GÜNCEL

Yap�sal açmaz

EFE DA�LI
26 May�s 2019 Pazar

"Millet ittifak�" yahut "Cumhur ittifak�"; K�rdistan ve Bat�'daki siyasal �zg�rl�k m�cadelesi kar��s�nda yok birbirlerinden fark�. AKP kendini kurtarman�n, �mr�n� uzatman�n ve bu u�urda fa�ist ��lg�nl�klardan burjuva pragmatizmine dek her olana�� denemenin derdine d��m��t�r. Di�erleri basit ve ilkel bir iktidar olma hastal��n�n pen�esinde. Ne K�rt halk� o bloklardan birini desteklemeye mecbur ne T�rkiye emek�i solu. B�yle bir k�s�tl�l�k �zg�rl�k ufkunu kemirir, kurutur yaln�zca. Sadece rejim de�il emperyalist kapitalizm de tarih d��d�r. Devrimimiz (ve b�lge �ap�ndaki devrimlerimiz) ikisini birden a�acakt�r. Onlar d�ne ait, orada debelensinler; biz yar�nlardan haber veriyoruz.

�Y� Parti mümessilinin �mral� görü�melerine ili�kin gayet galiz ifadeleri o partinin bir kontrgerilla kli�ine dönü�me hevesinin i�areti iç çeli�kileri, parçlama olas�l��n� bu yolla ötelemeye çal��yorlar. Merkez sa� parti olma iddialar� bo�a dü�ünce, belli ki, safkan �rkç�l�kla karekterize olan yeni fa�ist davran�� çizgisine sahip bir harekete dönü�erek lümpen sokak çetecili�ine yatk�n hale geliyorlar.

Fa�ist fa�istli�ini yapm��, denilip geçilebilir. Tabloyu zavall� hale getiren, bu sözlerin K�l�çdaro�lu'nun yan�nda sarf edilmesi ve CHP ba�kan�n�n tek kelimeyle itiraz yahut tevil çabas�na yeltenmemesi. Konu özgürlük hareketi olunca CHP'nin de rejimin oklar�ndan birine dönü�tü�ünü bir defa daha gördük.

�imdi, bu koalisyon, büyük ço�unlu�u '90'lardaki sömürgeci sava�tan dolay� topraklar�ndan sürülmü� Kürdistan halk�n� pe�ine takma, oylar�n� alma rüyas� görüyor. Sömürgeci hissiyat böyledir. Bunlar da Kürt halk�n� kendilerine mecbur zannediyor.

CHP'deki iç dengeler de �Y� Parti gibi oldukça k�r�lgan. Onlar da duvara toslad�. Rejim partilerinin tümü iç ihtilaflarla bo�a ç�kmak için 'resmi görü�' diline müracaat ediyor.

AKP'de bu sars�nt� daha �iddetli. Ne var ki sezgisel yetenekleri de�erlendiren kuvvetli olan Erdo�an, AKP'nin yolun sonuna geldi�ini, gelemekte oldu�unu fark etti�i için Kürdistan birkaç takti�i birden kullan�yor.

"Dostumuz Rusya" ile �dilip'te 'kafa kafaya' geldik. ABD ipleri iyice s�k�yor. Yunanistan'dan Almanya'ya kim varsa AKP'nin üstüne geliyor. Onu bir paratoner haline getiren ancak bunca negatif-hasmane tutumlar� yal�tma, asimile ederek yoluna devam etme imkan� bulunmayan AKP, geçmi�te Refah partisi ve Fazilet Partisinin son dönemlerini and�ran bir t�kanmayla yüzyüze. Politik varolu� sava�� vermeye ba�lad� bile.

�hvan hareketinin M�s�r'� a�acak biçimde, her alanda/yerde yasaklanmas� halinde o sava��n bir daha leyhe çevrilemeyecek kadar sert geçmesi gayet mümkün. O siyasal menfezden AKP'nin ç�kmas�, �� görmesi epey zor.

