EMEK

Özel sektör ö�retmenleri sendikas�yla direniyor

�STANBUL (P�nar Gay�p)
22 A�ustos 2023 Sal�

Özel Sektör Ö�retmenleri Sendikas� kurulal� henüz iki y�l olmas�na ra�men eylemleriyle birçok ba�ar�ya imza att�. Özel Sektör Ö�retmenleri Sendikas�ndan U�ur Polat ETHA'ya sendikal mücadelelerini anlatt�. Polat, "Fabrikada, tekstilde i�çiler, emekçiler nas�l yaratt�klar� mücadele alan�nda kazan�yorsa ö�retmenler de i�çi ve emekçilerin direni�ini kendine örnek alarak, deneyimleyerek kazanma yoluna gidecek. Bu nedenle özel sektörde çal��an tüm ö�retmenleri, sendikalar�na üye olmaya davet ediyorum" dedi.

2023-2024 e�itim ö�retim y�l�n�n ilk zili 11 Eylül'de çalacak. Tarih yakla�t�kça okul malzemesi al��veri�leri; okul servisleri, durumu iyi olan ailelerin çocuklar� için özel okul aray��lar� da ba�lad�. Sosyal medyada s�k s�k gündem olan özel okullar�n "iyi e�itim verme" iddias�yla ticarethane haline gelmesi.

En "uygun" kay�t ücreti 122 bin liradan ba�layan özel okullarda, e�itimin temeli olan e�itim emekçileri ise açl�k ve sefalet ücretine, kölece çal��ma ko�ullar�na mahkum ediliyor. Hafta sonu ba�ta olmak üzere mesaiye zorlanan e�itim emekçilerine mesai ücretleri ödenmiyor, patronlar taraf�ndan ya�anan en küçük tart��mada a�a��lanarak kap� önüne konuyor. Üstelik imzalamaya zorland�klar� belirli süreli i� sözle�meleri de haklar�n� aramas�n� engelliyor.

ÖZEL SEKTÖR Ö�RETMENLER� D�REN��E GEÇT�
Özel sektör ö�retmenlerinin çal��ma ko�ullar� da tabiri caizse mevsimlik i�çilik gibi. Çünkü i�leri bir var bir yok. Çal��maya ba�lad�� okulda patron memnun kal�rsa bir dönem daha kalacak memnun kalmazsa i�ten at�lacak. Yoksullu�un derinle�ti�i Türkiye'de i�ten at�lma ve i�siz kalma kayg�s� ta��yan özel sektör ö�retmenleri haklar�n� arayam�yordu. Ta ki patronlara direni�le yan�t veren Özel Sektör Ö�retmenleri Sendikas� kurulana kadar. Kurulu�undan bu yana okul basmaktan, te�hirine yapt�klar� eylemlerle e�itim emekçilerinin haklar�n� arayan sendika, e�itim emekçileriyle yan yana omuz omuza mücadele ediyor.

'110 K��YLE KURULDUK ��MD� ON B�NLER�Z'
Okullar�n aç�lmas�na say�l� günler kald�. Ancak hala i�siz olan çok say�da özel sektör e�itim emekçileri var. Bu ki�ilerden Özel Sektör Ö�retmenleri Sendikas�ndan U�ur Polat'la konu�tuk. Sendikan�n kurulu� sürecinden, yürüdükleri zorlu yolu, kazan�mlar� ETHA'ya aktaran Polat, "Kuruldu�umuzda 110 ki�iydik, �imdi on binleriz. Ö�retmenler direndikçe, yan yana mücadele ettikçe haklar�n� kazan�yor" dedi.

