EMEK

Son on y�lda en az 372 enerji i�çisi katledildi

ETHA
21 Eylül 2023 Per�embe

�S�G Meclisi yay�mlad�� raporda son on y�l içinde en az 372 enerji i�çisinin i� cinayetinde katledildi�ini duyurdu. Elektrik çarpmas� nedeniyle 168 enerji i�çisinin katledildi�i belirtilen raporda, tespit edilemeyen daha fazla i� cinayeti oldu�u eklendi.

Enerji i� kolunda son on y�lda en az 372 i�çi, i� cinayetinde katledildi. ��çi Sa�l�� ve Güvenli�i (�S�G) Meclisinin raporuna göre; 2013 y�l�nda 33, 2014 y�l�nda 31, 2015 y�l�nda 39, 2016 y�l�nda 35, 2017 y�l�nda 49, 2018 y�l�nda 10, 2019 y�l�nda 40, 2020 y�l�nda 41, 2021 y�l�nda 32, 2022 y�l�nda 42 ve 2023 y�l�n�n ilk sekiz ay�nda 20 i�çi olmak üzere; 2013 y�l�ndan bugüne "en az" 372 enerji i�çisi "i� cinayetleri"nde katledildi.

Raporda enerji i�çilerinin ölümlerine dair �u hususlar�n alt� çizildi:
🔹"Temel kriterimiz 'bütün i� kazalar�n�n önlenebilir oldu�u'dur. ��çi ölümlerinin önlenebilir olmas� yüzünden ya�ananlar� 'i� kazas�' de�il 'i� cinayeti' olarak tan�ml�yoruz.
🔹Bizler haz�rlad��m�z raporlarda 'geni� anlamda i�kollar�n�' temel almam�za ra�men bu rapora özel olarak 'dar anlamda nace kodlar�n�' esas ald�k. Yoksa bu i�kolundaki birçok arkada��m�z�n i�sizlik ya da i� de�i�tirme süreçlerinde 'serbest elektrikçilik' yapt��n� hat�rlatmakta fayda var.
🔹Geleneksel olarak enerji i�kolunda çal��anlar�n büyük bir ço�unlu�u erkek i�çi. Kad�n i�çiler ço�unlukla büro i�lerinde çal��yorlar. Bu dönemde sadece dört kad�n i�çinin ölümünü tespit edebildik. Kaybetti�imiz kad�n arkada�lar�m�z rüzgar enerji santralinde yard�mc� hizmetlerde, do�algaz mü�teri hizmetlerinde, özel firmada üretim biriminde ve hidroelektrik santralinde elektrik teknisyeni olarak çal��yorlard�.
🔹Yine enerji i�kolunda ta�eron gibi esnek çal��t�rma modelleri yayg�n olsa da 'mülteci-göçmen i�çi' çal��t�r�ld��na dair elimize ula�an bir bilgi yok. Ancak ta�eron marifetiyle k�sa süreli yard�mc� i�lerde (trafo boyama, DS�'de tel çekme vb.) mülteci-göçmen i�çi çal��t�r�ld��na �ahit olduk."

