22 Eylül 2024 Pazar

Şili'de yeni anayasa referandumundan 'hayır' oyu çıktı

Şili'de askeri diktatörlük döneminden kalma anayasanın yerini alması için hazırlanan yeni anayasa taslağı referandumda reddedildi. 

Şili'de askeri diktatörlük döneminden kalma anayasanın yerini almak üzere hazırlanan yeni anayasa tasarısı halk tarafından reddedildi. Anayasa için yapılan referandumda halkın yüzde 62’si yeni anayasaya "Hayır" derken, referanduma katılım oranı da yüksek oldu.

Aralık ayındaki başkanlık seçimini sol ittifakın adayı olarak kazanan Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric, yeni anayasa taslağını destekliyordu. Referandum sonrası açıklamalarda bulunan Boric, "Halkın sesini dinlemek zorundayız" dedi ve güven verecek bir taslak için çalışmaya devam edeceğini söyledi.

Şili'de 1980'de yürürlüğe giren mevcut anayasa, 1973'te askeri darbe ile yönetime el koyan ve 1990'a kadar iktidarını sürdüren General Augusto Pinochet rejiminin ürünüydü.

2019'da gelir eşitsizliği ve yaşam standartlarının kötüleşmesine karşı ülkeyi sarsan kitlesel protestolar yeni anayasa sürecinin tetikleyicisi oldu. Ekim 2020'de yapılan referandumda seçmenlerin yüzde 80'i mevcut anayasanın değiştirilmesi yönünde oy kullandı.  

Bu tasarıda Şili "çok uluslu" bir devlet olarak niteleniyor, ülke nüfusunun yüzde 13'ünü oluşturan yerlilerin, toprak ve doğal kaynakları kullanma hakkı da dahil olmak üzere hakları tanınıyordu.

Tasarı ayrıca birçok devlet kurumunda da değişiklik getiriyor; mevcut Senato'nun yerine Bölge Meclislerinin kurulmasını öngörüyor. Kadınların temel taleplerine de yer veren tasarıda kürtaj hakkı ve resmi kurumlarda çalışanların en az yüzde 50'sinin kadınlardan oluşması öngörülüyor.