Politik mücadelede öncü tarzın bir yılı
Komünist öncünün politik rolünü daha berrak kavramak için, "2020 yılında eğer o olmasaydı özgürlük ve sosyalizm mücadelesinden ne eksilirdi" diye sormak yeterlidir. Sorunun yanıtı ise komünist öncünün antifaşist direniş ateşini durmaksızın harlayan, umutsuzluğa ve yılgınlığa meydan okuyan, politik iddiasızlığın ve karamsarlığın fiilen eleştirisini yapan, faşizme karşı mücadeleyi büyütmenin yolunu eylemle gösteren, bilhassa kitle kampanyalarında ışıldayan, devrimci irade ve kararlılıkla, devrimci özveri ve fedakarlıkla yoğrulan bir yıllık politik pratikler toplamında verilidir. Yeni bir yılın bu ilk günlerinde de, parti, eğer 2021 büyük devrimci kazanımlar yılı kılınacaksa, bunun ancak öncü politik mücadele tarzının maya tutmasıyla mümkün olacağını ilan etmektedir.
2020 yılı, baştan sona, faşist şeflik rejiminin tam bir mezar sessizliği yaratmaya odaklanmış süreğen saldırganlığına, işçi sınıfı ve ezilenlerin ileri bölüklerinin de onur ve özgürlük direnişlerinin kesintisizliğine sahne olarak, toplumsal ve siyasal saflaşmaların gitgide keskinleştiği bir tarih kesiti özelliği kazanarak, geride kaldı.
2020'de komünist öncü, işgalci, sömürgeci, ataerkil, sermayeci, faşist politik İslamcı saray diktatörlüğüne karşı siyasi mücadelede kendini ortaya koyuşuyla, devrimci iddiası ve feda ruhu güçlü öncü parti niteliğiyle, birkaç adım daha öne çıktı. O, Serhat'tan Karadeniz'e kanatlanan ölümsüz gerillalarıyla, Rojava'da politik kitle kampanyası ve politik askeri direniş eylemleriyle, Başûr'da sömürgeci işgale karşı ulusal özgürlük direnişinde mevzilenişiyle, Avrupa'da ırkçı katliamlara karşı mücadelesiyle, Türkiye ve Bakur Kürdistan'da fiili meşru mücadele cephesi pratikleriyle, 2020'de, emekçilerin ve ezilenlerin zihinlerinde ve kalplerinde derin devrimci izler bıraktı. Onun bütün bu bir yıllık politik pratiği, faşist şeflik rejimini yıkma mücadelesinde 2021'i işçilerin ve ezilenlerin hanesine büyük kazanım yılı olarak kaydetmek için, mutlaka özümsenmesi gereken önemli devrimci deneyimler ortaya çıkardı.
Fiili meşru mücadele cephesinin bir yıllık tablosu somutluğunda, komünist öncünün siyasi mücadeledeki bu devrimci deneyimlere daha yakından bakalım.
Fiili meşru mücadele cephesinde komünist öncü, 2020 yılına, işçilerin, kadınların ve yoksulların ekonomik kriz koşullarındaki sorun ve taleplerini eksen alan, faşist şefin temsil ettiği sermaye iktidarını ve kapitalizmi teşhir eden bir politik kitle kampanyasıyla girmişti. Politik mücadelede parti tarzının başlıca bir ögesini, yani politik kitle ajitasyonunu güçlendiren, ajitasyon-propaganda materyallerinin niceliğini artıran, sosyalist basının yaygın dağıtımında ısrar sergileyen, kitle katılımı hedefli propaganda etkinlikleriyle beslenen kampanya, örgütlü kuvvetlerin merkezi politik hareket yeteneğini ve kitlelerle ilişkilenme yönelimini biledi. Nitekim, emekçilerin ve ezilenlerin sorun, talep ve özlemleriyle bağlı somut politik mücadeleler yürütme ve kesin bir kararlılıkla kitlelere gitme anlayışı, komünist öncünün bütün bir yılki politik doğrultusunu belirledi.
