GÜNCEL
Diyanet'in derdi: Şeyhlerin yükseliş kriteri
Diyanet, şeyhlerin yükseliş kriterlerini belirlemek amacıyla şemsiye örgüt kurmaya niyetleniyor.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB), tarikat ve cemaatler imzalanan protokollerinden sonra Diyanet İşleri Başkanlığı, "şeffaflaşma ve denetim" adı altında cemaat ve tarikatları meşrulaştırıyor.
Cumhuriyet Gazetesi'nden Sinan Tartanoğlu'nun haberine göre "Dini Vakıf ve Derneklerin Şeffaflaşması" düzenlemesi ile tarikat ve cemaatlerin üstünde bir 'şemsiye örgütü' kurulması planlanıyor. Düzenleme için Osmanlı Devleti'nde "Şeyhler Meclisi" anlamına gelen "Meclis-i Meşayih" sistemi örnek gösteriliyor. Şemsiye örgüt ile tarikat ve cemaatlerin yükselme kriterlerinden, şeyh atamalarına ve sosyal faaliyetlerine kadar tüm usül ve esaslarının dini esaslara göre belirlenmesi amaçlanıyor.
Başkanlık tarafından TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na sunulan ve yayımlanan raporlarda, düzenlemenin amacı, "Din hizmeti sunan veya benzeri hizmetlerle iştigal eden sivil toplum kuruluşlarının ya da bunu iddia eden yapıların hesap verebilirliğinin tesisi" ifadeleri ile anlatıldı. Yasal düzenlemenin "kamu güvenliği konseptinin bir zorunluluğu" olduğu belirtildi.
ŞEYHLERİN YÜKSELME KRİTERLERİNİ BELİRLEYECEK
Diyanet kaynakları, yasal düzenleme ile tarikat ve cemaatlerin üzerinde bir "şemsiye örgütü" kurulabileceğine dikkat çekti. Mali açıdan Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından denetlenen cemaat, tarikat, tekke ve zaviyelerin kurduğu vakıf gibi sivil toplum kuruluşlarını dini anlamda denetleyen bir üst kurulun olmadığını belirtildi.
Diyanet İşleri Başkanlığı kaynakları, yasal düzenlemenin amacını anlatırken de "bir insanın bir tarikatta şeyh olabilmesinin objektif kriterleri nelerdir? Otorite kimdir? Yani babadan oğula saltanata dönüşen bir yapı mı var?" sorularını yöneltti. Benzer bir sistemin üniversitelerde işlediğini savunan kaynaklar, dini alanda aradıkları sistemi akademideki yükselme kriterlerine benzeterek, "15 Temmuz darbe girişiminin bu alanda bir boşluğun olmasının sonucunda yaşandığına" dikkat çekti.
İLK ADIM 2017'DE ATILDI
Söz konusu çalışmanın ilk adımları, eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez tarafından 2017 yılının başlarında atıldı. O dönem Görmez, tarikat ve cemaatlerin önde gelenleri ile bir araya gelmişti. Buluşmada Osmanlı Devleti'nin tarikatlara yönelik denetim politikasını içeren "Meclis-i Meşayih Nizamnamesi"nin örnek gösterildiği aktarılmıştı. Toplantıların ardından Diyanet raporunun Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a sunulacağı ifade edilmişti.