EMEK

Maden katliam� davas�nda avukatlar san�klar�n yalanlar�n� ortaya ç�kar�yor

BARTIN - ETHA
28 Nisan 2023 Cuma

Amasra maden katliam� davas�n�n ilk duru�mas� 4. gününde sürüyor. �kinci kartiey mühendislerinin sorgusuyla süren duru�mada san�k Levent Ayd�n'�n katliam�n ya�and�� gün ola�and�� not tuttu�u ve ard�ndan izne ayr�ld�� ortaya ç�kt�. San�k Ayd�n'�n imzan�n kendine ait olmad��n� öne sürmesinin ard�ndan avukatlar imzan�n Ayd�n'a ait oldu�unu kan�tlad�. San�klar savunmada katliam günü ellerinden geleni yapt��n� öne sürdü.

43 i�çinin katledildi�i Amasra maden katliam� davas�n�n ilk duru�mas� Bart�n A��r Ceza Mahkemesinde 4. gününde san�klar�n savunmas� ve sorgusuyla devam ediyor. Duru�ma Sakarya, Bolu ve Kocaeli Baro Ba�kanlar�n�n barolar� ad�na kat�lma taleplerini sunmas�yla ba�lad�.

�K�NC� KART�YE MÜHEND�S� SANIK LEVENT AYDIN'DAN 'EL�M�ZDEN GELEN� YAPTIK' �DD�ASI
Ard�ndan ikinci kartiye mühendisi san�k Levent Ayd�n'�n sorgusuna geçildi. San�k Ayd�n, �öyle konu�tu: "Olay günü, bir gün önceden alm�� oldu�um iznimi kullan�yordum. Uzun süreli bir iznim vard�. �zinli bulundu�um s�rada aranarak olaydan haberdar edilmem üzerine hemen madene geldim. Olay günü -350 kotta gezdi�im bantlarda yerde hareketsiz yatan arkada�lar�m�z� görünce dizlerimin ba�lar� çözüldü, kendimi kaybettim. Size kendi teorimi anlatabilirim. Yeri geldi�inde anlataca��m. �uradan ba�layay�m, di�er san�klar kendi sorumluluklar�n� anlat�rken bir anlamda benim savunmam� da yapm�� oldular. (Patlama neden olmu� olabilir sorusuna cevaben) Bilirki�i bir de�erlendirme yapm��, bir de�er tespit etmi�, o de�er üzerine iki patlatman�n yap�ld�� ve bunlar�n olaya sebep oldu�unu ortaya koymu�. Di�er k�s�mlar ise sürekli geçmi�e gitmi�, 2021 ve 2022 tarihlerine ili�kin de�erler koymu�. TTK'nin kendine ait bir güç kayna�� yok. Amasra'da elektrik kesildi�inde bizde de kesiliyor. Bu s�rada pervaneler de kesiliyor. Biz de bu s�rada faaliyette bulunuyoruz. Bizim bu anlarda elimizden gelebilecek tek �ey, i�çileri geriye çekmek olabilir. Onlar� da yapt�k. Emniyet nezaretçileri, gaz izleme kay�tlar�nda var. Ba�ka yapabilece�imiz bir �ey yok.

