NATO'da yeni Stratejik Konsept
İsveç ve Finlandiya'nın resmen NATO'ya davet edilmesinin ardından açıklama yapan İsveç Başbakanı Andersson, suçluların Türkiye'ye iadesinde aldıkları bilgilere ve kendi hukuklarına göre hareket edeceklerini öne sürdü. Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Putin ise İsveç ve Finlandiya ile şu an bir toprak sorunu olmadığını ancak ileride bir tehdit olacağını da ekledi. Yeni üyelikler için ortak bildiri yayınlayan liderler ise bir kez daha PKK'yi "terör örgütü" ilan etti.
NATO zirvesinin düzenlendiği Madrid'de ülkelerin liderleri, İsveç ve Finlandiya'yı ittifaka katılmaya davet etme kararı aldı ve katılım protokollerini imzalama konusunda uzlaştı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, müttefiklerin yeni Stratejik Konsept belgesini kabul ettiğini duyurdu. Stoltenberg, "Rusya, 2010'daki stratejik konseptte dış ortak iken şimdi direkt tehdit olarak tanımlanıyor" dedi.
IFEMA Kongre Merkezi'nde Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ve İsveç Başbakanı Andersson, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ev sahipliğinde görüşmüştü. Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin memorandum imzaladığı açıklanmıştı. Memoranduma Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Bakanı Anne Linde imza atmıştı.
İSVEÇ: ALDIĞIMIZ BİLGİYE GÖRE SUÇLULARI İADE EDECEĞİZ
İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, NATO Zirvesi'nde Türkiye ile varılan mutabakata ilişkin açıklamasında, suçluların iadesindeki herhangi bir artışın İsveç'in Türkiye'den alacağı bilgilere bağlı olacağını ve tüm işlemlerin İsveç yasaları ve uluslararası hukuk çerçevesinde yapılacağını öne sürdü.
"Türkiye'den bu konuda hangi bilgiyi aldığımıza bağlı" diyen Andersson, "Suçluların iadesiyle ilgili (tüm işlemlerde) İsveç yasalarını, uluslararası hukuku ve tabii ki Avrupa Konvansiyon'unu gözetmeye devam edeceğiz" dedi.
RUSYA'DAN AÇIKLAMA: ÜYELİKLERİ OLUMSUZ
Türkiye-İsveç-Finlandiya arasındaki üçlü muhtırayı değerlendiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'nın İsveç ve Finlandiya ile sorun yaşamadığını belirterek, "Ne toprak sorunumuz ne de anlaşmazlıklarımız var. Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği konusunda bizi endişelendirebilecek bir şey yok" dedi.
Öte yandan Putin, iki ülkenin NATO'ya katılmasının tehlikeli olduğu uyarısında bulunarak, "Eskiden onlar için herhangi bir tehdit yoktu. Şimdi ise orada eğer askeri birlikler ve altyapı konuşlandırılırsa, karşılık vermek ve toprakları için buna benzer tehdit oluşturmak zorunda kalacağız. Bu bariz olan bir şey ve bunu net şekilde anlamaları gerekiyor" dedi.
Ukrayna ile sorun yaşadıklarını belirten Putin, "Ukrayna ile durum tamamen farklıdır. Finlandiya ve İsveç'te buna benzer bir şey yok. Bu tamamen farklı bir durum. İsveç ve Finlandiya istiyorsa NATO'ya katılsınlar" dedi.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov ise Moskova'nın Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği planlarına olumsuz yaklaştığını söyledi. Moskova'da gazetecilerin sorularını yanıtlayan Ryabkov, "Kuzey Atlantik İttifakı'nın genişlemesinin uluslararası ilişkilerde son derece istikrar bozucu bir faktör olarak görüyoruz. Bu, NATO'yu genişleten ve NATO'ya girenlerin de İttifak'ı tehdit olarak gören diğer ülkelerin de güvenliğine katkı sunmuyor" dedi.
Madrid'deki zirvede NATO'nun Rusya'yı agresif şekilde çevreleme politikasını güçlendirdiğini söyleyen Ryabkov, Moskova'nın politikalarını hiçbir şekilde etkilemeyeceğini kaydetti. Rusya'nın kendi ve müttefiklerinin güvenliğini her halükarda, genişleme dalgalarından bağımsız olarak güvenilir şekilde ve yüzde yüz sağlayacağını vurguladı. Ryabkov, Moskova'nın Avrupa güvenlik mimarisini yerle bir eden NATO'nun sorumsuz politikasını kınadığını söyleyerek yeni strateji konseptinde Rusya'nın tehdit olarak tanımlanmasının gerçeklikle bağdaşmadığının altını çizdi.
ABD'nin 30 Haziran'a kadar ülkeyi terk etmelerini istediği Rus diplomatlardan bazılarının Washington'un özel Rus devlet uçağını ülkeye sokmaması nedeniyle hala ABD'de bulunduğunu anlatan Ryabkov, bazı diplomatların ticari uçaklarla, aktarmalı uçaklarla ülkelerine döndüğünü ve yaşanan durumun üzücü olduğunu vurguladı. 2021 yılında Rusya'nın Washington'un kararına cevaben 55 ABD'li diplomatı sınırdışı etme kararı aldığını da anımsatan Ryabkov, ABD tarafının diplomatlarını sınırdışı etme çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu aktardı.
RUSYA'NIN UKRAYNA'YA SALDIRISI KINANDI
İsveç ve Finlandiya'nın davet edilmesine ilişkin yayınlanan bildiride, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı kınandı. Ukrayna'daki insani durumdan Rusya'nın sorumlu olduğu, savaş suçlarını işleyenlerden hesap sorulacağı belirtilen bildiride, Rusya'nın bilerek gıda ve enerji krizini azdırdığı, Ukrayna'nın tahılının dünya piyasalarına çıkarılmasına yönelik uluslararası çabaların desteklendiği ifade edildi.
PKK YİNE 'TERÖR ÖRGÜTÜ' İLAN EDİLDİ
Öte yandan ortak bildiride, PKK yine "terör örgütü" ilan edilirken, örgütlerle bağlantılı kişilerin faaliyetlerinin engelleneceği de öne sürüldü.
Son olarak bildiride, Bosna Hersek, Gürcistan ve Moldova'ya yeni siyasi ve pratik destek verilmesinin kararlaştırıldığı, savunma harcamalarındaki artıştan memnuniyet duyulduğu ifadeleri de yer aldı.