4 Ekim 2024 Cuma

TÜİK iktidarın istediklerini açıklıyor

TÜİK'in iktidarın onayladığı veriler çerçevesinde halka açıklama yaptığı ve derinleşen ekonomik kriz içeresinde şeffaf davranmadığını verilerle ortaya koyan HDP Milletvekili Güzel, TÜİK'in hangi görev ve sorumluluklarını yerine getirmediğini, hangi oranda iktidardan onay alarak açıklama yaptığına ilişkin derhal Meclis araştırması açılmasını istedi. 

"Türkiye'nin bilgi kaynağı" olduğunu iddia eden ve ülkenin toplumsal, sosyal, ekonomik verilerini paylaşma sorumluluğu olan TÜİK, şaibelerle anılıyor. Derinleşen ekonomik kriz içerisinde TÜİK'in şeffaf davranmadığı, yayınladığı verilerin gerçeği yansıtmadığı her geçen gün toplum geneline yayılıyor.

Bunun nedeni ise verilerdeki çelişkiler; TÜİK'in Eylül 2021 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonucuna göre mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 11,5, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (atıl işgücü) ise yüzde 21,9 seviyesinde gerçekleşiyor. TÜİK'e göre Türkiye genelinde mevsim etkisinden arındırılmış 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2021 Eylül ayında bir önceki aya göre 70 bin kişi azalarak 3 milyon 794 bin kişi. DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre ise mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Eylül 2021'de 7 milyon 870 bin kişi olarak gerçekleşiyor.

TÜİK ve İŞKUR'un işsiz sayıları arasında uçurum var. İŞKUR'a göre Eylül 2021'de kayıtlı işsiz sayısı bir yılda 219 kişi artarken TÜİK'e göre 160 bin azaltıldı. İŞKUR ve TÜİK verileri arasındaki yıllık fark 379 bin kişi. İşsizlik verilerindeki bu çelişkiler enflasyon verilerine de yansıyor. TÜİK'e göre Kasım ayı enflasyon oranı geçen yılın Kasım ayına oranla yüzde 21.31 artıyor. Fakat Enflasyon Araştırma Grubu enflasyonun geçen senenin Kasım ayına oranla yüzde 58.65 arttığını belirtiyor. Yine TÜİK Kasım ayında bir önceki aya göre enflasyonun yüzde 3.51 oranında arttığını söylüyor.

Ekim ayında kur yüz 7, Kasım ayında yüzde 33 artmışken bu verinin doğru olmadığını Enflasyon Araştırma Grubu verileri gösteriyor. Grubun verileri Kasım ayı enflasyonunun Ekim ayına göre 9.91 arttığını gösteriyor. Ürünlerdeki fiyat artışı ise tezgahlardakini yansıtmıyor. TÜİK'e göre Kasım ayında patates en fazla pahalanın "12.ürün" olarak gösteriliyor. Artış oranı ise yüzde 11.81 Fakat market fiyatları patatesin geçen aya oranla yüzde 60 arttığını gösteriyor. Zam şampiyonu olarak listeye giren patlıcanın ise sadece 24.82 oranında zamlandığını belirtiyor. Fakat market fiyatları patlıcanın en az yüzde 40 zamlandığını gösteriyor. 

TÜİK'in yayınladığı bu şaibeli verilere dair verileri yayınlamadan önce iktidardan onay aldığı, onay verilen çerçevede bilgilerin paylaşıldığı algısını doğruluyor. TÜİK, 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu'nda yer alan 'Üretilen istatistiklerin, güvenilirlik, tutarlılık, tarafsızlık, istatistiki gizlilik, güncellik ve şeffaflık ilkelerine göre hazırlanıp uygulanacağı, açıklanan istatistiklerin kalitesinin ve ilkelere uygunluğunun değerlendirilebilmesi için gerekli tüm bilgiler ve resmi istatistik üretiminde kullanılan yöntemlerin kamuoyuna açıklanacağı' kanununa riayet etmiyor, verileri kamuoyundan gizliyor.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, bu gerçeklerden  hareketle TÜİK'in görev ve sorumluluklarını hangi çerçevede yerine getirdiği, bu sorumlulukların halka şeffaf bir şekilde aktarılıp aktarılmadığı şaibelerinin giderilmesi için kurumun ve kurumun başında bulunan kişilerin araştırılması amacı ile Meclis araştırma komisyonu kurulmasını istedi.