'�K� PATLAMAYLA �NF�LAK ETT�'
Protokol �öyle ilerler, gaz izleme merkezinde fark edilen anormallikler i� sa�l�� ve güvenli�i birimine veya emniyet nezaretcisine bildirilir. Benim durumlardan ertesi gün haberim olur. Konuyla ilgili çok ciddi iki durum var. Söyledi�imde erbaplar� anlayacak. Bilirki�i diyor ki 17:52'de patlama oldu, yüksek ç�kt� metan, ikinci patlamayla infilak etti. Buras� hiç durmaks�z�n 7-24 havalanan bir alan. �ki patlama aras�ndaki süre 17 dakika, arada 4 tane cihaz var çal��an arkada�lar bu mesafeleri kat ediyorlar. Nas�l gaz yükselmesini fark etmediler? Grizu ve kömür tozu patlamas� gerçekle�seydi darbe ve yan�k ortaya ç�kard�. Adli t�p raporlar�n� inceliyoruz, hiçbirinde darbe mevcut de�il. Ben bu patlaman�n -320'de gerçekle�medi�ini dü�ünüyorum. Her ne olduysa -320 tabanda olmad�. D��ar�da ortaya ç�kan patlama, bunun tesiri olarak içeri yans�yan yang�n ve ortaya ç�kan CO. Yap�sal hasar -350'de. Patlaman�n burada oldu�unu dü�ünüyorum."

SANIK AVUKATINDAN SAVUNMAYA MÜDAHALE
San�k Ayd�n, patlamaya ili�kin kendi tahmini anlatmak istedi�i s�rada san�k avukat� söz alarak müvekkilinin psikolojisinin iyi olmad��n� ve be� dakika ara verilerek kendisiyle görü�mek istedi�ini belirtti.

SANIK AYDIN: NE OLDUYSA -350'DE OLDU
Ayd�n, "Benim dediklerimi ispatlayabilece�im hiçbir �ey yok. Ayak arkas� dedi�imiz kocaman bir bo�luk. Gidip orada metan ölçülmesi mümkün de�il. Hem de ciddi zaman da geçti. Ama hala son bir kez daha söyleyece�im. Ne olduysa -350'de oldu" ifadelerini kulland�.

AV. AYDIN: -350'DE SANIKLARIN ANLATMADI�I B�R HAT MI VAR K�MSE YANIT VERMED�
Daha sonra Avukat Dervi� Emre Ayd�n sorguya ba�lad�. Ölü muayene tutanaklar�na dair infografi�i göstererek, "-350 alt tavan damar giri�inde darbe olsa da havan�n dönüp ç�kt�� k�s�mda yaln�zca zehirlenme var. Yani sizin teoriniz patlama yönünün bir anda de�i�ti�ine dair mi? -320'de san�klar�n anlatmad�� bir hat var m�" diye sordu. "Evet burada bir çekildi" yan�t� veren san�k Levent Ayd�n'a Avukat Ayd�n, ö�renmek istediklerinin bu oldu�unu ve kimsenin yan�t vermedi�ini kaydetti.

Bunun üzerine san�k Ayd�n, �u aç�klamay� yapt�: "Biz metan� uzakla�t�rmak için, tavan� kazana kadar, havay� h�zland�rmak maksad�yla, o an için al�nmas� gereken bir önlem olarak yap�yoruz."

'BU PLANDA B�R ART N�YET ARAMAYIN BENCE'
Avukat Ayd�n havan�n atamad�� metan�, vantüpün arkas�ndan ek hat çekerek mi atmaya çal��t�klar�n� sordu ve ekledi: "Bir ki�i bile sizin gibi ters çevrilen vantüp hatt� oldu�unu söylemedi." San�k Ayd�n ise bunun çok k�sa bir süre sürdü�ünü belirtti. Avukat Ayd�n da müfetti�lerin de bunlar�n hiç not almad��na yönelik ironi yapt�. Avukat Ayd�n, "Havan�n terse döndü�ü durumu konu�mu�tuk, oraya geri dönelim. Kap�n�n perdeye dönü�türülme sürecini hat�rlamad��n�z� söylediniz. Perdeyi hat�rl�yor musunuz" diye sordu. Bunun üzerine san�k Ayd�n, beton baraj�ndan ç�kar�larak perdenin uzat�ld��n� ve bu planda bir art niyet aranmamas�n� istedi, havan�n yönünün denetlenmesinin görevinin i� güvenli�inde söyledi. San�k Ayd�n, genel elektrik kesintisinde tüm pervanelerin durdu�unu söylemi�ti bunun hat�rlat�lmas� üzerine elektrikçinin bilece�ini kendisini bilmedi�ini öne sürdü.

