2 Ekim 2024 Çarşamba

ÖHD Marmara Bölgesi Hapishaneler Raporu: Tecrit ağırlaştırılıyor

ÖHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, Marmara Bölgesi Hapishaneleri'nde Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında yaşanan hak ihlallerini açıkladı. Hapishane idarelerinin ve Adalet Bakanlığı'nın pandemiyi fırsata çevirerek tutsaklara yönelik hak ihlallerini arttırdığına dikkat çeken ÖHD, devletin vatandaşlarının sağlıklarını korumakla yükülmü olduğunu hatırlattı.

Özgürlük İçin Hukukçular (ÖHD) İstanbul Şubesi, Marmara BÖlgesi'nde bulunan hapishanelerde Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporu açıkladı.

Şube binasında yapılan basın toplantısında yapılan basın toplantısında Avukat Barış Barhan, tutsakların yaşadığı hak ihlallerini aktardı. 

Barhan, Marmara Bölgesinde bulunan Edirne F Tipi, Tekirdağ 1 Nolu F Tipi, Tekirdağ 2 Nolu F Tipi, Tekirdağ 1 Nolu T Tipi, Tekirdağ 2 Nolu T Tipi, Silivri 5 Nolu L Tipi, Silivri Kapalı, Bakırköy Kadın, Metris R Tipi, Maltepe 1 Nolu L Tipi, Gebze Kadın, Kandıra 1 Nolu F Tipi, Kandıra 2 Nolu F Tipi, Düzce D Tipi ve Bolu F Tipi hapishanelerini aylık olarak ziyaret ettiklerini, hapishanelerdeki yapısal ve genel sorunların yanı sıra tutsakların maruz kaldığı hak ihlallerini tespit ederek, üç aylık rapor halinde kamuoyu ile paylaştıklarını söyledi. 

Avukat Barhan, pandemi kapsamında Adalet Bakanlığı tarafından hapishanelerde devam eden önlemleri şöyle sıraladı:

'GÖRÜŞLER BELİRSİZ SÜREYLE ASKIYA ALINDI'
■ "Bütün açık ve kapalı ziyaretler belirsiz süreyle askıya alınmıştır.
■ Avukat görüşleri acil durumlar dışında yaptırılmamakta, yaptırıldığında ise kapalı görüş olarak yaptırılmaktadır.
■ Acil durumlar dışında hastane sevkleri, mahkeme sevkleri gibi mahpusların başka kurumlara sevkleri durdurulmuştur.
■ Mahpusların sohbet, spor gibi ortak alan faaliyetleri askıya alınmıştır. 
■ Yeni tutuklananlar ile mahkeme, hastane gibi nedenlerle hapishaneden çıkan mahpuslar dönüşte 14 gün süreyle karantina koğuşlarında tutulmaktadır. Mahpusların hapishaneye girişlerinde coronavirüse ilişkin test yapılacağı ve sağlık raporu alınacağı açıklanmıştır. 
■ Kapalı ve açık görüşlerin yaptırılmaması nedeniyle haftada 1 kere 10 dakika olan telefon hakkı haftada 2 kere 10'ar dakika olarak yaptırılmaya başlanmıştır.
■ 1 Nisan 2020 tarihi itibariyle İnfaz koruma memurları 14'er günlük vardiyalar halinde çalışmaya başlamıştır. Memurlar görev süreleri boyunca hapishanede kalmakta, vardiya değişiminde 14 gün ise Bakanlık tarafından belirlenen yurtlarda veya hapishanelerde kurum idareleri tarafından hazırlanan özel alanlarda kalmaktadır."

Barhan, Haziran ayı itibariyle "Yeni Normale Geçiş" programı kapsamında yaşanan hak ihlalerini ise şöyle sıraladı:

'ORTAK ALAN FAALİYETLERİ HALA YAPTIRILMIYOR'
■ "1 Haziran 2020 tarihi itibariyle hapishanelerde ayda 1 kere mahpusların görüşebilecekleri kişiler listesinden seçeceği bir kişi ile kapalı görüş yapmasına izin verilmektedir.
■ 10 Haziran 2020 tarihi itibariyle infaz koruma memurlarının vardiya düzenlemesi esnetilerek 'evde izolasyon' yöntemine geçilmiştir.
■ 15 Haziran 2020 tarihi itibariyle kapalı görüş olarak yaptırılan avukat görüşlerinin araya cam ya da şeffaf bir malzeme konularak avukat görüş odalarında yaptırılmaya başlanacağı açıklanmıştır.
■ Bunlarla birlikte; ortak alan faaliyetleri ve açık görüşler hala yaptırılmamaktadır.
■ Hastane sevkleri yapılmaya başlamışsa da dönüşte 14 günlük karantina uygulaması devam etmektedir.
■ Tutuklu olan mahpuslar duruşma günü mahkemeye götürülmemekte, segbis ile duruşmaya katılmaktadır."

Temmuz ayında Kurban Bayramı nedeniyle tutsakların birinci dereceden 2 akrabalarıyla kapalı görüş yaptıklarını hatırlatan Barhan, Eylül ayı itibariyle hapishanelere dışarıdan giriş yapacak herkesten HES Kodu istendiğini, korona risk taşıdığı tespit edilenlerin hapishanelere giriş yapamayacaklarının açıklandığını söyledi. 

HAK İHLALLERİ BAŞLIK BAŞLIK SIRALANDI
Barhan, hapishanelerde tespit edilen hak ihlallerin şu başlıklar altında sıraladı:
■ "İşkence ve kötü muamele yasağı.
■ Tecrit.
   * Ziyaretler (aile ve arkadaş görüşleri)
   * Ortak alan faaliyetleri (sohbet, spor)
■ Sağlık Hakkı
   * Tedavi Hakkı
   * Temizlik malzemeleri ve temiz suya erişim
   * Sağlıklı beslenme
■ Haberleşme hakkı
  * Mektup ve kargo
   * Telefon görüşleri
   * Süreli ve süresiz yayınlar (Gazete, dergi, kitap, vb.)
■ Savunma hakkı
   * Avukat görüşleri"

AV. YILDIZ: DEVLET VATANDAŞLARININ YAŞAM HAKKINI KORUMAKLA YÜKÜMLÜDÜR
Söz alan Avukat Destina Yıldız da pandemi ile birlikte zaten kötü olan hapishane koşullarının daha da kötüye gittiğini kaydetti. Devletin pozitif yükümlülükleri gereği vatandaşlarının sağlıklı bir yaşam sürmelerini sağlamak zorunda olduğunun altını çizen Yıldız, "Vatandaşlarının sağlık ve yaşam hakkını korumakla yükümlüdür. Hapishanelerde bulunan karantina koğuşlarının koğuşları iyileştirilmeli ve mahpusların tedavi hakları önündeki engeller kaldırılmalıdır. Başta ağır hasta olan ve kronik rahatsızlıkları ve yaşları nedeniyle yüksek risk grubunda yer alan mahpuslar serbest bırakılmalıdır" dedi.

Avukat Ferhat Boğatekin ise Adalet Bakanlığı ve hapishane idarelerinin tutsakları daha da izole etmek istediklerini söyledi. Boğatekin, "Biz ÖHD olarak bu hak ihlallerinin takipçsi olacağız" diye konuştu.