6 partiden demokratikleşmenin ön koşulu parlamenter sistem iddiası
CHP, İYİP, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti ve DEVA Partisi, "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" adı altındaki mutabakat metnini imzaladı. Türk tipi başkanlık sistemi olarak dayatılan şeflik rejimine karşı çözümü güçlendirilmiş parlamenter sistemde arayan 6 parti, demokratikleşmenin parlamenter sistemle sağlanacağını öne sürdü.
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem metni kamuoyuna açıklandı. CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi temsilcilerinin Meclis'te yaptığı görüşmelerin ardından üzerinde uzlaşılan ve 48 sayfadan oluşan "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni" 6 siyasi partinin genel başkanının katılımıyla Ankara'da kamuoyuna açıklandı.
Metnin giriş bölümünde kuvvetler ayrılığı vurgusu yapılırken, yasama bölümünde, seçim barajının yüzde 3'e indirilmesi, yüzde 1 oy alan partilerin yardım alması, meclis iç tüzüğünün yenilenmesi, cumhurbaşkanının veto yetkisine son verilmesi, yazılı soru önergesine süresi içinde cevap vermeyen bakanlara yaptırım uygulanması, bütçe yapım yetkisinin meclise verilmesi başlıkları yer aldı.
Yürütme başlığında ise yasama organının meclisin içinden çıkması, cumhurbaşkanı görev süresinin 7 yıl olması, cumhurbaşkanının bir dönem için seçilmesi, partisi ile ilişkisinin kesilmesi ve görevi bitimi sonrasında aktif siyasete geri dönememesi bulunuyor.
6 partinin imzaladığı metne göre; hükümetin düşürülmesi yeni hükümetin salt çoğunluk tarafından seçilmesi ile mümkün olacak. Cumhurbaşkanı veya bakanlar kurulu tek başına OHAL kararı alamayacak. OHAL KHK'lerine yer verilmeyecek. Yargı başlığında ise yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı sağlanacak. Yüksek yargı organlarına yürütmenin müdahalesi engellenecek. Hakimlere coğrafi teminat sağlanacak. Hakimlerin Adalet Bakanlığına bağlı olduğu düzenlemesi kaldırılacak. Anayasa ve AİHM kararlarının derhal uygulanması sağlanacak. Hak ihlali kararına neden olan hakimlere rücu edilecek. Hakimlik ve savcılık mesleği birbirinden ayrılacak. Hakimler ve savcılar kurulu ayrılacak. Adalet Bakanı ve müsteşarı hakimler kurulunda yer almayacak. Çoklu Baro uygulamasına son verilecek. AYM görev ve yetkileri genişleyecek mahkeme yapısı yeniden yapılandırılacak. İptal davası açabileceklerin kapsamı genişleyecek. YSK iki daireye ayrılacak. Sayıştay denetiminin kapsamı genişletilecek. Düzenlemenin demokratik hak ve hürriyetler başlığı kapsamında ifade ve basın özgürlüğü başta olmak üzere tüm haklar güvence altına alınacak. Düşünce ve ifade, toplantı gösteri hakkını düzenleyen mevzuat yeniden değerlendirilecek.
Ankara Bilkent Oteli'ndeki bir araya gelen CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İYİP Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" metnini kürsüde imzaladı. Metnin sunumunu 6 partinin erkek genel başkan yardımcıları okudu.
KAĞIT ÜZERİNDE DEMOKRATİKLEŞME
6 partinin "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" adlı deklarasyonu, yargı, yasama ve yürütme bakımından demokratikleşmenin ön koşulu olarak sunuldu.
HDP Milletvekili Semra Güzel'in dokunulmazlığının kaldırılmasına onay veren partilerin demokratikleştirilmeden bahsetmesi dikkat çekerken, Leyla Zana, Selim Sadak, Orhan Doğan ve Hatip Dicle'nin milletvekilliğinin parlamenter sistem yapısı içinde kaldırıldığı unutturulmaya çalışıldı. Metinde parti kapatmalara değinilmemesi de dikkat çekti.
Kürt halkının varlığını, taleplerini görmezden gelen 6 siyasi parti, "herkesin kendi kimliğiyle ve kendisi olarak eşit şekilde toplumsal, kamusal ve siyasal yaşama katıldığı bir sistemi hep birlikte inşa edeceğiz" iddiasında bulundu.