GÜNCEL

Adalet hapishane kap�s�nda duramaz!

ÖMER ÇAKIRGÖZ (amorsnews.com)
3 Nisan 2020 Cuma

Türkiye'nin vaka say�s�ndaki art�� gözetildi�inde gecikmenin ya�and�� her günün cezaevlerinin ko�ullar� ile birlikte de�erlendirildi�inde mahpuslar üzerinde do�uraca�� st�rab�n insan onuruna yara��r infaz ilkesi ba�lam�nda i�kence yasa��n� ihlal eder boyutlara vard��n� ifade etmek gerekir. Hele ki, bu süreçte aile ziyaretleri ve avukat görü�lerine konulan engellerle birlikte seslerini duyuramaz hale gelen mahpuslar�n bu durumu, �st�rab� katmerle�tiren bir etki yaratmaktad�r.

Dünya korona virüsünün etkileri ile kas�p kavrulurken Türkiye'de AKP-MHP ittifak�, küresel salg�n� önleyecek tedbirleri almaktansa toplum üzerinde bask�y� art�rma pe�inde ko�maktan geri durmuyor, hatta bunu f�rsat bilerek kapsaml� ve yap�sal de�i�ikliklerle kal�c� bir OHAL rejiminin son ta�lar�n� dö�üyor.

Yap�sal de�i�ikliklerin önemli bir aya��n� bugünlerde infaz sistemi olu�turuyor. Biz de ilk yaz�m�zda, önce düzenlemelerin ne getirmedi�ine sonraki yaz�m�zda ise cezalar�n infaz� usulünde yap�lan yap�sal de�i�ikliklere de�inece�iz.

DÜZENLEME NE GET�RM�YOR?
�ktidar, cezaevlerindeki yo�unluk ve hijyen �artlar� itibar�yla pandemiye kar�� korumas�z durumda olan mahpuslar�n tahliyesine dönük toplumun ve uzmanlar�n taleplerini kar��lamaya dönükmü� gibi gösterdi�i torba yarg� paketini meclise sundu[1]. Öncelikle ve özellikle ifade edelim ki, COV�D-19 salg�n�, teklifin gerekçesinde hiçbir �ekilde kendine yer bulmuyor. Buradan paketin salg�n kapsam�nda mahpuslar�n ya�ama hakk�na yönelik bir tedbir paketi olmad��n�; iktidar�n bir y�l� a�k�n bir süredir haz�rlad��, cinsel sald�r� ve taciz suçlar�n� da kapsayan adli suçlardan hükümlü olanlar� tahliye etme, bo�alacak yerlere muhalifleri doldurma amac�na dönük eski infaz paketi oldu�unu rahatl�kla ç�karabiliriz. ��te bu nedenle bu pakette; siyasi gerekçelerle cezaevlerinde tutulan politikac�lar, gazeteciler, avukatlar ve ifade özgürlüklerini kulland�klar� için "ba��ms�z" yarg�m�z�n zaten mu�lak ve geni� bir alana yay�lan terörle mücadele mevzuat�n� daha da geni� yorumlayarak mahkûm etti�i, bir �ekilde örgüt ad�na suç i�lemek veya örgüte yard�m suçlar�ndan tutuklad��/mahkûm etti�i ki�iler için tahliye imkân� yer alm�yor.

Hâlihaz�rda siyasi mahpuslar�n büyük bir k�sm� örgüt ad�na suç i�lemeyi düzenleyen TCK 220/6. ve yard�m� düzenleyen 220/7. maddelerindeki suçlardan, bir k�sm� polislerce tutulmu� uydurma tutanaklarla 2911 Say�l� Toplant� ve Gösteri Yürüyü�leri Kanunu'nun 32 ve 33. maddelerinde düzenlenen suçlardan ve az�msanmayacak bir k�sm� ise bir tweet yazmaktan dolay� propaganda (3713 S.K. 7/2.md.), polise direnme (TCK 265. md.) ve cumhurba�kan�na hakaret (TCK 299. md.) suçlar�ndan cezaevlerinde.