8 Mart'ın politik hazırlıkları, söz konusu kampanyanın ikinci etabını oluşturdu. Kadın kitle çalışmasının ve kadın özgürlük mücadelesi içinde komünist kadın hareketinin ideolojik-politik etkisinin güçlendirilmesini amaçlayan 8 Mart kampanyası, dünya kadın grevinin Türkiye ve Kürdistan ayağını kurma politik iddiası ve perspektifiyle sürdürüldü. Emekçi sol hareket bileşenlerinin ve dahası feminist çevrelerin yeterli bir politik ilgi göstermedikleri kadın grevinde komünist kadınların ısrarlı ve iradi oluşu, keza İstanbul gece yürüyüşünde komünist kadınların polis barikatını zorlayan politik kararlılığı, politik mücadelede öncü duruşun doğrudan kadın cephesinde de ete kemiğe bürünmesini sağladı. Bu öncü duruş, kadın özgürlük mücadelesindeki politik ayrılıkları sokağın diliyle konuşarak anlamlandırdığı gibi, birleşik kadın kitle hareketinin önünü açmakta daha fazla iradeleşmeyi de getirdi. Bu yolu adımlamayı sürdüren komünist kadınlar, yılın ikinci yarısında giriştikleri yeni bir politik kampanyayla, faşist şeflik rejiminin erkek egemen tahakkümü tırmandırma ve İstanbul Sözleşmesi'ni yırtıp atma hesabını boşa çıkaran mücadelenin, özellikle kadına yönelik şiddete karşı 25 Kasım'daki eylemlerin politik bakımdan en diri ve en cüretli bölüğünü meydana getirdiler. Kadın politikası geliştirmekte ve kadın kitle çalışması yürütmekte atılan süreklilik adımları, 2020'nin sonunda, cinsel tacize karşı ifşa hareketiyle etkin bir politik ilişki kurmaya da imkan sağladı.
8 Mart'a ve 25 Kasım'a bağlanan her iki politik kampanya, aynı zamanda, komünist öncünün bütün çalışması ve eylemiyle bir kadın partisi olarak hareket edebilme düzeyinin sınandığı örneklerdi. Bu örneklerde, kadın özgürlük mücadelesi gündemli bir politik çalışmayı bütün parti kuvvetleriyle yürütmek açısından, hem erkek ilgisizliği ve apolitizminin tonlarını taşıyan iç sürtünmeler, ama hem de komünist kadın iradesi etrafında kenetlenen kolektif ilerlemeler açığa çıktı. Bir yılın bilançosuna bakılırsa, komünist öncü, karma yapısıyla bir kadın partisi olarak çalışmak açısından, bunun özgün biçim ve yöntemleri ile komünist erkeklerin görev tanımları gibi boyutları kapsayan tartışmalarla, uygulamalarla, başarılarla ve tabii ki zorlanmalarla, politik-örgütsel kapasitesini genişletme güzergahını izlemiş oldu.
Türkiye ve Kuzey Kürdistan'da toplumsal psikolojinin hızla değiştiği, toplanma, sokağa çıkma ve şehirler arası seyahat etme yasaklarının getirildiği, politik-örgütsel çalışma koşullarının kökten değişime uğradığı birinci dalga koronavirüs döneminde, komünist öncü, politik çalışma tarzını ve örgütsel işleyişini hızla yeni koşullara adapte etmeyi başardı. Emekçi sol hareketten birçok parti ve örgütün politik-örgütsel çalışmalarını adeta askıya almasının, "hayat eve sığar" burjuva ideolojik salgınına kapılmasının aksine, Newroz'dan başlayarak, politik rotasını sokak yönünde tayin etti. Çeşitli kentlerde gerçekleştirdiği özellikle işçi sınıfına dönük politik ajitasyon çalışmalarıyla, devlet kurumları önündeki, merkezi toplu taşıma duraklarındaki ve işçi havzalarındaki eylemleriyle, pankart asma, yazılama yapma ve ses yükseltme gibi sokak faaliyeti biçimleriyle, dijital ajitasyon-propaganda araçlarını kullanmadaki yükselen etkinliğiyle, üstelik sayısız gözaltı saldırısını ve para cezasını tereddütsüz göğüsleyerek, fiili meşru mücadele cephesinde parti, faşist şeflik rejimine karşı politik savaşımın en ön siperine yerleşti. Hem "kapitalizm öldürür, sosyalizm yaşatır" sözündeki tarihsel ve güncel gerçekliği başarıyla propaganda etti, hem de parasız sağlık hizmeti, ücretli izin hakkı ve iş güvencesi, yoksullar için asgari geçim geliri, ev içi emek için ücret gibi somut taleplerle, "yaşam grevi" adı altında ezilenlerin birleşik direnişine gidecek bir politik hatta yürüdü. En zorlu ve en alışılmadık koşullarda bile çaresizlik diye bir şey tanımayan, hazır kuvvetini politik ajitasyon ve eyleme seferber etmekte duraksamayan komünist öncü, emekçi sol üzerinde devrimci bir basınç oluşturduğu kadar, mücadele arzusu duyan kitlelere de güven ve cesaret verdi. Politik mücadelede öncü tarzın damıtılmış bir örneği olarak bütün bu sürükleyici ve birleştirici pratiklerin toplamıdır ki, 2020 1 Mayıs'ının devrimci bakımdan kazanılmasının yolunu döşedi.