'ÖZEL SEKTÖR Ö�RETMENLER� PATRONLARIN �NSAFINA BIRAKILDI'
Özel Sektör Ö�retmenleri Sendikas�ndan önce özel sektörde çal��an e�itim emekçilerinin çal��ma ko�ullar� nas�ld�? Polat'tan dinleyelim: "30 A�ustos 2021 y�l�nda �stanbul'da Naz�m Hikmet Kültürevinde kurulu� etkinli�imizi gerçekle�tirdik. Özel sektörde bir emek sömürüsü vard�. Özlük hakk� olsun maa� gasb� olsun ö�retmenler haklar�n� alam�yordu. Bu nedenle bir mücadele alan� yaratmak gerekiyordu. Özel sektör e�itim emekçileri için bir sendika ihtiyac� hissettik. Sahada da i�in hukuki boyutunu yürütebilecek bir araca ihtiyaç vard� ve bunun kar��l�� sendikayd�. Bu sebepten dolay� sendika giri�imimiz oldu ve sendikay� kurduk. Sadece özlük haklar� ve çal��ma �artlar� da de�il 2014 y�l�nda kald�r�lan bir taban maa� hakk� vard�. Bu taban maa� hakk�, kamuda çal��an ö�retmenler ve özel sektörde çal��an ö�retmenlerin birbirine denk maa� almas�n� sa�l�yordu. 2008 y�l�nda kald�r�lan 625'in son maddesi bir gece yar�s� önergesiyle kald�r�ld�. Ve ö�retmenler patronlar�n insaf�na b�rak�ld�. Ö�retmenlerin taban maa��, kamudaki ö�retmenlerin maa��yla denk iken art�k asgari ücretle denk olmaya ba�lad�."

'K�MSEN�N D�REKT SÖZ SÖYLEMED�� B�R ALANDI'
Sorunlar ortadayken mücadele yürütecek, ö�retmenlerin yasal haklar�n� da arayabilece�i bir araca ihtiyaç duyuldu�unu belirten Polat, "Bizden önce çal��ma yürüten dernekler, örgütlenen sendikalar vard�. Sipesifik aç�dan özel sektörde çal��an e�itim emekçilerini kapsayan sendika söz konusu de�ildi. Tabir-i caizse bakir bir alad�. Çünkü daha öncesinde kimsenin net söz söylemedi�i, ifade kuramad�� sesini net ç�karmad�� alanda. Bu sendikan�n kurulu�unu gerçekle�tirdik" dedi.

Eve kapanmalar�n ya�and�� pandemide online toplant�, tart��ma süreçlerinde sendikan�n önüne özel sektör ö�retmenlerini de içiren meslek kanunu ve taban maa��n� geri kazanmak üzere hedef koydu�unu ve bu hedefler do�rultusunda çal��maya ba�lad�klar�n� söyleyen Polat'a �u soruyu yönelttim: "Ö�retmenler her an i�ten at�lma riskiyle kar�� kar��ya. Sizin eylemleriniz de radikal sonuçta okul basmaktan, patronu te�hirden bahsediyoruz. Radikal eylemler s�kça ele�tirilir siz nas�l de�erlendiriyorsunuz?"

'RAD�KAL EYLEMLER�M�Z ANIN �HT�YACINI KAR�ILADI'
Polat, gülerek �öyle yan�tlad�: "Ö�retmenlerin de mevcut sistem nedeniyle korkular�, çekinceleri olabiliyor. Ama, ‘haklar�m�z� savunan birileri var ve bu toplam�n içindeyiz, ba��m�za bir �ey geldi�inde, patronla ya da hukuki bir �eyle kar�� kar��ya geldi�imizde yan�m�zda duran sendikam�z var.' Biz ö�retmenlere bu güveni verdik. Asl�nda sizin radikal dedi�iniz gündem olan her eylem bir deneme yan�lma yöntemiydi. �u zamana kadar Türkiye'de gerçekle�meyen bir �ey yapt�k. Sendika yöneticileri kurumu bast�, bu daha önce olan bir �ey de�il. Ancak grev ya da direni� varsa sendika yöneticileri orada olurdu. Biz dedik, ‘ö�retmenler ma�dur ediliyor, sendika olarak gidece�iz, hukuksuzlu�u durduraca��z.' Öyle de yapt�k, ancak bunlar�n hiçbirini planlamad�k, uzun saatler süren toplant�larda uzun uzun tart��mad�k. An�n ihtiyac�n� kar��lad�k."

'HUKUK KOM�SYONUMUZLA ORTAK HAREKET ED�YORUZ'
Burada araya girdim ve "özel okul da olsa kar��n�zdaki sermayedar. Hukuki sorunla kar��la�t�n�z m�" diye sordum. Polat, "Sendikam�zda gönüllü avukat dostlar�m�z�n olu�turdu�u bir hukuk komisyonu var. Yapt��m�z her i�in ö�retmenleri zora sokacak bir geri dönü� olmamas� için hukuk komisyonumuzla ortak hareket ettik. Yasal haklar�m�z� bilerek gittik. Yani her eylemin hukuki zeminini biliyorduk. �ki �ey koyduk yapt��m�z her eylem me�ru mücadele hatt�nda gerçekli�i olan ayn� zamanda da hukuki gerçekli�i olanlar eylemlerdir" yan�t� verdi.