Yasa teklifinde, �nsan Haklar� Avrupa Mahkemesi'nin (�HAM) anti-terör yasalar�n�n düzenleni� itibar�yla sorunlu oldu�u ve teamülde daha da geni� bir �ekilde uyguland��ndan bahisle örgüt ad�na suç i�leme ve örgüte yard�m suçlar� bak�m�ndan suç ve cezada yasall�k ilkesinden bahisle toplanma hürriyetinin ihlal edildi�ine dair verdi�i ve kesinle�en I��k�r�k grup kararlar�na[2] ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin ça�r�s�na[3] ra�men TCK'n�n 220/6-7. maddeleri yönünden herhangi bir düzenleme getirilmiyor. Türkiye'nin terörle mücadele mevzuat�, yasal kapsam olarak a��r� mu�lak oldu�u kadar teamülde de k�yasa yol açacak �ekilde geni� uyguland��ndan suç ve cezada yasall�k ilkesi (�HAS 7. md., AY 38. md.) kapsam�nda y�llard�r ele�tiriliyor[4]. Böylece ki�i, tek hareketi ile birden fazla suçtan cezaland�r�ld�� gibi bir yandan cezas�nda ilgili madde hükmü kapsam�nda art�r�ma gidilirken bir yandan da Terörle Mücadele Kanunu kapsam�nda ayr�ca yar� oran�nda art�r�ma gidiliyor. Öyle ki bu art�r�m ile cezan�n yukar� haddinin a��lmas�nda da bir beis görülmüyor[5]. Bunun yan�nda ki�i, örgüte üyelik ispatlanmasa dahi örgüt suçlusu olarak kabul edilerek[6] cezas�, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre ve yüksek güvenlikli cezaevlerinde çektiriliyor. Bu kapsamda hükümlünün �artl� tahliye süresi, cezas�n�n ¾'ü olarak hesaplan�yor[7]. �artl� tahliyeden faydalan�labilmesi için ise "iyi halli olma" �art� gerekiyor[8]. Yaln�z siyasi mahpuslar için �artl� tahliye, s�rf temel haklar�n� (avukatla ileti�im, mektup ve aile görü�leri, hekime muayene olma talepleri vs.) kullanmalar� nedeniyle disiplin cezalar�na çarpt�r�lmalar� nedeniyle pratikte pek mümkün olmuyor.

��te bu hukuk garabetine yönelik herhangi bir düzenleme getirilmiyor. Buna kar��n bir k�s�m suçlar ve muhakeme usullerine ili�kin kapsaml� de�i�iklik getirilerek özellikle adli suçlar�n infaz�na yönelik olarak "cezalar�n kesinli�i" ilkesine ayk�r� bir düzenleme ile çok say�da adli mahkumun tahliyesine imkan sa�lan�yor. Buna kar��n, adli suç ma�durlar�n�n korunmas�na yönelik herhangi bir tedbire de yer verilmiyor. Hâlihaz�rda infaz ko�ullar� ve süre itibar�yla siyasi suçlara k�yasla hafif olan adli suçlar�n infaz süresinin daha da k�salt�lmas�na kar��l�k (infaz�n 2/3'ten ½'ye indirilmesi ve ek olarak denetimli serbestlik yoluyla cezan�n infaz� süresinin artt�r�larak tahliye) siyasi suçlardan mahpus olan ki�ilere herhangi bir düzenleme getirilmiyor olu�u, insan onuruna ayk�r� infaz yasa�� ve e�itlik ilkesine uygunluk ilkelerine aç�k bir ayk�r�l�k içeriyor.