Suruç katliamının yıldönümünde adalet talebini bayraklaştıran politik atak, kampanyalar zincirinin bir sonraki halkasıydı. Komünist gençliğin başını çektiği bütün bir parti gövdesi, güçlü bir ön hazırlık, planlı-hedefli bir çalışma tarzı, kitle faaliyeti araçlarında yaratıcılık ve zenginlik, sarsıcı ve kapsayıcı bir politik dil, yaygın ve birleşik sokak ajitasyonu, ısrarlı öncü eylem çizgisi sayesinde, politik iddia ve dinamizm çıtası yüksek bir kuvvetin, kendi mevcut örgütsel çapının çok ötesine geçen bir politik kitle hareketini pekala ortaya çıkarabileceğinin yeni ve parlak bir kanıtını sundu. Antifaşist gençlik kitleleri, emekçi soldan parti ve örgütler, birçok sendika ve demokratik kitle örgütü, sömürgeci ve faşist katliamlarda yakınlarını yitirenler, demokrat aydın ve sanatçılar, devrimci tutsaklar, sokak gösterileriyle, anma etkinlikleriyle, salon toplantılarıyla, sosyal medya paylaşımlarıyla, sanatsal ve yazınsal üretimlerle, adalet talepli bu birleşik kitle hareketinde yer aldılar. 33 düş yolcusunun kavga çağrısı, 20 Temmuz günü, Türkiye ve Kuzey Kürdistan'ın dört bir yanında, olanca yaygınlığı ve militanlığıyla yankılandı. Suruç ölümsüzlerinin genç yoldaşları, komünist hareketin buzkıranı olarak komünist gençlik, katliamın beşinci yılındaki bu muharebe anında, politik mücadelede parti tarzına içsel olan önderlik niteliğini cisimleştirme onurunu taşıdı.
Komünist öncü, fiili meşru mücadele sahasında 2020 yılını, bir taraftan kendi örgütlü kuvvetlerine dayalı politik eylemler gerçekleştirerek, bir taraftan da birleşik mücadelenin tüm mecralarında politik inisiyatif üstlenerek, devrimci pratiğini politik mücadelenin bu her iki boyutunda birden inşa ederek yürüdü. Komünistler, faşist şeflik rejimi karşısında halkçı demokratik cephenin gerek siyasi kararlılığını sürekli tazelemesi için, gerekse ezilenlerin birleşik direnişini alevlendirmesi için ter döktüler. Kadınlar Birlikte Güçlü, Tüm Çalışanlar İçin Sağlık Platformu, Gençlik Örgütleri adına eylem birliği, Birleşik Gençlik Meclisleri, Tutsaklarla Dayanışma İnisiyatifi gibi ortak mücadele kanallarının hepsine devrimci enerjilerini sundular. Parti, faşist saray diktatörlüğüne karşı mücadelenin kritik bir ihtiyacının yanıtlanması, yani antifaşist cephenin genişletilmesi doğrultusunda politik sorumluluk almakta atak davrandı. Öte yandan, faşist şeflik rejimiyle mücadele alanını genişletmek adına burjuva düzen soluyla ittifak arayışı güden, böylece emekçilerin ve ezilenlerin bağrındaki büyük antifaşist potansiyelin CHP eliyle kötürümleştirilme tehlikesine kapı açan politik yaklaşımları defaatle eleştirerek de, aynı politik ataklığı ortaya koydu ve emekçi sol hareketin politik rotasına etkide bulundu.