'EYLEMLER�M�Z SONUCUNDA MEB HAREKETE GEÇMEK ZORUNDA KALDI'
Eylemlerin de olumlu geri dönü�leri oldu�unu ekleyen Polat, �öyle devam etti: "Okul basma, okul te�hiri eylemlerimiz o kadar çok �ey de�i�tirdi ki bu eylemlerden önce MEB'de denetimsizlik vard�; ilçe müdürlükleri, il müdürlü�ü, bakanl�k o kadar denetimden uzakt�. Patronlar da o kadar fütursuz, pervas�z hareket ediyorlard�. Biz ne zaman ki bu eylemleri yapt�k, kar��s�nda biz dururuz, buraday�z dedik o zaman denetimler ba�lad�. MEB de art�k kendisinin burada oldu�u gerçekli�ini hat�rlatt�. �� yapmaya ba�lad�, k�smen. Tam anlam�yla i� yap�yor mu dersek hay�r. Bugün özel sektörde çal��an ö�retmenlerin problemi çözülmedi hala patronlar�n fütursuzlu�uyla kar�� kar��yay�z."

'MEVS�ML�K ��Ç� NOKTASINDA PARÇA BA�I �� YAPIYORUZ'
"Okullar�n aç�lmas�na az kald�. Ancak hala sözle�me imzalamayan özel sektör ö�retmenleri var. Sizin çal��ma tarz�n� tam kar��lamasa da mevsimlik tar�m i�çileri gibi görüyorum. Belirli bir dönem i� var ama keyfi olarak da i�siz kalma durumunuz var. Siz nas�l de�erlendiriyorsunuz çal��ma ko�ullar�n�z�" soruma Polat, "Asl�nda bize geleceksizli�i ve güvencesizli�i yaratan �eylerden biri belirli süreli i� sözle�mesi. Sözle�melerimiz 1 Eylül itibariyle ba�l�yor 31 A�ustos itibariyle bitiyor. Mevsimlik i�çi noktas�nda parça ba�� i� yap�yoruz. E�er be�enilirse i�imiz bir sonraki y�l çal��yoruz. Be�enilmezse performans dü�üklü�ü gibi insani olmayan bir yakla��mla sözle�memiz yenilenmiyor. Bizim i�e al�mlar�m�z y�l�n her döneminde olabiliyor, y�l�n her döneminde de i�siz kalabiliyoruz" dedi.

'BEL�RL� SÜREL� �� SÖZLE�MES� B�Z�M ALEYH�M�ZE'
Belirli süreli i� sözle�mesini dezavantaj� oldu�unu söyleyen Polat, �öyle devam etti: "Patron bizi i�ten ç�kard��nda ödeyece�i en fazla �u oluyor, k�dem tazminat� ve sözle�memizin süresi öncesinde feshetti�i için ücret. Onun d��nda her hangi bir ödeme yapmak zorunda kalm�yor. Ço�u patron da ‘aman hadi biraz daha sabredeyim zaten 31 A�ustosta sözle�mesi sona eriyor bir daha yenilemem' bak�� aç�s�yla yakla�t��ndan bir sonraki dönem nas�l i� bulaca��z bunun kayg�s�yla ya��yoruz.

'Ö�RETMENLERE ASGAR� ÜCRET DAYATIYORLAR'
"Bizdeki i� görü�meleri �ubat ay�nda ba�lar ikinci dönemin hemen ba��nda ve hazirana kadar tamamlan�r. Geçti�imiz dönem için bunu söylemek çok mümkün de�il. Çünkü bir asgari ücret zamm� var ve bu zamla birlikte ço�u ö�retmen i�siz kald�. Ço�u ö�retmen i� bulamad�. Çünkü asgari ücret zamm�ndan sonra 'hocam sizinle seneye devam edemeyiz edeceksek de asgari ücret düzeyinde devam edece�iz' dedi. Kabul etmeyen ö�retmenler de �u an i�siz. Herhangi bir yasad�� süreçte de belirli süreli sözle�me oldu�u için i�e dönme davas� açam�yoruz. Bu da yasal olarak önümüzü t�k�yor.