�fade etti�im yasal düzenleme gereksinimlerinin, bu arada getirilen infaz indirimlerinin, mevzuat�n yap�sal durumu ve yarg� prati�inden kaynaklanmas�ndan dolay� meclisin daha aktif ve etkin çal��abilece�i, kamuoyunun da söz sahibi olabilece�i bir ortamda yap�lmas� gere�ini "demokratik toplum" ilkesi kapsam�nda talep etmek ve vurgulamak gerekir. Salg�n nedeniyle kamusal bir tart��man�n yürütülmesinin bu denli zor oldu�u bir ortamda yang�ndan mal kaç�r�r gibi infaz indirimi getirilmesinin do�uraca�� ve uzun dönemde alt�ndan kalk�lamayacak tehlikelere gebe oldu�una da ayr�ca i�aret etmek gerekir. Kad�na yönelik �iddetin artmas� ihtimali bu tehlikelerin yaln�zca birini olu�turuyor.

Peki, bu durumda bizim neyi talep etmemiz gerekiyor? Haz�r, iktidar böyle bir düzenleme getiriyor diyerek siyasi suçlar için de infaz indirimi getirilmesini mi yoksa mevzuat�n uluslararas� standartlara çekilmesi talebimizi baki tutarak salg�n�n boyutu itibar�yla tedbiren tüm mahpuslar�n tahliyesi/infaz�n durdurulmas�n� m�? �zleyebildi�im kadar�yla muhalefetin de iyi bir s�nav verdi�i söylenemez. Söz gelimi ana muhalefet partisi CHP'den -birkaç isim d��nda- ciddi bir ele�tiri ve siyasi mahpuslar için tedbiren tahliye talebi aç�k yüreklilikle savunulmuyor. HDP ise yaln�zca infaz düzenlemesinin e�itlik ilkesine uygun olarak uygulanmas� talebini ileri sürüyor. Buna kar��n HDP, getirilen infaz indirimlerinin cezalar�n kesinli�i ilkesini ortadan kald�rma riskine ciddi bir ç�k��ta bulunmayarak oyunu iktidar�n çizdi�i s�n�rlarda oynuyor. Genel olarak ise muhalefet ve kamuoyu, cezalar�n kesinli�i ilkesine ayk�r� bu düzenlemenin do�uraca�� tehlikeleri daha k�s�k bir sesle dillendirirken e�it bir infaz indiriminin uygulanmas� halinde di�er tehlikeleri kabullenebilecek bir tepkiyle kar��l�k veriyor. Oysaki �u anda, kamusal bir tart��man�n ortaya ç�karaca�� gecikmenin do�uraca�� açmazlar da gözetilerek, acil olarak yap�lmas� gereken, mahpuslar�n ya�am hakk�n� koruyacak tahliye ve infaz durdurma tedbirlerine ba�vurulmas� ve bu tedbirle e� güdümlü olarak suç ma�durlar�n�, özellikle kad�n ve çocuklar�, koruyacak önlemlerin al�nmas�d�r. �nfaz indirimi, suçlar�n kapsam alan�, ispat� ve muhakeme usullerine ili�kin hususlar, salg�n�n geldi�i a�ama itibar�yla konu�ulabilecek son �ey olmal�d�r. Özetlersek, �u anda yap�lmas� gereken; birçok yasay� de�i�tirecek kapsaml� bir yasa çal��mas�n�n bir tarafa b�rak�lmas� ve mahpuslar�n salg�ndan korunmas� için tahliye ve infaz�n durdurulmas� tedbirleri ile suç ma�durlar�n�n al�nacak tedbirlerden korunmas�na yönelik geçici tedbirler al�nmas� olacakt�r.

NE GET�R�LMEL�?
�nsan Haklar� Avrupa Sözle�mesi'nin 5. (Anayasa'n�n 19.) maddesinde düzenlenen özgürlük ve güvenlik hakk�n�n kapsam alan�, �HAM taraf�ndan "özgürlük hakk�n�n s�n�rland�r�labilirli�i, güvenlik hakk�n�n mutlakl�� sistemati�ine oturtulmu�tur. Buna göre güvenlik hakk�, fiziksel özgürlü�e yönelik keyfi müdahaleye kar�� ki�inin korunmas�n� amaçlar[9]. Müdahale etme gere�inin do�du�u anda, sözle�menin –özellikle ya�ama hakk� ve i�kence yasa�� ile birlikte– bir bütün olarak yorumlanmas� ilkesi ba�lam�nda, eylemsizli�in de keyfi bir müdahale olarak okunmas�, mümkündür.

