18 Eylül 2024 Çarşamba

Taliban yönetiminden kadınların yaşamını kısıtlayan yeni yasaklar

Afganistan'da Taliban yönetimi, kadınların toplum içinde "duyulacak sesle konuşmasını" da içeren bir dizi yasağı daha onayladı. Yeni kurallarla, kadınların evlerinin dışında yüzlerini göstermesi tamamen yasaklandı, seslerinin duyulmasının "ahlaksızlık" olduğunu iddia edildi.

ABD'nin yönetimi Afganistan'da Taliban'a devretmesi ardından kadınların yaşamını kısıtlayan bir dizi uygulama yürürlüğe kondu. Yürürlüğe konulan uygulamalar kadınların yaşamlarını dört duvar arasına sıkıştırmakla kalmayıp toplumsal erkek şiddetini ve baskısını meşrulaştırmaya hizmet ediyor.

Taliban yönetimi "Erdemi Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı" yeni yasaklar getirdi. Söz konusu yasaklar ile kadınların; evlerinin dışında yüzlerini göstermesi tamamen yasaklanıyor, kadınların seslerinin toplum içinde duyulmasını ise "ahlaksızlık" olarak tanımlıyor. Kadınların tek başına taksiye binmesi, araçta erkeklerle yan yana oturması da yine yasaklananlar arasında. Söz konusu maddede bunlar şu biçimde tanımlanıyor: "Yetişkin bir kadın zorunlu olarak evinden ayrıldığında sesini, yüzünü ve vücudunu gizlemek zorundadır."

Söz konusu kurallar 2022 yılından bu yana ülkede kararname ile uygulanıyorken son yasa ile resmiyet kazanmış oldu. Söz konusu maddenin tamamı ise şöyle: "Bir kadın 'günaha sürüklememek' için yüzünü örtmelidir. Bir kadının sesi 'avret' kapsamında değerlendirilir ve toplum içinde duyulmamalıdır. Kadınlar ayrıca evlerinin içinde bile şarkı söylerken veya yüksek sesle kitap okurken duyulmamalıdır. Kadınların kıyafetleri ince, kısa ve dar olmamalıdır. Kadınlar, kan ve evlilik bağıyla bağlı olmadıkları erkeklerden bedenlerin ve yüzlerini gizlemelidir. Erkeklerin kadınların bedenlerine ve yüzlerine bakmaları da yasaktır ve aynı şey yetişkin kadınların erkeklere bakması için de geçerlidir."

Aynı yasada erkekler içinde bazı zorunluluklar getiriyor. Taliban yönetimi, berberlerin sakal tıraşı veya sakal düzeltmesi yapmasını yasakladı. Yeni kurallarla erkeklerin sakallarını yumruk uzunluğunda uzatması zorunlu kılınıyor ve kravat takmak da yasaklanıyor. Bir başka yasak da çizimlere ilişkin. Buna göre bir kuş, hayvan veya aile üyesinin resmini çizmek de yasaklanıyor. Bir canlıyı tanımlayan heykellerin alım satımı da yasalananlar arasında. Belirlenen kurallara, yasaklara riayet etmeyenler ise para cezasından üç gün hapse kadar cezalar öngörülüyor. Yasa Taliban lideri Haybetullah Ahundzade tarafından onaylanan yasa henüz yürürlüğe konmadı.