AV. EM�NO�LU SANIK AYDIN'IN �MZA ATMADI�INA D�KKAT ÇEKT�
Daha sonra sorguyu Avukat Naim Emino�lu devrald�. Avukat Emino�lu, katiye defterlerine geçen birkaç faaliyeti sordu. 13 ekim tarihindeki su patlad��na ili�kin san�k Ayd�n'�n imza atmad��na dikkat çekti, san�k Ayd�n ise su patla��n�n gerçekle�ti�ini ancak imzas� yoksa gözden kaçt��n� iddia etti.

Öte yandan Av. Emino�lu, su bask�nlar�n�n elektrik ar�zas� gibi bir tehlike yarat�p yaratmad��n� sordu çünkü çok yak�n yerde yeni aç�lm�� bir ar�n oldu�unu kaydetti. Ancak san�k Ayd�, ar�nda elektrik olmad��n� öne sürdü.

Emino�lu'nun san�k Ayd�n'a çapraz sorgusu �öyle devam etti:
Avukat Emino�lu: "Defterdeki kay�tlarda personel yetersizli�i sebebiyle tahkimat yap�lamad�� ifadeleri var çokça. Tahkimat yap�lamamas� tehlike yarat�r m�?"
San�k Ayd�n: "Do�rudur, sonraki vardiyalarda tamamlan�r."

Av. Emino�lu: "13 Ekim tarihinde hiç yap�lmad�� ekilde detayl� bir not alm��s�n�z. Tahkimata özen gösterilecek, herkes OFK maskesi takacak, gaz ölçüm cihaz� mutlaka olacak yaz�yor."
San�k Ayd�n: "Muhtemelen bir �ey, maskesiz personel görmü�ümdür, hat�rlatmak anlam�yla olabilir."

Av. Emino�lu: "Yani 13 Ekim tarihinde riskli bir durum gördünüz de mi bunu yazd�n�z diye soruyoruz."
San�k Ayd�n: "Ben metan falan oldu�unu görsem bunu yazmakla u�ra�mam, gider çözerim."

Av. Emino�lu: "Bunu yazd�ktan hemen sonra da izin alm��s�n�z, daha önce aç�klad��n�z için bir kez daha sormayaca��m."
San�k Ayd�n: "Benim iznim aylar öncesinden belirliydi. Hala izinli görünüyorum hatta."

Av. Emino�lu tarih düzeltti�ine ili�kin kayd� göstererek "Defterin son bölümünde bir �üpheye kap�ld�k, sonradan m� dolduruldu diye."
San�k Ayd�n: "Bu imza benim de�il."
Av. Emino�lu: "Sizin ad�n�z alt�nda."

Avukat Emino�lu ses kayd� dinletti. Ses kayd�nda 12 Ekim tarihinde "-390 sol tavan damar la��m at�ld� ifadeleri" var Av. Emino�lu: "-390'� bize tarif eder misiniz? Selçuk Bey'e de dinletmi�tik." San�k Ayd�n: "-390 diye bir yer yok. 5 metre 10 metre bunlar çok üzerinde durulacak �eyler de�il."

Duru�ma san�k Levent Ayd�n'�n sorgusu sonras� verilen aran�n ard�ndan 1. kartiye mühendisi san�k �brahim Hakan Menge�'in sorgusuyla devam etti. Menge�, �u savunmay� yapt�: "Olay günü biraz rahats�zl�k hissediyordum. Evde istirahat ediyordum. 18:15 sular�nda bana haber geldi. Ard�ndan madene giderek arama kurtarma çal��malar�na kat�ld�m. Patlaman�n nedenine ili�kin bir fikrim yok. En az�ndan mekanizede olmad��n� tahmin ediyorum. Yanarak ölüm gerçekle�medi�inden bu tahmini yap�yorum. Bana yap�lan suçlamalar kömür tozu ile ilgili. Numune almak i� güvenli�i �ube müdürlü�ünün görevi, emniyet servisi de gerekeni yap�yor. Bu süreçte bana toz yüksekli�i ile ilgili bildirim gelmiyor. Ben geri kalan hususlarla ilgili sorumluluklar�m� yerine getirmi�imdir."