Gerekli hizmet ve �artlar sunuldu�u takdirde �HAM, mahpuslar�n sa�l�k durumunu tahliye için mutlak gerekli olarak görmemektedir; bunu ba�tan ifade edelim. Ancak, olay�n özelliklerine göre bu durumun (uygun tedavi olanaklar� sunulmas� imkan� olmamas� halinde tahliye etmeme) i�kence yasa��na yahut da ya�ama hakk�n�n negatif ya da pozitif yükümlülüklerine ayk�r� olaca�� da yine mahkeme içtihatlar� çerçevesinde kabul ediliyor[10]. Genel olarak, devletin ki�ilerin ya�am�na kar��, öldürme yasa�� ve gerekli korumay� sa�lama itibar�yla iki yönlü bir sorumlulu�u bulunuyor. Cezaevleri, gözalt� merkezleri gibi devlet kontrolünde bulunan yerlerde tutulan ki�ilerin ya�ama hakk� bak�m�ndan ise hem negatif hem de pozitif yükümlülükler itibar�yla sorumluluk, daha s�k� ve a��r olarak kabul edilmektedir. Tutuklu ve hükümlülerin durumunda, infaz�n insan onuruna ayk�r� olmamas� gerekti�i ilkesinden hareketle �HAM bir tak�m k�staslar ön görmektedir. Buna göre, devletin mutlaka tahliye etme görevi bulunmamakla birlikte mahpusun durumu veya hastal�k riski itibar�yla gerekli ve yeterli tedavi olana��n�n sunulmas� imkân� bulunmuyorsa, tahliye etmeme halinde, i�kence yasa��n�n ve/veya ya�ama hakk�n�n ihlali söz konusu olacakt�r[11]. �nfaz�n insan onuruna yara��rl�� gere�i, suçlar�n niteli�i, bahsetti�imiz yükümlülüklerden ayr�lmay� gerektirmedi�i gibi insan onuruna ayk�r� tutma/al�koyma hali mutlak bir �ekilde yasaklanm��t�r. Özgürlü�ünden mahrum b�rak�lan ki�ilere insan onuruna uygun davran�laca�� ilkesi Birle�mi� Milletler Ki�isel ve Siyasal Haklar Sözle�mesi'nin 10. maddesinde de aç�kça tan�mlanm��t�r. �nsan onuruna yara��r infaz ilkesi kapsam�nda II. Dünya Sava��'nda i�ledi�i insanl��a kar�� suçlardan mahkum olan bir ki�inin davas�nda da �HAM, özellikle hasta ve ya�l� olarak uzun süre tutuklu bulundurulmu� olmas� nedeniyle yine i�kence yasa��n�n ihlal edildi�ine karar vermi�tir[12]. ��kence yasa��, ola�an üstü hallerde dahi derogasyon uygulanamayacak (k�s�tlanamayacak/ask�ya al�namayacak) mutlak bir özellik arz etmektedir. Birle�mi� Milletler �nsan Haklar� Komitesi, 29 Nolu Genel Yorumu'nda infaz�n insan onuruna yara��rl�� ilkesi bak�m�ndan ola�an üstü hallerde derogasyon uygulanamayacak haklar aras�nda aç�kça say�lmam�� olmas�na kar��n "insan onurunun korunmas�" ilkesinin genel bir uluslararas� kural� olmas�ndan hareketle keyfi al�koyma/tutuklama yahut da insan onuruna ayk�r� infaz�n da ola�an üstü hallerde dahi yasak oldu�unun alt�n� çizmi�tir[13]. Komite, ayn� genel yorumda, ola�an üstü hallerde sözle�meden do�an yükümlülüklerden ayr�lan tedbirlerin al�nmas�nda bireyler aras�nda farkl�l�k gözetilmesinin ayr�mc�l�k yasa��na varacak nitelikte al�nmamas� gerekti�ine ayr�ca i�aret etmektedir[14]. Öte yandan ifade etmek gerekir ki, Uluslararas� Ceza Mahkemesi'ni kuran Roma Statüsü'nün 7/1-e maddesine göre, hukukun temel ilkelerini ihlal ederek hapsetme veya fiziksel özgürlükten ba�ka bir �ekilde mahrum etme eylemi, insanl��a kar�� suç olarak say�lm��t�r.

