GÜNCEL
Yoleri: Başkanlık sistemi fiili OHAL
OHAL'in kaldırılması tartışmaları devam ederken İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri ile başkanlık rejimini konuştuk. Yoleri, Cumhurbaşkanı Kararnamelerinin yetkisinin çok geniş olduğunu ve OHAL'in tüm yetkilerinin bu kararnameler ile zaten Cumhurbaşkanı'na verildiğini aktardı.
Temmuz ayı içinde OHAL'in kaldırılmayacağına ilişkin belirsizlik devam ediyor. AKP seçim öncesi OHAL'in kaldırılabileceğini dile getirse de başkanlık rejiminin OHAL düzeninin devamı niteliğinde olması endişeleri artırıyor.
Konuyu ETHA'ya değerlendiren İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube Başkanı Avukat Gülseren Yoleri, "OHAL, toplum üzerindeki tahribatı hızla büyüttü ve muhalefetin önünde ciddi bir engele dönüştü. Baskı aygıtlarının fütursuzca kullanılması ve yaşam hakkı başta olmak üzere temel haklar ve özgürlüklerin kullanılamaz hale getirilmiş olması nedeniyle toplum özgüven sorunu yaşıyor" diye belirtti.
YENİ REJİM CUMHURBAŞKANINA OHAL YETKİSİ VERİYOR
AKP'nin OHAL'i kaldırmakta bir sakınca görmediğini çünkü seçimlerle beraber yürürlüğe girecek olan Anayasa değişikliğinin OHAL'in yetkilerini Cumhurbaşkanı'na zaten verdiğini belirten Yoleri, "Meclis denetiminden uzak, yargısal denetimi tartışmalı olan Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri OHAL kararnameleri yerine kullanılabilecek ve Cumhurbaşkanı Olağanüstü hallerde, temel hakları ve özgürlükleri dahi üstelik yargısal denetime tabi olmaksızın kısıtlama olanağına sahip olacak" dedi.
KHK YERİNE CBK
"Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (CBK) 1982 Anayasasının 107. maddesinde düzenlenmişti ve sadece Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliğinin kurulması, çalışma esasları ve personel ataması işlemlerini kapsamaktaydı" diyen Yoleri, 16 Nisan'da yapılan değişiklikle CBK ile düzenlenecek alanların genişletildiğini ifade etti.
Yoleri yapılan değişikliği şu şekilde açıkladı: "104. maddenin 17. Fıkrasında Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Olağanüstü hallerde temel hak ve özgürlükleri de kapsayacak şekilde kamu kurum ve kuruluşları ile Bakanlıkların düzenlenmesinde belirleyici rol üstlendi. Bakanlar Kurulu tarafından kullanılan idari düzenleyici işlem yapma yetkisi de düzenleyici idari işlemler de yürütme işlemi olarak CBK'lar gündeme gelmiş oldu."
KARARNAMELERİN SINIRI YOK
Yapılan değişikliğin kapsamının tahmin edilenden de geniş olduğunu söyleyen Yoleri, "İhracat/ithalat rejimi kararnameleri, vergi oranlarını belirleyen kararnameler, Türk parasının kıymetini koruma, teşvikleri düzenleyen kararlar, üst kademe kamu yöneticilerinin atanmalarına ilişkin usul ve esaslar, bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, kamu tüzel kişiliği oluşturulması, Devlet Denetleme Kurulunu işleyişi, üyelerinin görev süresi ve diğer özlük işleri, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği teşkilatı ve görevlerinin düzenlenmesi ve olağanüstü hallerde temel hak ve özgürlüklerle ilgili alanlarda yapılacak düzenlemeler CBK'ler ile yapılabilecek" diye kaydetti.
"CBK'lerin yargısal denetimi Anayasanın 148. maddesinde düzenlenmiş. Bu maddeye göre Anayasa Mahkemesi CBK'lerin Anayasaya şekil ve esas bakımından uygunluğunu denetleyecektir. Ancak bu düzenleme hukuki niteliği düzenleyici idari işlem olan CBK'lar açısından itirazla karşılaşmaktadır.
ANAYASA DENETİMİ YOK
Olağanüstü halin gerektirdiği konularda temel haklar ve özgürlüklere ilişkin olarak çıkarılabilecek CBK'leri ise Anayasa Mahkemesi denetimi dışında tutulmuştur" diyen Yoleri, bu düzenleme ile yürütmenin kullandığı, kanunlarda değişiklik yapan, kanunları kaldıran kararname çıkarma yetkisinin Cumhurbaşkanı'na geçtiğini belirtti.