Milyonlar borç, sermayedarlar safa içinde
Kredi kartı, bireysel kredi borçları her geçen gün artıyor. Son 10 ayda 6 milyona yakın kişi hakkında icra takibi başlatıldı. Çiftçilerin borçlanma ve icra oranları artarken, 5 milyon üniversite öğrencisi bir yandan işsizlik bir yandan KYK borcuyla boğuşuyor.
Kapitalizmin krizi derinleşirken, krizin yansımaları pek çok rakamsal veriye de yansımış durumda. Toplumun farklı birçok kesiminden bugün hala bilince çıkarılamadığı için tepkiler kapitalizme karşı değilse bile, iktidarda bulunan temsilcilerine yönelmiş durumda. Çiftçiler uzunca bir süre pek çok kentte sokaklara çıktı, yolları bloke etti, bakanlık önüne gitti. Bir süredir de taksi, dolmuş şoförleri artan benzin fiyatlarına tepki gösteriyor. Son olarak döviz büroları yapılan yeni düzenlemeye karşı kepenklerini kapattı. Yoksul, emekçi halk asgari ücretle yaşamını idame ettiremiyor, bırakın yoksulluğu açlık sınırının bile altında bir ücretle yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Krizin faturası emekçi halka kesilmek isteniyor.
10 AYDA 6 MİLYONA YAKIN İNSAN İCRALIK OLDU
Yoksulluğun boyutunu gösteren verilerden biri icra dairelerinde biriken dosyalar. Ulusal Yargı Ağı verilerine göre bu yılın Ocak-Ekim aylarında icra ve iflas dairelerindeki dosyalara 5 milyon 636 bin yeni dosya eklendi. Yeni gelen dosya sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 132 bin arttı. İcra dairelerindeki toplam dosya sayısı ise 25 milyonu aşkın. Bu veriler bile 400 kişiden birinin icralık olduğunu gösteriyor.
KREDİ KARTI BORÇLANMASI ARTTI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) üçüncü çeyrek verilerine göre son dokuz ayda kredi kartı harcamaları yüzde 30,44 arttı. Kredi kartı borçlanmasında en yüksek artış yüzde 43,44'le Hakkari'de yaşandı. Kredili mevduat hesabı harcamaları ise toplamda yüzde 41,31'e yükseldi. Yine bu harcamaların en fazla olduğu kentlerden biri Dersim.
Kredi borcunu ödeyemeyenlerin oranı da hayli yüksek. Kredi alanların yüzde 21,88'i borcunu ödeyemezken bu oran Hakkari'de yüzde 112,7.
2020 yılı sonunda ödenemeyen bireysel kredi borcu 11,6 milyar lirayken, bu yılın ilk dokuz ayında 14,4 milyar liralık kredi borcu ödenemedi. Bu verilere kredi kartı borçları dahil değil.
ÇİFTÇİLER BANKA VE TEFECİLERE BORÇLU
Krizin faturasının yüklendiği kesimlerden biri de küçük toprak üreticileri. Artan gübre, ilaç, mazot, elektrik, tarımsal sulama ve diğer maliyetler nedeniyle üretim yapamayacak hale gelen çiftçiler, tarım kooperatiflerine, bankalara ve tefecilere borçlanmış ve borçlarını ödeyemez durumda.
5 MİLYON ÖĞRENCİ KYK'YA BORÇLANDIRILDI
Devlet tarafından borçlandırılan 5 milyon üniversite öğrencisi bulunuyor. Sermayedarlar karlarına kar katsın diye borçları silinirken her yıl milyonlarca üniversite öğrencileri borçlu işsizler arasına katılıyor. KYK borcunu ödeyemeyen yaklaşık 5 milyon öğrencinin borcu 5,5 milyar lirayı aşmış durumda. KYK borcu olan yaklaşık 4 bin genç hakkında ise icra takibi başlatılmış durumda.
5 MİLYON KİŞİNİN DOĞALGAZI KESİLDİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Avrupa'da en ucuz gaz bizde" diye övünürken, Ocak 2018'den Mayıs 2021'e kadar geçen yaklaşık 3,5 yıl içinde 5 milyondan fazla abonenin doğalgazı borcunu ödeyemediği için kesildi.
Elektrik ve doğalgaz fiyatlarında son iki yılda yapılan zamlarla Türkiye Avrupa ülkelerinin zam şampiyonu oldu. 2019 ile 2021 ilk yarılarını kapsayan iki yıllık dönemde Türkiye'de elektrik fiyatları yüzde 47,4 artarken doğalgaz fiyatı yüzde 42,3 yükseldi.
10 AYDA 76 KİŞİ İNTİHAR ETTİ
HDP Emek Komisyonu'nun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e sunduğu 1 Ocak-30 Ekim tarihlerini kapsayan "Emek alanına ilişkin gündem ve hak ihlalleri" başlıklı raporda ise krizin faturasının yoksul halk üzerine yıkılmasının sonuçlarına değinildi. Raporda, 1 Ocak-30 Ekim 2021 tarihleri arasında ekonomik nedenlerden ötürü en az 104 intihar girişimi sonucunda 76 kişinin hayatını kaybettiği vurgulandı.