Bugüne kadar (02.04.2020) dünya genelinde bir milyona yak�n vaka say�s�, 50 bine yak�n ölüm sonucu[15] ya�anm�� ve henüz enflüanzaya kar�� sosyal izolasyon tedbiri d��nda bir koruma/korunma ve etkili bir önleme ve tedavi yöntemi bulunamam��t�r. Vaka say�lar�n�n günlük k�s�tl� test say�s�na ra�men her gün katlanarak artt�� Türkiye, en h�zl� art��n gerçekle�ti�i ülke olarak say�lm��t�r.

Bu ölçekteki küresel salg�n�n %140'lar� a�k�n doluluk oran�na sahip, sa�l�k hizmetine ula��m, teçhizat, hizmete ula�ma süresi ve mekân ko�ullar� bak�m�ndan yetersiz olan cezaevlerinin durumuna kar��l�k henüz kesin ve etkili bir tedavi ve mutlak bir korunma yöntemi de bulunmad�� halde tüm mahpuslar yönünden tedbiren tahliye ve infaz�n durdurulmas� imkân� sa�lanmamas�n�n ya�atma yükümlülü�ü ile birlikte "öldürme yasa��"n�n da ihlali sonucunu do�uraca�� üphesizdir. Di�er yandan Türkiye'nin vaka say�s�ndaki art�� gözetildi�inde gecikmenin ya�and�� her günün cezaevlerinin ko�ullar� ile birlikte de�erlendirildi�inde mahpuslar üzerinde do�uraca�� st�rab�n insan onuruna yara��r infaz ilkesi ba�lam�nda i�kence yasa��n� ihlal eder boyutlara vard��n� ifade etmek gerekir. Hele ki, bu süreçte aile ziyaretleri ve avukat görü�lerine konulan engellerle birlikte seslerini duyuramaz hale gelen mahpuslar�n bu durumu, �st�rab� katmerle�tiren bir etki yaratmaktad�r. Öyleyse denebilir ki, durumun vahametine kar��l�k bu eylemsizlik, Türkiye Anayasas�'nca da yasaklanan ölüm cezas�n�n negatif görünüm biçimini olu�turmaktad�r. Doktrinde de Gören, ölüm cezas�n�, ölüm cezas�n�n a��rl��n�n bilinemezli�inden hareketle cezan�n yerine getirilmesinden evvel, cezan�n infaz� an�na götüren zaman dilimi içerisinde onu en kötü i�kence ile-ölüm korkusu ile- cezaland�rmak olarak ifade etmektedir[16]. Mevcut teklifin birçok adli mahkûm ve tutuklunun tahliyesine olanak sa�lamas�na kar��l�k siyasi mahpuslar yönünden herhangi bir tahliye/infaz durdurma olana��n�n sunulmamas�, salg�n�n boyutu ve do�urdu�u tehlike itibar�yla birlikte de�erlendirildi�inde ifade etmek gerekir ki bu eylemsizlik; siyasi mahpuslara infaz ettikleri cezalara ek olarak ölüm korkusu ile cezaland�rmak anlam�na gelmekte ve çifte cezaland�rmaya neden olmaktad�r.