'PATLAMININ KÖMÜR TOZU PATLAMASIYLA GERÇEKLE�MED�� KANAAT�NDEY�M'
San�k Hakan Menge�, ayakta ta� tozu uygulamas� yap�ld��n� son zamanlarda görmedi�ini ancak one seven uygulamas� yap�ld��n� belirtti ve ekledi: "Ben de kömür tozu patlamas� gerçekle�medi�i kanaatindeyim. Patlaman�n neden olabilece�ine dair bir yetkinli�im yok."

Ard�ndan çapraz sorguya geçildi. Mü�teki vekili Avukat U�ur Esat Kerkü�'ün sorular� ve Menge�'in yan�tlar� �öyle:

Av. Ke�kü�: "1. ve 2. kartiye çal��ma alanlar�n�n ana temiz hava galerisine ortak rekup ile ba�lanmas�na yönelik herhangi bir itiraz�n�z oldu mu?"
San�k Menge�: "Hay�r olmad�."

'BEN�M B�LG�M DAH�L�NDE OLMAZ ��LETME MÜDÜRÜ PLAN YAPAR'
Av. Ke�kü�: "Peki kömür bacalar�n�n ana galerilere yap�lan ba�lant� yollar� kim taraf�ndan planlan�r, kim onaylar?"
San�k Menge�: "Benim bilgim dahilinde olmaz, i�letme müdürü plan�n� yapar."

Av. Ke�kü�: "Kartiye defterlerinde metan yükseli�leri kaydedilir miydi?"
San�k Menge�: "Uzun süreli oldu�unda kaydedilirdi. Bana her yükseli�te bilgi verilmezdi, ilk olarak emniyet servisine verilirdi."

Av. Ke�kü�: "7 Ekim tarihinde metan yükseli�leri yap�lm�� ve tahliye gerçekle�mi�. Buna defterde rastlamad�k. Ayr�ca 13 ki�i gelmemi�. Bunlar tahliye edilmeyenler olabilir mi?"
San�k Mengü�: "Hay�r, k�sa süreli bir �eydi o, bu sebeple yazmad�k. Onlar gerçekten gelmemi�lerdi."

KART�YE ÇALI�ANLARININ �FADELER� OKUNDU
Av. Kerkü� soru�turma a�amas�nda kartiye çal��anlar�n�n ifadelerini okudu. �fadelerde patlamadan bir ay önce metan seviyelerinin 2 ve üzeri görüldü�ü ve elektriklerin kesildi�i belirtiliyor. San�k Mengü�, "Bizim kartiye olmayabilir" dedi.

Av. Ke�kü�, soru�turma a�amas�nda kartiye çal��anlar�n�n ifadesinde yer alan "sensörler alarm verdi�inde tak�l� yerden a�a�� indirilip sesinin kesilmesi sa�lan�rd�" ifadesini sordu. San�k Menge� ise "Böyle bir �ey olmas� mümkün de�ildir" diye yan�tlad�.

Av. Ke�kü�: "Emniyet ifadenizde, 'bozuk pervanenin hava sirkülasyonuna etkisi vard�r' �eklinde beyan etmi�siniz."
San�k Menge�: "Bana olay günü bozulan pervane de�il, genel olarak herhangi bir bozuk pervanenin etkisi nedir �eklinde soruldu."

Av. Ke�kü�: "En son i� sa�l�� ve güvenli�i e�itiminizi ne zaman ald�n�z?"
San�k Mengü�: "En son 2020 Mart tarihinde maske e�itimi alm��t�m."