'ELEKTR�K ÇARPMASI NEDEN�YLE 168 ��Ç� KATLED�LD�'
Elektrik çarpmas� nedeniyle 168, yüksekten dü�me nedeniyle 48; trafik, servis kazas� nedeniyle 48 i�çi; ezilme, göçük nedeniyle 30; zehirlenme, bo�ulma nedeniyle 14; patlama, yanma nedeniyle 13; kalp krizi, beyin kanamas� nedeniyle 12; Covid-19 nedeniyle 10; �iddet nedeniyle 8; nesne çarpmas�, dü�mesi nedeniyle 6; kesilme, kopma nedeniyle 3; intihar nedeniyle 3 di�er nedenlerden dolay� 9 i�çinin katledildi�i enerji i� kolundaki i� cinayetlerinin da��l�m� raporda �öyle s�raland�:
🔹 "Elektrik çarpmas� sonucu ölümler, yüksekten dü�meler, yanma ve patlamalar ilk s�ralardaki ölüm nedenleri. Temel önlemler al�nsa ve denetimler yap�lsa bu ölümlerin önlenebilece�i a�ikar. (�S�G Meclisinin tasnifleri tüm i�kollar�na göre yap�ld�� için enerji i�kolundaki ölüm nedenlerinin ayr�nt�l� incelenmesi gerekir. Zira elektrik çarpmas�, ark parlamas�, yüksekten dü�me, yanma, kalp krizi gibi ölüm nedenleri i�kolunda içiçe geçmektedir.)
🔹Enerji alt�nda çal��ma ve enerji hatlar�na yak�n çal��ma yayg�n oldu�u için alçak gerilim ve yüksek gerilimde elektrik ak�ma kap�l�p a��r yan�k (ço�u bölgede yan�k üniteleri de yok) ve yaralanmalarla ya�amak zorunda kalan çok say�da i�çi var. Yine manyetik alan ve radyasyon maruziyetinin henüz sebebi aç�klanmam�� meslek hastal�klar�na neden olabilece�i de ekleyelim."

Raporda, enerji i�kolunda i� cinayetlerinin ya� gruplar�na göre da��l�m� �öyle:
🔹14 ya� ve alt� 1 çocuk i�çi,
🔹15-17 ya� aras� 1 çocuk/genç i�çi,
🔹18-29 ya� aras� 116 i�çi,
🔹30-49 ya� aras� 208 i�çi,
🔹50-64 ya� aras� 31 i�çi,
🔹65 ya� ve üstü 4 i�çi.

Öte yandan 11 i�çinin ise ya��n�n bilinmedi�i belirtilen rapor �öyle devam etti:
🔹"Türkiye'de neredeyse çocuk i�çili�in olmad�� sektörlerden birisi enerjidir. Ancak TE�A�'�n yüksek gerilim ve altyap� çal��malar�nda çal��an ta�eron �irketlerde temel olarak 'aile eme�i' esast�r ve toplu olarak çal��maya gelen erkek i�çiler içinde 'yard�m eden' gençler/çocuklar da bulunmaktad�r. Ölen iki çocuk da bu kapsamda çal��maktayd�.
🔹Sektörde özellikle iki y�ll�k yüksek okul mezunu çok say�da genç i�çi çal��maktad�r. Nitekim ölen i�çilerin üçte biri 30 ya� alt�ndaki genç i�çilerdir ve güvencesiz ko�ullarda çal��maktad�rlar.
🔹Sektör en geç özelle�tirmelerin hayata geçirilebildi�i ve hala devlet i�letmelerinin oldu�u bir aland�r. Bu yüzden 50 ya� üstündeki ölümler Türkiye ortalamas�n�n alt�ndad�r. Bu durum belli bir ya� üstü ve kalifiye olan enerji i�çilerinin eski ku�a��n�n görece olarak daha korunmal� çal��m�� oldu�unun bir göstergesiydi.

