NDFP: Kazanımları korumak için halk birleşmeli
Filipinler'de 2017'de Duterte yönetimi tarafından tek taraflı sonlandırılan barış görüşmelerinin yeniden başlaması gündemde. Kasım ayında hükümetle NDFP arasında imzalanan ortak bildirinin ardından görüşmelerin başlayıp başlamayacağı belirsizlik taşırken, NDFP, daha önceki deneyimlerden ders çıkararak süreci ele alacağını duyurdu. Açıklamalarda, halka, birleşme ve kazanımları korumak için kararlı olma çağrısında bulunuldu.
Filipinler Ulusal Demokratik Cephesi (NDFP), Duterte yönetiminin 2017 yılında barış görüşmelerini tek taraflı sonlandırmasının ardından 23 Kasım 2023 tarihinde imzalanan barış müzakerelerinin yeniden başlaması halinde ele alınması gereken önemli noktaları ortaya koyan ortak bildiriye ilişkin açıklama yaptı. NDFP'nin resmi internet sitesinde yer alan açıklamada, "NDFP görüşmelere, önceki ikili anlaşmaların tanınması ve bunlara saygı gösterilmesi de dahil olmak üzere, müzakerelerin geçmiş kazanımların üzerine inşa etme niyetiyle girmektedir" denildi.
Yeni başlayan görüşmelerin Filipinler Cumhuriyeti Hükümeti (GRP) ile NDFP arasındaki Lahey Ortak Deklarasyonu, Güvenlik ve Dokunulmazlık Garantileri Ortak Anlaşması (JASIG) ve İnsan Hakları ve Uluslararası İnsancıl Hukuka Saygı Kapsamlı Anlaşması (CARHRIHL) gibi iki taraf arasında bağlayıcılığını koruyan anlaşmaların bağlayıcılığını ortadan kaldırmadığına yer verilen açıklamada, "GRP'nin adil ve kalıcı barış konusundaki samimiyetinin gerçek turnusol kağıdı, Lahey Ortak Deklarasyonu'nda belirlenen ve halihazırda Kapsamlı Sosyal ve Ekonomik Reformlar Anlaşması (CASER) taslağında ele alınan yaygın yoksulluk, topraksızlık ve ulusal sanayileşme eksikliğinin giderilmesi gibi önemli gündem maddelerini yerine getirmelerine bağlıdır" ifadelerine yer verildi.
GRP'nin "silahlı çatışmanın temel nedenlerini ele almak mı yoksa devrimci güçlere boyun eğdirmek mi" olduğu yönündeki şüphelere yer verilen NDFP açıklamasında, "Bunu ancak zaman gösterecek" denildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Ancak NDFP adına, barış müzakerelerinin teslimiyet müzakereleri olmadığını, aksine iç savaşın temel nedenlerini ele almanın karşılıklı olarak kabul edilebilir ve ilkeli yollarını bulmak için eşsiz bir fırsat olduğunu yineliyoruz. NDFP, silahlı çatışmanın temel nedenlerini ele alma yönündeki samimi arzumuzun rehberliğinde iyi niyet temelinde müzakerelere katılmaktadır. Dolayısıyla NDFP'nin teslim olması ya da Filipinler Komünist Partisi (FKP) ve onun askeri kanadı Yeni Halk Ordusu'nun (YHO) devrimci güçlerinin silahlarını bırakması yönünde talep bir yana, kesinlikle hiçbir konuşma ya da ima dahi olmamalıdır."
Barış görüşmelerinin süren devam eden iç savaş gerçekliği ve devrimci hareketinin gücünün GRP tarafından kabul edilmesi anlamına geldiği vurgulanan açıklamada, "Ezilen ve emekçi Filipinli kitlelerin yetkili temsilcisi olarak NDFP, Filipin halkına kalıcı fayda sağlayacak adil ve kalıcı bir barış için kararlı bir arayış içinde GRP ile barış müzakerelerine girmeye her zaman kararlıdır" diye belirtildi.
DUTERTE GÖRÜŞMELERE KARŞI
Anlaşmanın imzalanmasından iki hafta sonra açıklama yapan Filipinler Devlet Başkanı Yardımcısı Sara Duterte ortak bildiriyi eleştirdi. Marcos Jr. yönetiminin barış görüşmelerini yeniden başlatma kararını gözden geçirmesi gerektiğini söyledi ve bunu "şeytanla yapılan bir anlaşma" olarak tanımladı.