Dolay�s�yla muhalefetin suçlar� ne olursa olsun gelinen a�ama itibariyle; salt olarak infazda e�itlik de�il, ayn� zamanda salg�n�n boyutu ve etkisini de gözeterek tüm mahpuslar yönünden tahliye ve infaz�n durdurulmas� talebinde bulunmas� ve �srarc� olmas� gerekir. Siyasi mahpuslara yönelik olarak bir düzenleme yap�lmamas� ve kapsam d�� kalan di�er adli mahpuslar�n durumuna i�aret eden Avrupa Konseyi ve �nsan Haklar� Yüksek Komiseri, Dünya ��kence Kar��t� Örgütü, Avrupa Barolar ve Hukuk Örgütleri Konseyi, PEN, Uluslar Aras� Af Örgütü, Article-19 gibi birçok uluslararas� örgüt ve kurulu� Türkiye'ye ça�r�da bulunarak, muhalefetten daha cesur ve daha aç�k bir dille mahpuslar�n salg�na kar�� sa�l�k ve ya�ama haklar� çerçevesinde tahliye edilmelerini talep etti.[17][18]

�imdi bizim de daha aç�k yüreklilikle siyasi mahpuslar dâhil olmak üzere tüm mahpuslar için ya�ama hakk�n� talep etmemiz; �HAM'�n Campbell ve Fell v. Birle�ik Krall�k karar�nda dedi�i gibi "Adalet, hapishanenin kap�s�nda duramaz."[19] diye hayk�rmam�z�n zaman�. Dante'nin Komedya's�nda cehennem kap�s�na koyu harflerle yaz�l� "Siz, içeri girenler ve girecek olanlar, bütün umutlar� d��ar�da b�rak�n!"* sözünü �iar edinen saray iktidar�na kar�� bir araya gelmeli, ya�ama hakk�n� aç�k yüreklilikle dile getirmekten çekinen dostlar�m�za, Dante'nin yol arkada�� Vergilius'un sözleriyle kar��l�k verelim:

"��te �imdi, burada, her türlü korkuyu b�rakmal�; ödlekli�in kökünü kaz�mal�."

*"Siz, içeri girenler ve girecek olanlar, bütün umutlar� d��ar�da b�rak�n!" Dante'nin (�lahi) Komedya'�nda Cehennemin kap�s�nda yazan yaz�; �lahi Komedya, Cehennem III, Üçüncü Kanto.