'��Ç�LER MADENE �N�LMES� GEREKEN SAATLERDE �N�LMED��N� BEL�RTT�'
Av. Ke�kü�: "��çilerin ifadelerinde normalde madene inilmesi gereken saatlerde inilmedi�i, lambalar�n� i�çilere verdikleri belirtilmi�. Bunun 'veren amire' sa�lad�� menfaat nedir?"
San�k Menge�: "Bazen böyle yapt�klar�n� duydum. Bunun için bir �ey yapmad�m, bu rutin haline gelmi�ti."

Av. Ke�kü�: "Kimler böyle 'önden' lamba gönderir, oca�a inmezdi?"
San�k Menge�: "�sim veremem."

Av. Ke�kü�: "Üretimde çal��yorsunuz, vardiya çavu�u yok, kartiye �efi yok, postaba�� ve kartiye mühendisi yok, i�çilerin bu eksikliklerle çal��mas�n�n sak�ncas� nedir?"
San�k Menge�: "Sürekli böyle olmuyor, hepsi birden lambay� gönderip yukar�da olmuyor."

SANIK MENGE�: ADIMIN ALTINDAK� �MZA BANA A�T DE��L
Av. Ke�kü�: "Önümdeki evrakta patlay�c� maddelerin kuruma teslimine ili�kin ambarc�, ate�çi, nezaretçi ve sizinle yap�ld�� görülüyor."
San�k Menge�: "Bu 14 Ekim tarihli evrakta izinliydim. Ad�m alt�nda imza var ama bana ait de�il."

Av. Ke�kü�: "Neden ve kim taraf�ndan sizin yerinize imza at�ld�?"
San�k Menge�: "Vardiya mühendisi varsa o, kartiye mühendisi varsa o imza atard�."

��Ç�LER�N �FADES�: �DAREYE YAKIN OLANLAR DAHA RAHAT ORTAMDA ÇALI�IYOR
Av. Ke�kü�, bir i�çinin ifadesini okudu. Av. Kerkü�, "�dareye daha yak�n olan i�çilerin daha iyi ve rahat ortamlarda çal��t�� belirtiliyor. Kimin nerede çal��aca��na kim karar veriyor?"
San�k Menge�: "Tertipleri i�letme müdürü belirliyor."

SANIK EKMEKÇ�: BU UFAK �EYLERE H�YERAR�� KARAR VER�R
San�k Selçuk Ekmekçi kendisine söz hakk� do�du�u gerekçesiyle söz ald�: "Çal��an eksikli�i oldu�u zaman 1. kartiye ve 2. kartiye aras�nda i�çi de�i�ikli�i olabilir, herkeste beraber çal��mak istedi�i ki�iyle çal��r. Bu ufak �eylere alt hiyerar�i karar verir."

Av. Ke�kü�: "��çilerin ölüm yerlerini incelediniz mi? Sizin kartiyenizde say� ve nedenlere ili�kin farkl�l�k var. Sebebi nedir?" -310 tavan damarda 4 i�çi yan�k, 7 i�çi CO sebebiyle ölürken; -350 için 6 i�çiden 5'inin kafatas� k�r��, çoklu k�r�klar ile vefat etti�i tespit edilmi�."
San�k Menge�: "Bu ikisi aç�s�ndan ayr� tertipler yoktu. O gün i�te olmad��m için neden bir k�sm�n�n -310'da neden bir k�sm�n�n -350'de oldu�unu bilmiyorum. Patlaman�n neden ve nas�l gerçekle�ti�ini bilmedi�im için bir �ey diyemeyece�im."

Av. Ke�kü�: "Çal��ma alan�n�zdaki ayak arkas�nda göçertme i�lemi yapt�n�z m�, göçmeyen k�s�m kalm�� m�yd�?"
San�k Menge�: "Evet yapm��t�k, göçmeyen k�s�m kalmam��t�r."

