'Türkiye IMF'ye teslimiyetin eşiğinde'

TMMOB Makina Mühendisleri Odası, her ay iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez'in katkısıyla hazırladığı sanayinin sorunları bülteninin 39'uncusunu, sanayideki inişe ve IMF'ye gitme riski konusuna ayırdı.

 

TÜİK, Merkez Bankası, Hazine Müsteşarlığı, Kalkınma Bakanlığı, IMF verileri kullanılarak yapılan analizde, 2018 ilk çeyreğinde gerçekleşen büyümenin, 2017'deki dopingli büyümenin devamı olduğu ve yerini hızla yavaşlamaya terk ettiğine değinildi. Dopingli büyümenin çift haneli enflasyon, işsizlik yanında rekor bir cari açık yarattığına, kamu maliyesinde de açıkları büyüttüğüne değinilen analizde, dünyadaki para ikliminin Türkiye aleyhine değiştiği ve dış kaynak bulmada zorlanacak Türkiye'nin IMF'den kredi istemek ve karşılığında acı reçeteler uygulamak zorunda kalabileceğine işaret edildi.

 

Bülten analizinde Türkiye ekonomisinin, 2017'nin tamamında yaşanan vergi indirimleri, kredi bolluğu ve diğer devlet teşvikleriyle gerçekleşen "Dopingli büyüme"yi, 2018'in ilk çeyreğine de taşıdığı belirtildi. Büyümenin 2018'in ilk çeyreğinde yüzde 7'nin üstünde gerçekleştiği hatırlatıldı. Ancak, Nisan ayından itibaren önce döviz kurlarında başlayan hızlı dalgalanma ve onu dengelemek için Mayıs ayında uygulamaya geçilen yüksek faiz uygulamaları, büyüme temposunu yavaşlatıcı etkiler göstermeye başladı" denildi.

 

Sanayi üretimindeki artış ise Ocak'tan bu yana düzenli olarak azaldığı analizi yapılan bültende, "Buna karşılık dolar her geçen ay daha yüksek oranda artış gösteriyor. Sanayi üretimi ile doların artışı Nisan'da neredeyse eşitlendi. Yüzde 9 oranında dolar artışı yaşanan Mayıs ayında sanayideki üretimin çok az artmış olduğu tahmin ediliyor" denildi.

 

Analizde, büyüme için başvurulan doping şırıngasının yol açtığı yüksek enflasyon, yüksek cari açık ve kamu açığı sorunları, ekonominin yönetilmesini güçleştirirken dışarıda, özellikle ABD'de pekişen faiz artırma adımları, Türkiye'nin muhtaç olduğu acil sıcak para girişini zayıflattığı vurgulandı.

 

TMMOB Makina Mühendisleri Odası analizinde şu noktalara vurgu yapıldı:

-2018'in ilk 4 ayında 22 milyar dolara yaklaşan cari açık, geçen yılın aynı dönemini yüzde 80 geçmiş durumda. Bu hızlı tırmanışın yanında, açığın finansmanı da denizin kurumakta olduğunu gösteriyor. Cari açığın finansmanında yeni kredi girişinden çok, bankaların dışarıdaki 11 milyar dolarlık mevduatı içeri çektikleri ve 4 milyar dolara yakın kaynağı belirsiz fon girişi ile açığın finanse edilmeye çalışıldığı görülmektedir. Ayrıca ilk 4 ayda rezervlerden de 2 milyar dolara yakın kullanım görülmektedir. 

-Bütün bunlar, artan cari açığı dış kaynakla finanse etmenin güçleştiğini, rezerv ve kaynağı belirsiz fonların da çok zorlandığını, Türkiye'nin kaynak bulma sorunun önümüzdeki günlerde daha da artacağını göstermektedir.

-Türkiye'nin artan riskleri, seçim konjonktürünün eklediği belirsizlik ve AKP rejiminin ekonomiyi yönetmedeki yetersizliği, vadesi gelen dış borçların yenilenmesinde ve diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesinde Türkiye'yi giderek aciz duruma getiriyor. 

-Benzer sorunları, biraz daha akut biçimde yaşayan bir başka çevre ülke Arjantin'in çıkışı IMF'e gitmekte bulması, tüm dünyada "Türkiye de IMF yolcusu mu?" sorusunu gündeme getirdi. Bu sorunun cevabı özellikle baskın seçimlerin sonrasında netlik kazanacak. Dış kaynak teminindeki darboğazın aşılamaması halinde Türkiye'nin IMF'den kredi talep etmesi, bunun karşılığında da acı bir reçeteyi uygulamak zorunda kalması ihtimaller arasında.

-Özellikle, ekonomiyi yönetme konusunda yeni bir hikayesi olmayan AKP ile devam edilirse, ekonomide bir iyileşme ihtimali pek görünmüyor ve IMF'ye gidiş kaçınılmaz gibi duruyor.