'BAHÇE�EH�R KOLEJ�NDE HER EYLEMDE PATRON ÖDÜN VERMEK ZORUNDA KALIYOR'
"�u an çok fazla ö�retmen i�siz, i� bulma kayg�s� ta��yor. Fark�nday�z. Ama bunun için bir mücadele alan� yaratmak gerek. Bir Bahçe�ehir Koleji eylemli�i ba�latt�k, Bahçe�ehir'de ö�retmenler örgütlendi, yan yana durdu ve sonunda kazand�. Her eyleme geçtiklerinde ve yan yana geldiklerinde Enver Yücel dedi�imiz bir sermayedar ödün vermek zorunda kald�. Bu bir �ekilde ö�retmenlerin önünü açt�. Bugün Bahçe�ehir Kolejinde veli olan ö�retmenlerden ücret al�nm�yor. Geçen �ubata kadar geçerli de�ildi. Geçen y�l ö�retmenler asgari ücrete direndi, alk��lama eylemi yapt�, mail att� ve yan yana mücadele etti, haklar�n� savundu ve kazand�. Maa�lar�na 2 bin lira zam yap�ld�. Ö�retmenler mücadele ettikçe, örgütlendikçe kazan�yor. Somut örneklerini iki y�ld�r ya��yoruz. Bir y�l önce 30 A�ustosta Ankara'da bas�n aç�klamas� yapmak istedik, polis sald�r�s� ve �iddetiyle kar��la�t�k. O gün ülkenin gündemine özel sektörde çal��an ö�retmenlerin sorunlar� girdi. Bakanl�k bizimle görü�me talep etti.

'M�LL� E��T�M YETERS�Z KALDI�I NOKTADA B�ZDEN YARDIM �ST�YOR'
"Bu ya�anan tüm usulsüzlüklerin ve hak gasb�n�n, emek sömürüsünün patlamas�n�n kar��l��yd�. Çünkü orada ses ç�karan bir kitle vard� ve bu kitle ö�retmenlerden olu�uyordu. Ö�retmenler art�k eskisi gibi çaresiz, mutsuz, yaln�z de�illerdi. Sendikalar� var. Gönül rahatl��yla mücadele edebileceklerini biliyorlar. O kadar spesifik örneklerle kar��la�t�k ki ilçe milli e�itimlerden bize dönü� oldu, 'hocam bu ö�retmenin sorunun sendika olarak siz çözebilirsiniz' dediler ve çözdük de. Milli e�itimin yetersiz kald�� bir konuda ö�retmenlerin sorununu biz çözdük. E�er bu mücadeleyi sürdürürsek daha güçlü bir �ekilde ileriye ta��yabilirsek, on binlere dayanan say�m�z yar�n daha da artarsa bir �ekilde patronlar�n geriye ad�m att�� gibi kanun yap�c�lar da geriye ad�m atacak. Bir noktada ülkenin kanayan yaras� hale geldi, bir yar�� meselesi de�il. Kamuda çal��an ö�retmen arkada�lar�m�zla ayn� i�i yap�yoruz, oradaki eme�i yads�m�yor, görmezden gelmiyoruz. Ayn� haklara sahip olmam�z gerekti�ini savunuyoruz. Bu da en insani hak, burada bir emek ve emek mücadelesi var.

'Ö�RETMENLER ��Ç� VE EMEKÇ�LER�N D�REN��LER�N� ÖRNEK ALIYOR'
"Sendikay� kurdu�umuzda 110 üyemiz vard�, �stanbul'da ilk bulu�mam�zda 20 ki�iydik. �imdi on binlere vard�k. Ö�retmenler kazand�kça, mücadelesini büyüttükçe, sendika öncülük ettikçe ö�retmenlerin yan�nda yer ald�kça kazanaca��z. Biz bu mücadeleyi ö�retmenlere ‘kahramanl�k' olarak sunmad�k. Biz ö�retmenlerin ne önünde ne arkas�nday�z, Özel Sektör Ö�retmenleri Sendikas� olarak ö�retmenlerle yan yana, birlikte, omuz omuza mücadele ediyoruz. Fabrikada, tekstilde i�çiler, emekçiler nas�l yaratt�klar� mücadele alan�nda kazan�yorsa ö�retmenler de i�çi ve emekçilerin direni�ini kendine örnek alarak, deneyimleyerek kazanma yoluna gidecek. Bu nedenle özel sektörde çal��an tüm ö�retmenleri, sendikalar�na üye olmaya davet ediyorum."

Özel sektör ö�retmenleri sendikas�yla direniyor

�lgili Haberler