İşçiden esen yel ve öncü işçi damarlarına bağlanmak

İşçi sınıfı hareketinin öncü bölükleri bize yeni işçi kuşakları gerçeğiyle yüzyüze olduğumuzu söylüyor. Hareket genç işçi kuşaklarıyla karakterize oluyor. Özellikle yeni işçi dilimleri olarak kurye işçileri, işçi sınıfının bu yeni damar ve dilimlerinden birini temsil ediyor. Metal işkolundaki öncü işçi eylemlerinde de aynı militanlık yine genç kuşak işçilerle yürüyor. Genç işçi kuşağının etkisini tüm işçi eylemlerinde görebiliyoruz. Farplas ve çorap işçileri eylemlerinde genç kadın işçilerin rolünü de hareket tablosuna eklemeliyiz. Eğitimli, yeni işçileşen ve geleneksel sendikal ve örgütlenme ufkunu aşan genç işçi kuşakları hareketi sürüklüyor.

'Hava döndü işçiden, işçiden esiyor yel' dizeleriyle kendi öyküsünü ve eylemini anlatan yeni bir öncü işçi hareketi tablosuyla karşı karşıyayız. Uzun bir aradan sonra ve yeniden işçi sınıfının kavga borusu çalıyor. İşçi sınıfının mücadele bölükleri dört bir yana kavgayla kazanmanın umudunu ve soluğunu taşıyor. Bir seri halinde gelişen, birbirini iten ve yükselten dalgalar misali işçilerin fiili grev ve direnişleri gelişiyor, giderek yaygınlık kazanıyor. İşçi eylemleri iktisadi, sosyal ve politik hayatı etkileyip sarsmaya başlıyor. İşçi sınıfının öncü bölüklerinin eyleminde somutlanan bu öncü atakları kuşkusuz yeni kitle mücadeleleri dönemine girişin de kapılarını zorluyor ve açıyor.

İşbirlikçi Türk kapitalizmini Çin modeli bir vahşi kapitalist birikim yolundan büyüteceğini ilan eden faşist şef, işçi sınıfı ve emekçilere dizginsiz bir sömürü ve derin bir yoksulluk dayatıyor. Uygulanan ekonomi-politikaların dolaysız sonucu olarak işçi sınıfı ve emekçiler insani yaşam koşullarını kaybediyor. Derin bir yoksulluk tüm emekçileri girdabına çekiyor. Sefil bir hayatın cangılına atıyor. Yoksulluk, işsizlik ve açlıkla yüz yüze kalan milyonlarca emekçi dayatılan bu sefil hayatı kabul etmiyor. İşçi sınıfı ve emekçiler öfkeyi, cüreti kuşanarak mücadeleye atılıyor.

2022 yılının ilk ayında işçi sınıfının belirli dilim ve damarları kapitalist sömürü düzenine, yoksulluğa, sefalet ücretlerine, işsizliğe, örgütsüzleştirmeye karşı harekete geçti. İleri fırlayan ve öncü hareket formuyla somutlanan yeni işçi bölükleri, işçi sınıfı saflarında mayalanan 'militan işçi hareketi damarını kuvveden fiile taşıdı. Uyuklayan potansiyel güç ve biriken enerji eylemli bilinç olarak kapitalist sınıfın karşısına dikildi. İşçi sınıfının harekete geçen öncü bölükleri kendi gücünü, örgütlü ve eylemli biçimde kapitalist sınıfa dayattı. Fiili meşru mücadele biçimlerine müracaat etti. Fiili grev, fabrika işgalleri, yürüyüş ve gösteriler verili öncü işçi hareketinin ortak mücadele çizgisini oluşturdu. İşçi sınıfının öncü bölükleri bayraklaştırdığı hak ve taleplerini fiili meşru mücadele eylemleriyle koparıp aldı. İşçi sınıfının grev silahıyla, fabrika işgalleriyle kazandı. İşbirlikçi ve sınıf uzlaşmacılığı statükosuna saplanmış sendikal gericiliğin de eylemli bir eleştirisini yaptı.

Ocak ayının aynasında yansıyan işçi sınıfı eylemlerinin tablosu bize işçi sınıfı hareketinin yeni dilim ve damarlarını, yeni mücadele dinamik ve özelliklerini anlatmaktadır.

Önce somut tabloya bakalım:

Çimsetaş işçileri metal işkolundaki TİS'i tanımadı. Ek zam talebiyle fiili grev yaptı. Sendikal bürokrasinin sınıf uzlaşmacı ve statükocu çizgisini eylemli biçimde sorguladı ve aştı. İşçi sınıfının militan ve sorgulayıcı tavrını pratikleştirdi. Kriz ve derinleşen yoksulluk koşullarında anlamlı bir ücret seviyesi kavgası yürütmeyen sendikal harekete önemli bir ders verdi, baskı oluşturdu. Çimsetaş işçileri sendikal bürokrasiyi eylemli biçimde pratiğin eleştirisinden geçirdi.

Sivas Divriği'de Erdemir-Çiftay Madencilik'te çalışan 2 bin işçi fiili grev yolundan yürüdü. 3 gün boyunca fiili grev yaptı. İşçiler grev eylemiyle istediklerini koparıp aldı.

Trendyol işçileri İstanbul başta olmak üzere birçok kentte fiili kitle grevine gitti. Meydanlara çıktı. 