Enerji i�kolunda i� cinayetlerinde ölenlerin 19'u (yüzde 5,1) sendikal� i�çi, 353'ü ise (yüzde 94,9) sendikas�z. Bu noktada baz� hususlar�n alt�n� çizmek gerekiyor.
🔹Sendikalar�n aç�klamalar�, taziyeler, sosyal medya payla��mlar�n� takip ederek ya da mesai arkada�lar�n�n bildirimlerine göre tespit edebildi�imiz kadar�yla ölen i�çilerin 19'u sendikal�. Ancak sektörde geleneksel olarak hakim bir sendika mevcut ve son aç�klanan istatistiklere göre de yüzde 27 civar�nda bir örgütlülü�ü bulunuyor.
🔹Son on y�lda ölen i�çilerin çal��t�klar� �irketlere bakt��m�zda Anadolu Yakas� EDA�, Gediz EDA�, Aydem Enerji, Bo�aziçi EDA�, Aras Eda�, Meram Eda�, Dicle Eda�, Vangölü EDA�, Trakya EDA�, Toroslar EDA�, Akdeniz EDA�, Kayseri ve Civar� EDA�, Sakarya EDA�, Ye�il�rmak EDA�, F�rat EDA�, Aras EDA�, Çaml�bel EDA�, Çoruh EDA�, Uluda� EDA�, Af�in-Elbistan Termik Santrali, Orhaneli Termik Santrali, Tunçbilek Termik Santrali, Seyitömer Termik Santrali, Kemerköy Termik Santrali, Yeniköy Termik Santrali, Çan Termik Santrali, TE�A�, DS�, �SK�, �GDA�, Sulama Birlikleri, Rüzgar Enerji Santralleri, Hidroelektrik Santraller vd. Bulunmaktad�r.

'ÖLEN SEND�KALI ��Ç� SAYISI TESP�TLER�M�Z�N ÇOK ÜSTÜNDE'
Bu i�letmelerin birço�unda geleneksel olarak hakim olan sendika örgütlüdür. Yani ölen sendikal� i�çi say�s�n�n bizim tespit ettiklerimizin çok üstünde oldu�unu belirtmemiz gerekiyor.

Enerji i�kolunda 74 �ehirde ve yurtd��nda üç ülkede (Türkiye men�eili �irketlerde çal��an) i� cinayeti tespit etmi� durumday�z:
🔹28 ölüm �stanbul'da; 16 ölüm Kahramanmara�'ta; 14'er ölüm Konya ve Mu�la'da; 13 ölüm �anl�urfa'da; 12'�er ölüm Adana, Manisa ve Mardin'de; 10'ar ölüm Antalya ve Ayd�n'da; 9'ar ölüm Diyarbak�r, Erzurum, �zmir ve Sivas'ta; 8 ölüm ��rnak'ta; 7'�er ölüm Ankara, Bingöl ve Ordu'da; 6'�ar ölüm Ad�yaman, Bursa, Denizli, Kayseri ve Samsun'da; 5'er ölüm A�r�, Artvin, Çanakkale, Hatay, Kocaeli, Ni�de, Sakarya ve Van'da; 4'er ölüm Bal�kesir, Elaz��, Karabük, Kars, Tekirda� ve Tokat'ta; 3'er ölüm Bitlis, Hakkari, K�rklareli, Kütahya, Osmaniye, Trabzon, Tunceli ve Zonguldak'ta; 2'�er ölüm Amasya, Burdur, Çank�r�, Çorum, Düzce, Edirne, Erzincan, Gaziantep, Isparta, Karaman, Kastamonu, K�r�ehir, Mersin, Siirt ve Yalova'da; 1'er ölüm Afyon, Aksaray, Ardahan, Bart�n, Batman, Bayburt, Eski�ehir, Giresun, Gümü�hane, I�d�r, Malatya, Rize, Sinop ve Yozgat'ta; 4 ölüm Yurtd��nda (2 Irak, 1 Lübnan, 1 Suriye) meydana geldi...

'�� C�NAYET�NDE ÖLEN ÇOK SAYIDA GÖLKÖYLÜ ��Ç� VAR'
Bu tabloya eklemek istedi�imiz bir husus var. Ordu Gölköylü i�çiler, yurtiçi ve yurtd��nda özellikle yüksek gerilim ve elektrik altyap� i�lerinde yo�un bir biçimde çal��maktalar. Bu durum birçok söyle�iye, yaz�ya da konu olmu� durumda. �� cinayetlerinde de ölen çok say�da Gölköylü i�çi oldu�unu belirtelim.

Son on y�lda en az 372 enerji i�çisi katledildi

�lgili Haberler