Turan: Covid-19 sürecinde işçi ve emekçilerin sorunları araştırılsın
HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, Covid-19 salgını sürecinde dezavantajlı grupların başında olan emekçilerin işçi sağlığı ve iş güvenliği konusundaki haklarının korunmasını talebiyle Meclis'e araştırma önergesi verdi.
HDP Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, Covid-19 salgını sürecinde dezavantajlı grupların başında olan emekçilerin işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda haklarının korunmasına yönelik yasal düzenlemelerin uygulanması, işçilerin maddi kayıp yaşamasının önüne geçmek ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı öncülüğünde emekçilere yönelik uygulamaların takip edilmesi amacıyla Meclis araştırılması açılması için önerge verdi.
Turan'ın önergesinin gerekçesinde şu ifadelere yer verdi:
"Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yayınladığı Covid-19 genelgesi son derece yüzeysel olmakla birlikte bu genelgede denetimlerin nasıl yapılacağı, tedbir almayan işverenlere ne tür yaptırımlar uygulanacağına ilişkin tek bir düzenleme yer almıyor. Devlet ve sermaye iş birliğinin sonucu zorunlu olmayan üretimin devam ettirildiği, işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanmadığı koşullarda işçiler yaşam mücadelesi veriyor.
"Özellikle savaşın ve göçün bir sonucu olarak kayıt dışı ve güvencesiz sektörlerde, son derece kalabalık ve yoğun risk barındıran ortamlarda çalışmak zorunda kalan işçilerin çoğu salgın nedeniyle ücretli izne ayrılmak bir yana, ücretlerini dahi alamadan işten çıkarıldılar. Çalışabilenler ise salgına karşı hiçbir önlemin alınmadığı koşullarda ölümle burun buruna çalışıyor. İşten çıkarılan binlerce işçinin test yaptıramadan, karantina altına alınmadan memleketlerine dönmeleri virüsün yayılmasına neden oluyor.
"Son bir buçuk ay içinde sadece İstanbul'da işten çıkan/çıkarılan inşaat işçisinin tespit edilebilen sayısı on beş binin üzerindedir. Türkiye'de 216 bin inşaat firmasında bir milyonun üzerinde işçi çalışıyor. Bu işçilerin çoğu Van, Ağrı, Muş, Erzurum, Kars, Diyarbakır, Batman, Maraş, Adıyaman, Tunceli, Elâzığ ve Antep'ten geliyor. Söz konusu veriler güvencesiz çalışmanın yoğun olduğu sektörlerden sadece biri ancak genel tabloya baktığımızda eğer önlemler alınmazsa felaketlerle sonuçlanabilecek bir durumla karşı karşıya kalabiliriz.”
HDP Mersin milletvekili Dr. Rıdvan Turan, açılmasını talep ettiği araştırma komisyonunda çözüm önerilerini de şu şekilde sıraladı:
■ Özellikle metropollerde, işten ayrılmak zorunda kalan veya işten çıkarılan tüm işçilerin 14 gün karantinada kalabileceği bir karantina merkezi oluşturulmalıdır. Karantina süresini sağlıklı bir şekilde tamamlayan işçiler dezenfekte edilmiş araçlarla yaşadıkları bölgelere dönüşünün sağlanmalıdır.
■ Tarihin en büyük işsizlik oranıyla karşı karşıya kaldığımız bu süreçte işsiz kalan emekçiler işsizlik fonundan faydalanamamaktadır. İktidar bu fonu keyfi bir şekilde kullanarak yıllar önce fondan çektiği 10 milyar lirayı iade etmemiştir. Bunun yanında işverenlere teşvik kapsamında 27 milyar ödeme yapmıştır. Emekçilerin maaşından kesilerek ve gasp edilen bu paralar acilen iade edilmelidir.
■ İşsizlik fonu adı üstünde işvereninin değil işsiz kalan emekçilerindir. Bu kapsamda gasp edilen fon kaynakları acilen nakit ve likit hale getirilmelidir.
■ Covid-19 ile mücadele döneminde sırf işçiler fondan yararlanamasın diye konulan kriterlerin kolaylaştırılması ve bir ön koşul aranmadan işsiz kalan her işçiye işsizlik ödeneği ödenmelidir.
■ Zorunlu olmayan üretim sektörlerinde üretimin durdurulması ve devlet tarafından işsiz kalan tüm emekçilere salgın süresince barınma, beslenme ve diğer temel ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri bir bütçe oluşturulmalıdır.
■ Üretimin zorunlu olduğu alanlarda işçilere düzenli olarak sağlık taramaları artırılarak yapılmalıdır.
■ İşyerlerinin çalışma organizasyonunun salgında hijyen kurallarına göre düzenlenmesi ve İSG uzmanlarının işverene değil kamuya bağlı bağımsız organlar olmasını güvence altına alacak düzenlemelerin bir an evvel hayata geçirilmelidir.