Erdo�an, yükselen dalgay� hisseden, o e�ilimlere oynmay� önceleyen pragramatik bir politik hatta bir kötü mirastan dolay� daha yatk�n. Vaktiyle Erbakan sekter, 'ilkelere' odaklanan diretmeleri nedeniyle tasfiye olmu�lard�. Ergenekonculukla ifade edilen geleneksel generaller, yani ordu partisi de bir ba�ka kat� tutum nedeniyle büyük güç ve konum kaybetmi�ti.

Son zamanlarda daha bir öne ç�kan ve AKP'deki muhaliflerin parti haz�rl�� tart��malar� etraf�nda dönen tart��ma ve konjektür Erdo�an'� muhtemelen tarihsel bir seçim yapmaya zorlayacak. Erbakan'�n refleksi mi yoksa kendisini bu muharebeden de kurtaracak pragmatik manevralar m�?

Muhtemelen, ilk seçene�e, ikincisi imkans�zla��nca ba�vuracakt�r. Ancak ikincisi için de zemin müsait de�il. Sömürgeci i�taha sahip emperyalistleri memnun etmenin yolu belli. AKP bunu oldukça 'iyi' yapt�, stratejik alanlar-kurumlar-olanaklar onlara sunuldu. Ne var ki art�k bizzat Erdo�an'�n kendisi uluslararas� planda bir "no persona" haline geliyor; bir istenmeyen ki�i say�lmaya ba�l�yor.

Dolay�s�yla burada art�k evdeki üçü be�i satarak durumu idare imkan� yok. Belli ki bu diretmeye kar�� emperyalistlerin darbe plan� dahil ellerinde kimi seçenekler bulunuyor. Erdo�an'�n siyaset tarz�nda, bir süre ters istikamette ilerleyerek iç kamuoyuna gücünü dev�irmek ve bunu masaya güç, el art�ran imkan, olarak sürmek oldu�unu biliyoruz.

Peki bunu siyasal �slamc�l�� sürdürerek yapabilir mi? Çünkü sorunun ana kaynaklar�ndan biri de bu. Hat�rlatmak gerekir: Otantik, Anadolu sath�nda yüzlerce y�ld�r ya�anan görece demokratik, kültürel �slam de�il bir politik �slamc� proje olarak AKP'nin bizzatiki kendisi sorun say�lmakta.

Erdo�an, ku�atmay� savu�turmak, s�k��may� geciktirmek için AKP içindeki kaynamay� ve muhtemel alternatifleri bo�a dü�ürmek üzere onlar� bir erken do�uma zorluyor. Bir defa ortal��a saç�lan söylentileri bast�rmak mümkün de�ilse onlar� k��k�rtmak, erken ad�ma zorlamak bir iktidar-yönetme tekni�idir. �u anda uygulanan dönem takti�i bu.

AKP iç muhaliflerinin AKP ile kavgal� herkese vaatte bulunmas� kaç�n�lmaz. Nitekim ele�tirlerinin odak noktalar� AKP'nin diktatörlü�ünü amans�zla�t�rd�kça te�hir oldu�u ba�l�klar. S-400'den Yunanistan'la gerilime dek her alanda AKP'nin s�k��mas�n� ve ekonomik buhran halini kendi ajandalarla do�rultusunda kullan�yorlar.

�a��rt�c� m�, de�il. Benzerini kurulu� a�amas�nda AKP'de yapt�. ABD'yi raz� etti. Kitle gücünü de gösterince/elde edince ald� yürüdü. Danan�n kuyru�u da burada kopuyor. Muhaliflerin kitle gücü var m�?

Erdo�an politik satranc� burada oynuyor. Manevray� da buradan yapabilir. �u anda üç ki�iyle özde�le�en AKP muhalefetinin en zay�f halkas� Ahmet Davuto�lu. Türlü hamlelerle onu tav�r almaya zorluyorlar. Davuto�lu'nun kibirli ve kendine a��r� önem atfeden halleri bu manipülasyonu ba�ar�l� k�labilir.