Duterte aynı zamanda, GRP'nin 2017 yılında barış müzakerelerini tek taraflı olarak sonlandırmasının ardından babasının yönetimi altında kurulan kötü şöhretli Yerel Komünist Silahlı Çatışmayı Sonlandırmak için Ulusal Görev Gücü'nün (NTF-ELCAC) başkan yardımcısıdır.
DUTERTE'NİN AÇIKLAMALARINA TEPKİLER
Meclis Azınlık Lideri Yardımcısı ve ACT Öğretmenler Temsilcisi France Castro, Başkan Yardımcısı Sara Duterte'nin açıklamasına, "barış sürecinin karmaşıklığının anlaşılmadığı ve Filipin halkının adil ve kalıcı barış isteklerinin göz ardı edildiği" değerlendirmesiyle tepki gösterdi. Castro, "Başkan yardımcısını ve temsil ettiği kişileri savaşı teşvik etmek yerine ülkedeki silahlı çatışmanın barışçıl yollardan çözümüne yönelik çabaları desteklemeye çağırıyoruz" dedi.
Filipinler insan hakları örgütlerinden olan Karapatan ise Duterte'nin açıklamasına şaşırmadıklarını kaydederek, "Belki de Başkan Yardımcısının arzuladığı barış mezarlık barışıdır, muhalefetin güçlü demokratik söylem ve tartışmaları ile halkımız için daha iyi alternatifler arayışının sona ermesidir" diye belirtti.
BARIŞ GÖRÜŞMELERİNE DESTEK
Filipinler'deki çeşitli gruplar da görüşmelere destek verdiklerini açıkladı.
Bagong Alyansang Makabayan tarafından yapılan açıklamada, "Ulusal birlik ve silahlı çatışmaların sona erdirilmesi, halkın yararına olacak kapsamlı sosyoekonomik ve siyasi reformların yapılması halinde mümkündür" denildi.
Görüşmelerin yeniden başlama olasılığı Temsilciler Meclisi'nden de onay aldı. Temsilciler Meclisi'ndeki siyasi parti liderleri yaptıkları ortak açıklamada, imzayı "ulusumuzun kalıcı barış ve sürdürülebilir kalkınma yolculuğunda çok önemli bir an" olan "tarihi bir hareket" olarak nitelendirdi.
LİMA: MÜZAKERE BAŞLARSA ÇETİN GEÇECEK
NDFP Barış Müzakereleri Heyeti Geçici Başkanı Julie De Lima da, İnsan Hakları Haftası kapsamında yaptığı açıklamada, adil ve kalıcı bir barış umuduna cevap vermeyi dört gözle beklediklerini söyledi. Lima, "Ciddi sosyoekonomik ve çevresel sorunların ve ülkenin karşı karşıya olduğu dış güvenlik tehditlerinin bilincinde olan taraflar, bu zorlukları acilen ele almak ve silahlı çatışmanın nedenlerini çözmek için bir ulus olarak birleşme ihtiyacını kabul etmektedir" ifadesine yer verilen ortak açıklama ile görüşmeler yeniden başladığında yoksulluk, eşitsizlik, dış ekonomik tahakküm, küresel ısınma ile mücadele ve iklim değişikliği, ABD ve diğer emperyalist tahakkümler konularının kurulacak masada tartışılacağı bilgisini verdi.
Müzakerelerin gerçekleşmesi durumunda çetin geçeceğine işaret eden Lima, "Bu nedenle, silahlı çatışmanın köklerini oluşturan halkın köklü sosyoekonomik ve siyasi şikayetlerini ele alarak silahlı çatışmanın çözümüne yönelik yolda ilerlemeye devam etmek için Filipin halkının desteğine ihtiyacımız var" dedi.
Barışın sağlanabilmesi için Filipin halkının tüm engelleri ortadan kaldırmak üzere birleşmesi gerektiğini vurgulayan Lima, "Emekçi kitleleri ve halkı temsil eden siyasi otorite olarak NDFP'nin, devrimci güçlerin ve halkın çıkarlarının ve refahının her zaman korunmasını ve ilerletilmesini sağlamak için esnek olmaya hazır olsa da, geçmiş müzakerelerin kazanımlarını korumak ve derslerinden öğrenmek konusunda kararlı olacağından emin olabilirsiniz" diye kaydetti.