Geride kalan bir yılda, komünist öncünün politik hanesine, Rojava ve İdlib işgallerini protestodan devrim şehitlerini uğurlama törenlerine, işçi direnişleriyle dayanışma ziyaretlerinden Soma'da katledilen madenciler için adalet istemine, Kürdistan belediyelerine atanan yeni kayyumlara karşı direnişten Grup Yorum'un ölüm orucuyla dayanışmaya, Kanal İstanbul'a karşı eylemlerden LGBTİ+'ları hedefleyen nefret cinayetlerini lanetlemeye, hapishanelerdeki faşist zulme karşı açıklamalardan kayıplar haftası etkinliklerine, Gazi ayaklanması ve Gezi-Haziran ayaklanması yıldönümlerinden 15-16 Haziran işçi ayaklanması yıldönümüne değin irili ufaklı sayısız başka mücadele pratiği kaydedildi. Bir yandan komünist genç kadınların Gülistan Doku'yu sembolleştirerek kadın kırımına karşı planlanmış süreğen bir politik eylemsellik içinde olmalarında, diğer yandan İzmir depreminde komünistlerin halk dayanışmasını örgütlemek ve öfkeyi saray faşizmine yöneltmek için güçlü bir politik refleks sergilemelerinde, öncü parti tarzının iki karakteristik özelliği boy verdi.
İşte bütün bu politik mücadelesiyle öne çıkışı nedeniyledir ki, komünist öncü, 2020 yılında da faşizmin yaylım ateşi altında kaldı. Üstelik, komünist öncüyü ideolojik-politik tasfiyecilik bataklığına yuvarlama gayesi suya düşen faşist şeflik rejimi, artık bütün karşıdevrimci umudunu örgütsel tasfiyeye bağlar oldu. Fiili meşru mücadele cephesinden komünistler art arda toplu gözaltı ve tutuklama saldırılarıyla yüz yüze geldiler. Ne ki, faşist siyasi polis eliyle devreye sokulan örgütsel tasfiye saldırıları, esaret altına alınan komünistlerin baş eğmeyen direnişine ve nöbet yerlerini dolduran komünistlerin politik çalışmalarda kesintisizlik iradesine çarptı.
Tam burada, fiili meşru mücadele cephesinde 2020 yılının öncü politik mücadele başarılarının, Türkiye ve Kürdistan'da politik sınıf savaşımının mevcut dengelerini devrim lehine değiştiren, faşist şeflik rejimine karşı mücadelede büyük atılım sağlayan bir düzeye varmadığı söylenebilir. Hiç kuşkusuz, bu doğrudur ve daha ileri bir düzeye varmak da mümkündür. Hem de, komünist öncü kitleler içinde kendini yeniden üretmekte, kitleyle bire bir temas noktalarını çoğaltmakta, örgütsel saflara yeni güçler kazanmakta, politik çalışma alanlarını genişletmekte başarı çıtasını mutlaka ve hızla yükseltmek zorundadır. Dahası, fiili meşru mücadele biçimlerini bütünlemek üzere, mücadelenin şiddete dayalı ve yasadışı biçimlerinin çok daha sık, yaygın ve etkin kullanımına duyulan ihtiyacın her geçen gün arttığı da açık bir gerçektir. Yine de, fiili meşru mücadele cephesinde öncü politik mücadele tarzının bu bir yılında, faşist şeflik rejimini alaşağı etme savaşımında zaferin gerektirdiği politik niteliklerin birçoğu olgunlaşmış ya da rüşeym halde mevcuttur.
Komünist öncünün politik rolünü daha berrak kavramak için, "2020 yılında eğer o olmasaydı özgürlük ve sosyalizm mücadelesinden ne eksilirdi" diye sormak yeterlidir. Sorunun yanıtı ise, komünist öncünün antifaşist direniş ateşini durmaksızın harlayan, umutsuzluğa ve yılgınlığa meydan okuyan, politik iddiasızlığın ve karamsarlığın fiilen eleştirisini yapan, faşizme karşı mücadeleyi büyütmenin yolunu eylemle gösteren, bilhassa kitle kampanyalarında ışıldayan, devrimci irade ve kararlılıkla, devrimci özveri ve fedakarlıkla yoğrulan bir yıllık politik pratikler toplamında verilidir.
Yeni bir yılın bu ilk günlerinde de, parti, eğer 2021 büyük devrimci kazanımlar yılı kılınacaksa, bunun ancak öncü politik mücadele tarzının maya tutmasıyla mümkün olacağını ilan etmektedir.
* Atılım Gazetesi'nin 8 Ocak tarihli 460. sayı Yapıdan köşesi.