Davuto�lu'nun kitlesel kar��l�� olmad�� gibi ve daha önemlisi onun siyasal �slamc� ve Osmanl�c� ideolojik-politik dünyas� AKP'ye �u imkan� sunuyor: AKP, Davuto�lu tasfiyesiyle birlikte 'politik �slamc�' görünümünden s�yr�lmay� deneyebilir. Konu gömlek de�i�tirme olunca Erdo�an'�n maharetine yak�n tarih tan�k.

Gül-Babacan kli�i kolay lokma de�il. Ayn� nedenle onlar� derhal kar��ya alma takti�i ye�lenmeyecektir.

Rus ruleti görüntüsü öne ç�k�yor. Davuto�lu günah keçisi haline getirilirse Erdo�an manevra imkan� bulabilir. Ancak o durumda da devlet fa�izminin i�letim sistemi haline gelen kendi parti yap�s�n� dönü�türme f�rsat� olmayabilir.

AKP'nin tek seçene�i uluslararas� mali sömürge statüsünü itirazs�z kabul ve politik �slamc� toplum tasavvuru ajandas�ndan vazgeçmek. Menzilinde bunun olmad�� her çaba ve ç�rp�n�� en iyi ihtimalle El-Be�irle�me yahut Mursile�medir. Bundan sonra bölgesel emperyal hayaller dahi imkans�zd�r.

AKP'nin açmaz� ölümcül. Mevcut biçimde devam etmek kadar yeni pozisyon almak da onu h�rpalar. �lkinde toplumsal patlamalar bekliyor onu. �kincisinde de. "Arap bahar�" bir konjektürü anlat�yor ve onun Kuzey Bat� ucu Türkiye siyasi co�rafyas�na aç�l�yor.

Erdo�an'�n günlük politika-taktik ba�ar�s�na kar��n en önemli zaaf� teorik dü�ünme, bütünü görme ba�l�klar�nda dü�ümleniyor. Olaylar�n ak��na, güç olarak ve güç yoluyla sürekli nüfuz edece�ini zannetmesi bundan. Mahkeme-hapishane düzene�ini durmaks�z�n çal��t�rarak sorunlardan kurtulaca��n� zannetmesi bundan. Ancak hiç de öyle olmad�. Kürt siyasal özgürlük hareketine kar�� tutumda da bu ba�ar�s�zl�k bariz. Özgürlük kavram� iktidar�n dü�ünsel ufkunun ötesinde oldu�u için onu anlama dinami�i de yok.

Günlük taktik ba�ar�n�n toplamda stratejik ba�ar�s�yla yol açmas�n�n somut örne�i Kürt politikas�d�r. Zannetti�inin aksine, uygulanan sömürgeci politika Kürt halk�n� uluslararas� siyasetin oda��na yerle�tirdi. Üstelik bugün halihaz�rda Rojava halk devrimi akar-ilerlerken di�er ülke s�n�rlar� içinde tutulan Kürdistan'n�n her parças�nda devrim güncel bir konu.

"Millet ittifak�" yahut "Cumhur ittifak�"; Kürdistan ve Bat�'daki siyasal özgürlük mücadelesi kar��s�nda yok birbirlerinden fark�. AKP kendini kurtarman�n, ömrünü uzatman�n ve bu u�urda fa�ist ç�lg�nl�klardan burjuva pragmatizmine dek her olana�� denemenin derdine dü�mü�tür. Di�erleri basit ve ilkel bir iktidar olma hastal��n�n pençesinde. Ne Kürt halk� o bloklardan birini desteklemeye mecbur ne Türkiye emekçi solu. Böyle bir k�s�tl�l�k özgürlük ufkunu kemirir, kurutur yaln�zca. Sadece rejim de�il emperyalist kapitalizm de tarih d��d�r. Devrimimiz (ve bölge çap�ndaki devrimlerimiz) ikisini birden a�acakt�r. Onlar düne ait, orada debelensinler; biz yar�nlardan haber veriyoruz.

Yap�sal açmaz

�lgili Haberler