'İşçilik statüsü oyuncuların elinden alındı'

İSTANBUL- İşçi Filmleri Festivali kapsamında oyuncuların katılımıyla "Türkiye'de bir işçi olarak oyuncu" konulu panel düzenlendi. Taksim'de bulunan Aynalı Geçit Etkinlik Salonu'nda gerçekleştirilen panele, konuşmacı olarak oyuncular Sermet Yeşil, Tilbe Saran, Fırat Tanış ile Doç. Dr. Mehmet Onat Öztürk katıldı.

 

Film ve dizi sektör çalışanlarının iş kanunlarına göre 4A üzerinden sigortalanması gerektiğini belirten oyuncu Tilbe Saran, "Mali kaygılar nedeniyle çalışanların neredeyse tamamı 4B'li yani serbest çalışan olarak görülürken bir kısmı ise kaçak çalıştırılmaktadır. Bu nedenle istihdam edilen kişi sayısı da bilinmemektedir. Devletin yapması gerekenlerden ilki bu alanda çalışan kişi sayısını tespit etmek olmalıdır. Setler, içinde işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili geniş çapta riskler barındıran bir çalışma alanıdır. Yapılan girişimler sonucu setler az tehlikeli çalışma alanından tehlikeli çalışma alanı kategorisine çıkarılmıştır. Sinema televizyon sektörü, uzun çalışma saatleri, iş yetiştirme telaşı, zaman baskısı da eklenince setler sayısız riski içinde barındıran bir çalışma alanı haline gelmiştir" dedi.

 

'OYUNCULAR İÇİN AĞIR SÖZLEŞMELER'

 

Oyuncuların bir işverenin emir ve talimatı altında çalıştıklarını belirten oyuncu Sermet Yeşil, "Yapımcılar oyuncuların vergilerini ödemek istemiyorlar. Ve oyuncuların sorumluluğunu almak istemiyorlar. Oyuncuların yapımcılarla yapmış olduğu sözleşmeler çok vahim. 'Kendi can güvenliğinden kendin sorumlusun' gibi maddelerin olduğunu görüyoruz. Hatta bir sözleşmede 'eğer sette başına bir kaza gelirse ve set aksarsa zararı oyuncu tazmin eder. Ölümlü bir kaza geçirirse zarar ailesi tarafından tazmin edilir' şeklinde sözleşmeler konuluyor." diye konuştu.

 

'İŞ KAZALARI DEVLET TARAFINDAN DENETLENMELİ'

 

Oyuncuların yaşadığı sorunların kişisel olarak çözülemeyeceğini dile getiren Yeşil, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Setlerde işçi güvenliği uzmanlarının olması gerektiğini belirten kanunlar olmalıdır. Setlerde yaşanan iş kazaları devlet tarafından denetlenmelidir. Biz sendika olarak adımlar attık. Bir yasamız var fakat bunu işletebileceğimiz bir alan yok. Sendika olarak kurulduğumuzdan beri devletten yardım istiyoruz. Elim kazaları, öngörebildiğimiz şeyleri dile getiriyoruz fakat herhangi bir dönüş alamıyoruz."

 

Oyuncu Fırat Tanış da setlerde çalışma saatlerine dikkat çekerek, "Çalışma saatlerinden, koşullarına kadar uzanan sosyal güvenlikle ilgili çok ciddi sorunlar yaşıyoruz. Buradaki en önemli unsur iş zaman kriteridir. 154 dakika haftalık bant teslim ediliyor. İki dakikalık görüntü için iki saat süre harcanıyor. Bu kadar uzun çalışma saatleri olunca çalışma güvenliğine dönük önlemlerin alınması da zorlaşıyor. İş sadece ticari kaygıya dönüyor" dedi.

 

Doç. Dr. Mehmet Onat Öztürk ise "Türkiye'de 13-14 milyon işçi var. Oyunculuk sektörünün diğer sektörlerden farkı işçilik statüsü elinden alınmış" dedi. Oyuncuların örgütlü olması gerektiğine dikkat çeken Öztürk, örgütlü yapıya kavuşmadan sistem içerisinde sorunları çözme olanağının olmadığını belirtti.