EMEK

'Sa�l�k Bakanl�� bütçesi pandemi ko�ullar�na uygun hale getirilmeli'

ETHA
20 Kas�m 2020 Cuma

Sa�l�k alan�ndaki emek ve meslek örgütleri 2021 y�l� sa�l�k bütçesine ili�kin ortak aç�klama yaparak, bütçenin Covid-19 pandeminin ihtiyac�n� gözetecek �ekilde düzenlenmesini istedi.

Türk Tabipleri Birli�i, Sa�l�k ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikas�, Türk Di� Hekimleri Birli�i, Türk Eczac�lar Birli�i, Devrimci Sa�l�k ��çileri Sendikas�, Türk Hem�ireler Derne�i, Türk Medikal Radyoteknoloji Derne�i, Sosyal Hizmet Uzmanlar� Derne�i ile Tüm Radyoloji Teknisyenleri ve Teknikerleri Derne�i ortak aç�klama yaparak, 2021 bütçesinin "yerelden kat�l�mc�" olmad��na vurgu yapt�.

Kas�m ay�nda Meclise getirilen 2021 Y�l� Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nde pandemi ko�ullar�n�n gözetilmedi�ini kaydeden sa�l�k emek ve meslek örgütleri, emekçilerin sa�l�ks�z ko�ullarda uzun saatler çal��maya ve açl�k ücretine mahkum edildi�ini belirtti. Yoksulluk içinde ya�amak zorunda kalan i�çi ve emekçilerin pandemi ko�ullar�nda yüksek enflasyon nedeniyle "güvenli olmayan g�da, eksik beslenme, kötü bar�nma ko�ullar�yla birlikte daha s�k ve kolay hastalan"d��na dikkat çeken sa�l�k emek ve meslek örgütleri, "Bu kesimler Covid-19'u daha a��r geçirmektedir" dedi.

Toplum sa�l��n�n Sa�l�k Bakanl��'n�n, bütçeden yeterli kaynak ay�rarak insanlar�n refah düzeyini art�rman�n da di�er bakanl�klar�n sorumlulu�unda oldu�unu söyleyen sa�l�k emek ve meslek örgütleri, aç�klamada �unlar� kaydetti: "Bu bütçe, Covid-19 salg�n�na kar�� mücadele ile geçecek önümüzdeki 2 y�la dair kamusal mücadele program� içermemektedir. Sa�l�k Bakanl�� ba�ta olmak üzere salg�nla ili�kili di�er bakanl�klar (Ekonomi, Çal��ma ve Sosyal Politikalar ve Milli E�itim gibi) ödeneklerinin da��l�m� böyle bir sorunun siyasal iktidarca yeterince görülmedi�ini ortaya koymaktad�r."

Tedavi Edici Sa�l�k Hizmetlerinin içinde Covid-19 pandemisine sadece bilgi sistemi altyap�s� ve teknolojisinin geli�tirilmesi olarak yer verilmesini ele�tiren sa�l�k emek ve meslek örgütleri, pandemi için ayr� bir bütçe olu�turulmamas�n�n bütçedeki en büyük eksiklik oldu�unu kaydetti.

Personel giderlerinin Sa�l�k Bakanl�� bütçesinden ç�kar�lmas�n� öneren sa�l�k emek ve meslek örgütleri, yat�r�m ödeneklerinin de pandemi süreci göz önüne al�nd��nda halk�n nitelikli sa�l�k hizmeti almak için yeterli olmad��n� kaydetti.

SA�LIK EMEK VE MESLEK ÖRGÜTLER�N�N TALEPLER�
Sa�l�k alan�nda örgütlü emek ve meslek örgütleri Sa�l�k Bakanl�� bütçesine ili�kin taleplerini de s�ralad�:

■ Sa�l�k Bakanl�� bütçesi pandemi ko�ullar�na uygun hale getirilmelidir. Tedavi edici de�il, koruyucu sa�l�k hizmetlerinin pay� art�r�lmal�d�r.
■ Sa�l�k Bakanl�� bütçesi genel bütçenin en az yüzde 10'unun üzerinde olmal�d�r.
■ Genel bütçe gelirleri içinde gelir vergisinin pay� zenginlerden ve kurumlardan olacak �ekilde art�r�lmal�d�r. Özellikle önümüzdeki y�llar için servet vergisi uygulamas� dü�ünülmelidir. Dolayl� vergiler, temel g�da, elektrik, su, ula��m gibi ihtiyaçlar üzerinden kald�r�lmal� ya da azalt�lmal�. Asgari ücret üzerinden gelir vergisi al�nmamal�d�r.
■ �ehir/�irket hastaneleri statüsünden vazgeçilerek kamuya ba�l� devlet hastanelerine dönü�türülmeli, dolar üzerinden ödenen fahi� kiralardan vazgeçilmelidir.
■ Son y�llarda giderek azalan genel bütçe y�l sonu ödene�inin Gayri Safi Yurtiçi Gelir içindeki pay� yeniden art�r�lmal�, yüzde 40'�n alt�nda olmamal�d�r.
■ Bütçeden personel giderleri ç�kar�larak, sa�l�k hizmetlerine aktar�lmal�d�r.
■ Sa�l�k hizmetleri harcamalar�nda merkezi devlet harcamalar�n�n pay� art�r�lmal�, SGK ve hane halklar� harcamalar�n�n pay� azalt�lmal�, SGK'ye genel bütçeden aktar�lan pay art�r�lmal�d�r. SGK'n�n özel hastanelere yapt�� ödemeler azalt�lmal�d�r. SGK'nin özel hastanelerden hizmet sat�n almas� hizmet ba��na (fee-for-services) ve vaka ba��na (case payment) ödeme ile de�il, toptan bütçeleme (global butgetting) ile olmal�d�r. Katk�-kat�l�m, ilave ücret gibi hiçbir ad alt�nda halktan sa�l�k hizmetleri için ücret al�nmamal�d�r.
■ Ekonomideki krizi a�mak için çözüm olarak "ac� reçete" ç�k��n�n yerine resmi kurumlara al�nan araç filolar�ndan, kiralanan konutlardan, "itibar" denilen a��r� ve lüks tüketimden vazgeçilmelidir.
■ Sa�l�k emekçileri say�s� OECD ortalamas�na güvenceli ve kadrolu istihdamla ç�kar�lmal�d�r. Görevlerinden uzakla�t�r�lan ve hakk�nda kesinle�mi� yarg� karar� bulunmayan sa�l�k emekçileri derhal i�e ba�lat�lmal�d�r.
■ Sa�l�k emekçilerine ek ödeme, döner sermaye vb. adlarla yap�lan, ekip anlay��n� bozan, rekabet olu�turan ve çal��ma bar��n� bozan ödeme yöntemi yerine yoksulluk s�n�r�n�n üzerinde, tek kalemde, tamam� emeklili�e yans�yacak �ekilde maa� ödenmesi yap�lmal�d�r.
■ Özel sa�l�k kurumlar�na aktar�lan her türlü pay kald�r�lmal�d�r. Kamu sa�l�k kurumlar� ve sa�l�k e�itimleri için bütçeden ayr�lan pay yükseltilmelidir.
■ Covid-19 pandemisinde gördü�ümüz gibi tüm ülkelerde sa�l�k sistemi çökme a�amas�na gelmi�tir. Mevcut kapitalist sistemin do�aya orant�s�z müdahalesi nedeniyle yeni pandemilerin devam� olaca�� da öngörülmektedir. Bu nedenle toplum sa�l�� için Sa�l�k Bakanl��'n�n politikalar�n�n kentle�meden tar�ma, çevre temizli�inden üretim ili�kilerine kadar müdahil olacak bir yap�ya büründürülmesi gerekmektedir. Ayr�ca ya�anmas� muhtemel yeni salg�nlara kar�� da bütçe kalemi olu�turulmal�d�r.
■ Sa�l�k hizmetlerinin üretilmesi planlanmas� ve sunulmas�n�n tüm a�amalar�nda sa�l�k emekçileri ve örgütlerini ve halk� karar alma süreçlerine dahil edecek mekanizmalar olu�turulmal�d�r.

'Sa�l�k Bakanl��� bütçesi pandemi ko�ullar�na uygun hale getirilmeli'

�lgili Haberler

'Sa�l�k Bakanl�� bütçesi pandemi ko�ullar�na uygun hale getirilmeli'