2 Ekim 2024 Çarşamba

'Ağız içi arama' işkencesine tepki

Ağız içi arama" dayatmasını reddettikleri için tedavi hakları engellenen tutsakların durumuna dikkat çekmek ve artan hak ihlallerine tepki göstermek için Kürkçüler F Tipi Hapishanesi önünde yapılan açıklamada insanlık onuruna aykırı uygulamalardan derhal vazgeçilmesi çağrısı yapıldı. 

Kürkçüler Hapishanesi'nde tutsaklara yönelik saldırılar artarak sürüyor. Ağız için arama işkencesinin dayatıldığı tutsakların yaşam hakkı ihlal ediliyor. Adana Barosu, İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi ve Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Adana Şubesi, Kürkçüler F Tipi Hapishanesi önünde yaşanan hak ihlallerine tepki gösterdi.

Adana Baro Başkanı Avukat Semih Gökayaz, ÇHD 2'nci Başkanı Ümit Büyükdağ, Halkların Demokratik Partisi (HDP), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Akdeniz Adana Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AATUHAY-DER), Akdeniz Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AYKAY-DER) ve çok sayıda kişi katıldığı açıklamada, insanlık onuruna aykırı davranışların Türkiye'nin en başat sorunları olduğu kaydedildi.

Kürkçüler F Tipi Hapishanesi'nde 2021 yılı Ağustos ayından bu yana tutsaklara "ağız içi arama" uygulamasının dayatıldığı, bu uygulamayı kabul etmeyen tutsakların tedavi hakkının engellendiği kaydedilen açıklamada, "Tutuklular, hastaneye gitmek için jandarma tarafından teslim alınacakları bölüme gelene kadar 4 ayrı üst araması, dedektörlü arama ve X-Ray aramasından geçmiş olmalarına rağmen yine de Jandarma tarafından kendilerine ağız içi araması dayatılmaktadır. Bu uygulamanın jandarma personeli tarafından yapılıyor oluşunu ve ağızlarında herhangi bir eşya bulunduğu yönünde bir şüphe olmamasına rağmen uygulanmak istenmesini keyfi ve insanlık onuruna aykırı bulan tutuklular bu uygulamayı kabul etmemektedirler. Ağız içi aramayı kabul etmeyen tutuklular hakkında 'aramayı kabul etmedi' şeklinde tutanak tutularak hastaneye sevk edilmemektedirler" denildi. 

Yasal düzenlemelere göre ancak çok özel koşullarda ağız içi aramanın istisnai olarak uygulanabileceğine dikkat çekilen açıklamada, "Herhangi bir kriter göz önünde bulundurulmadan, sistematik bir şekilde uygulanması nedeniyle de artık tutuklu ve hükümlüler açısından insan onurunu, kişi bütünlüğünü hedef alan, acı verici, aşağılayıcı, onur kırıcı bir fiil olarak icra edildiğini göstermektedir. Yine bu uygulamayı kabul etmeyenlerin hastane sevkleri gerçekleştirilmediği için Kürkçüler F Tipi Cezaevi'nde bulunan onlarca hastanın da uzun bir süredir tedavisi yapılmamaktadır. Kürkçüler Cezaevi'nde kalp, kanser, kist, beyne pıhtı atması, ülser vb. birçok kronik hastalığı olan onlarca hasta tutuklu ve bulunmaktadır. Bu nedenle 'ağız içi arama' uygulaması başta hasta tutuklular olmak üzere tüm mahpusların sağlık ve tedavi hakları önünde de ciddi bir engel olarak bulunmakta ve sağlık durumu ağır olan hasta mahpusların yaşam hakları açısından biz hukukçuları endişelendirmektedir" ifadeleri kullanıldı.

Yaşanan bu uygulama hakkında Cezaevi Savcılığı ve Adana Valiliği ile görüşmeler gerçekleştirildiği ancak herhangi olumlu bir sonuç ise alınamadığının altı çizilen açıklama şöyle devam etti: "Yaşanan bu süreç nedeniyle bugün bir kez daha Kürkçüler Cezaevi İdaresi'ni, Adalet Bakanlığı'nı, Sağlık Bakanlığı'nı ve tüm yetkilileri sorumluluk almaya, keyfi ve mevzuata aykırı olarak uygulanan 'ağız içi arama' uygulamasını sonlandırmaya, mahpusların sağlık ve tedavi hakları önündeki tüm engellere son vereye çağırıyoruz."