[1] https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-2762.pdf (Eri�im Tar. 01.04.2020)
[2] I��k�r�k v. Türkiye, B.No 41226/09, 14.11.2017, (Kesinle�me 09.04.2018); Bak�r ve Di�erleri v. Türkiye, B. No 46713/10, 10.07.2018,(Kesinle�me 03.12.2018); Da� v. Türkiye, B. No 36909/07, 02.07.2019; �mret (No:2) v. Türkiye, B No 57316/10, 10.07.2018, (Kesinle�me 03.12.2018)
[3] https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=09000016809c899a (Eri�im Tar. 01.04.2020)
[4] Kapsaml� bir inceleme için Bknz. TCK 216, 299, 301 ve 314. Maddelerinin Uygulan��na Dair Venedik Komisyonu CDL-AD(2016)002 say�l�, 15.03.2016 tarihli raporu, https://www.venice.coe.int/webforms/documents/?pdf=CDL-AD(2016)002-e
[5] 3713 say�l� Terörle Mücadele Kanunu, 12.04.1991 tarihli 20843 mükerrer say�l� R.G., madde 5.
[6] 5237 say�l� Türk Ceza Kanunu, 12.10.2004 tarihli 25611 say�l� R.G., madde 6/1-j, madde 58/9.
[7] Örne�in s�rf bir gösteride gazdan korunmak amac�yla yüzüne ti�örtünü geçiren bir ki�i, gösterinin bir de müdahale ile sonuçlanmas� halinde 2911 S.K.'n�n 33. maddesinde düzenlenen yasak e�ya ile kat�lma suçundan, uyar�ya ra�men da��lmama (2911 S.K. m.32), görevli memura direnme (TCK m. 265), propaganda (3713 S.K. m.7/2) ve daha birçok suçtan ceza alabiliyor. Ayr�ca, polisin gösterinin "terör örgütlerinin aç�klamas� ile yap�ld��" nitelemesi yapmas� halinde örgüt ad�na suç i�lemekten bahisle TCK 220/6. md. hükmünün yollamas� ile TCK 314/2. maddesinde düzenlenen örgüt üyeli�inden de ceza alabiliyor. Üstelik bu suçlardan dolay�, hem bu maddelerdeki düzenlemeler nedeniyle cezas�nda art�r�ma gidiliyor hem de Terörle Mücadele Kanunu'nun 5. maddesi kapsam�nda ayr�ca yar� oran�nda art�r�m uygulan�yor. Dahas� bu ki�iler, haklar�nda örgüt üyeli�i yönünden bir ispat bulunmasa dahi TCK'n�n 6. maddesi kapsam�nda "örgüt mensubu suçlu" kabul edilerek cezalar� mükerrirlere özgü usulle yüksek güvenlikli cezaevlerinde infaz ediliyor. �artl� tahliye süresi ise sonuç cezan�n ¾'ü olarak uygulan�yor. O da yürütme organ�n�n ta�ra te�kilat� olan cezaevi idaresinin olumlu raporu varsa mümkün. Sonuç olarak mer'i mevzuata göre s�rf bir gösteriye kat�ld� diye bir ki�i 22,5 y�la kadar hapis cezas� ile kar�� kar��ya gelebiliyor. �artl� tahliye ise hak kullan�m�na giren bir çok eylem disiplin cezalar� ile sonuçland�r�ld��ndan mahpus, "iyi halli olma" �art�n� yerine getirmedi�inden bahisle �artl� tahliye imkan�ndan faydalanam�yor.
[8] 5275 say�l� Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin �nfaz� Hakk�nda Kanun, 29.12.2004 tarihli 25685 say�l� R.G. madde 107.
[9] Kom. Karar�, Do�u Afrikal� Asyal�lar v. Birle�ik Krall�k, 06.03.1978, 4626/70 ve 35 ba�vuru, para 6-8.
[10] Mouisel v. Fransa, B No 67263/01, 14.11.2002, para. 38-40.
[11] Aleksanyan v. Rusya, B No 46468/06, 22.12.2008.
[12] Bak�n�z. Farbtuhs v. Litvanya, B No 4672/02, 02.12.2004.
[13] Birle�mi� Milletler �nsan Haklar� Komitesi, 29 Nolu Genel Yorumu, 31.08.2001, CCPR/C/21/Rev.1/Add.11 (BM �HK 29 Nolu Genel Yorumu, para 13.
[14] BM �HK 29 Nolu Genel Yorumu, para 8.
[15] https://www.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6 (Eri�im Tar. 02.04.2020)
[16] GÖREN, Zafer, Anayasa Hukuku, Yetkin Yay., 3. Bas�, 2018, s.478.
[17] https://www.article19.org/resources/turkey-rights-groups-call-for-urgent-release-of-imprisoned-journalists-human-rights-defenders-and-others-now-at-risk-of-covid-19/ (Eri�im Tar. 02.04.2020)
[18] https://www.ccbe.eu/fileadmin/speciality_distribution/public/documents/HUMAN_RIGHTS_LETTERS/Turkey_-_Turquie/2020/EN_HRL_20200401_Turkey_Endangered-imprisoned-lawyers-due-to-the-COVID-19-outbreak.pdf (Eri�im Tar. 02.04.2020)
[19] Campbell ve Fell v. Birle�ik Krall�k, B No 7819/77, 7878/77, 28.06.1984, para.69.

Adalet hapishane kap�s�nda duramaz!

�lgili Haberler