'GÖÇMEYEN B�R YER KALMI�TI ASLINDA'
Av. Ke�kü� bir ses kayd� dinletti. 13 Ekim tarihli ses kayd�nda mühendis ile merkez izlemenin görü�me kayd�nda 10-15 �ilt göçmeyen k�s�m kald�� ifadesi soruldu. San�k Menge�: "Göçmeyen bir yer kalm��t� asl�nda, bir 2-3 metrelik bir yer, bir de 5 metrelik bir yer kalm��t�."

SANIK MÜDAF�LER�NDEN Y�NE SORGUYA �T�RAZ
San�k müdafileri bu görü�menin taraf� san�k olmad�� için sorunun sorulamayaca��n� belirttiler. Av. Ke�kü�, söz konusu bölgenin san�k Hakan'�n çal��ma bölgesi oldu�unu belirttiler.

Av. Dervi� Emre Ayd�n soru sormak üzere söz ald�. Mekanize ayak çal��lan tavan damar ile eskiden sürülmü�, havaland�rmas�z �ekilde b�rak�lan -350 kal�n damar bacas� (metan deposu) aras�nda irtibat olup olmad��n� sordu san�k Menge�, bu plan� kontrol eden birimi bilmedi�ini belirtti.

Ard�ndan San�k Volkan Soylu söz alarak cevap verdi: "Birbirleriyle ayn� anda çal��t�klar�nda evet tehlikeli, hakl�s�n�z ancak bu planlar� simüle ediyoruz biz plan büro arac�l��yla."

DURU�MA SAVCISI TUTUKLULUK HALLER�N�N DEVAMINI �STED�
Duru�ma savc�s� söz ald�. Tutuklu tüm san�klar�n tutukluluk hallerinin devam�n�, Türk Maden ��, sendikan�n kat�lma talebinin kabulüne barolar ve demokratik kitle örgütlerinin kat�lma taleplerinin reddine karar verilmesini talep etti.

AV. POLAT: TUTUKLULUKLARIN DEVAMINI �ST�YORUZ
San�klar�n tutukluluk haline ili�kin olarak mü�teki vekili Av. Melike Polat söz ald�, "��letme projesine ayk�r� üretim yap�ld��, oca��n havaland�rma düzenin bozuldu�unu bilmelerine ra�men üretime devam edildi�i ortadad�r" dedi. Metan birikmesi olan yerleri bilmelerine ra�men o bölgede sensör yerle�tirilmeden yüksek metan seviyelerinde i�çilerin çal��t��n�n ortada oldu�unu kaydeden Polat, "Tüm bu sebeplerle tüm tutuklu san�klar�n tutukluluk hallerinin devam�n� talep ediyoruz" ifadelerini kulland�.

AV. YILMAZ: ATMACA'NIN TUTUKLULUK HAL�N�N DEVAMINI �STED�
Mü�teki vekili Av. Ceren Y�lmaz Salih Atmaca'n�n tüm mesleki deneyimiyle her �eyi öngörebilecek nitelikte oldu�unu kaydetti ve �öyle devam etti: "Her �eyi bilmesine ve öngörmesine ra�men görevden el çektirilmesine dahi tek ses ç�karmam��, ayk�r�l�klara müdahale etmemi�tir. Dün anlatt�� her �ey bir sorumluluk tarifidir. Bu sebeple di�er san�klar gibi san�k Salih Atmaca'n�n da tutukluluk hali devam etmelidir."

Di�er mü�teki vekillerinin san�klar�n tutukluluk hallerine ili�kin talep ve beyanda bulundu. Ard�ndan tutuklu san�klar�n müdafileri talep ve beyanlar�yla duru�maya devam ediyor.

Maden katliam� davas�nda avukatlar san�klar�n yalanlar�n� ortaya ç�kar�yor

�lgili Haberler