Kurye işçilerinin eylemi kendi alanında bir ilkti. Kurye işçilerinin grev ve hak kazanma temelli mücadelesi kazanımla sonuçlandı. İşçiler ücret seviyesini sınıf mücadelesi yolu ve gücüyle belirledi. Daha önemlisi Trendyol işçilerinin mücadele yordamı işkolunda ardışık eylemler serisi yarattı. Aynı işkolunda yeni işçi grevlerini ve direnişlerini tutuşturdu. Aras Kargo, Sürat Kargo, Hepsijet, Yurtiçi Kargo, Yemeksepeti/Banabi işçileri aynı fiili meşru mücadele çizgisinden ilerledi ve kazandı. Scotty, dijital platform şirketlerinin başka bir alandaki örneği olarak harekete eklendi.

1 Şubat'ta İstanbul Beylikdüzü'nde Alpin Çorap fabrikasında 2 bin işçi ek ücret zammı talebiyle fiili grev yaptı ve kazandı. Çorlu Beks Çorap fabrikası işçileri iş durdurdu.

İşçiler, İzmir'de Petrokimya fabrikası Polimak'ta ek ücret zammı talebiyle 1 Şubat'ta şalteri indirdi.

İstanbul 3. havalimanında Cengiz, Limak, Kalyon şirketlerinin sahip olduğu ICA-Güvenlik'te 800 güvenlik işçisi iş bıraktı.

BBC çalışanı basın emekçileri grev yaparak haklarını aldı.

Digiturk işçileri hak almak için direniş yoluna koyuldu.

İnşaat işçileri, günlerdir eylemde, çalışma koşullarına isyan ederek kampanya başlattı.

Farplas işçileri ikinci tur direnişleriyle işçi sınıfının sendikal örgütlenme kararlılığını, birleşme iradesini ortaya koydu. Kadın işçiler bu direnişte kararlılığın önemli temsilcisi oldu. Devlet zoru ve polis copuyla karşılaştı. Tam bir kararlılıkla fiili meşru mücadele çizgisinde yürüdü. İşçi sınıfının militan tavrını pratikleştirdi. Harekete geçen işçi sınıfı bölüklerine moral, direnç ve kararlılık taşıdı.

İşçi sınıfının hareketli bölüklerinin toplam tablosundan işçi sınıfının saflarında yeni bir militan mücadele ve hareketin filiz sürdüğünü görebiliyoruz. Pek çok yeni ve ayırt edici özelliği taşıyan bu yeni öncü işçi hareketi eylemleri, yeni devrimci imkanlara işaret ediyor. Komünist öncüyü işçi sınıfının açığa çıkan yapısal dinamik ve dilimlerini daha derinlikli anlamaya ve ilişkilenmeye davet ediyor.

İşçi sınıfı hareketinin öncü bölükleri bize yeni işçi kuşakları gerçeğiyle yüzyüze olduğumuzu söylüyor. Yeni işçi kuşakları, işçi hareketine yeni bir militanlık ve enerji taşıyor. Hareket genç işçi kuşaklarıyla karakterize oluyor. Özellikle yeni işçi dilimleri olarak kurye işçileri, işçi sınıfının bu yeni damar ve dilimlerinden birini temsil ediyor. Metal işkolundaki öncü işçi eylemlerinde de aynı militanlık yine genç kuşak işçilerle yürüyor. Genç işçi kuşağının etkisini tüm işçi eylemlerinde görebiliyoruz. Farplas ve çorap işçileri eylemlerinde genç kadın işçilerin rolünü de hareket tablosuna eklemeliyiz. Eğitimli, yeni işçileşen ve geleneksel sendikal ve örgütlenme ufkunu aşan genç işçi kuşakları hareketi sürüklüyor.

Kısa zaman dilimi içinde art arda ve birbirini tutuşturan işçi eylemleri gerçeği, bir sınıf dayanışması eğilimi ve pratiği biçiminde somutlanıyor. Henüz bir birleşik işçi hareketi ufku ve yönü kazanmamış olması, yeni işçi hareketi dilim ve damarlarında bu imkan ve potansiyelin olmadığı anlamına gelmez. Tam aksine hareket bir yol-yordam arayışındadır. Bir birleşik işçi hareketi yönünde durumu ilerletecek olan sınıfın öncü konumlarına yerleşik politik öncülerin ödevidir.

Dikkat çektiğimiz bu yeni işçi sınıfı dilimleri, kuşakları ve eğilimleri mevcut geleneksel sendikal yapılara güven duymuyor. Yeni ve bağımsız sendikalarda örgütlenmeye daha eğilimli ve istekli görünüyorlar. Çeşitli ağ ve komiteler biçiminde örgütlenen kurye işçiler bölüğü bu bakımdan yeni işçi dilimlerinin eğilimini özetliyor. Geleneksel sendikal yapılara mesafeli bu yeni kuşakları kapsayacak ve kaynaşacak örgütlenmeler yaratmak günün acil devrimci görevi olarak karşımıza çıkıyor.

Komünist öncü işçi sınıfı hareketinin gelişimine derinliğine nüfuz etmeyi başarmalı; işçi sınıfının yapısal analizini ve ortaya çıkan hareketlerini titizlikle incelemeli ve devrimci yaratıcı pratiğin konusu haline getirmelidir.

Halihazırda hareket halindeki işçi bölükleriyle kurduğu temaslarını stratejik bir görüş açısıyla ilerletmelidir. Hareketle birlikte yürüyen kuvvetlerini büyütmeyi ve yeni öncü işçi hareketiyle anlamlı bağlar kurmayı; komünist öncü saflarına yeni genç ve kadın işçiler kazanmayı muhakkak başarmalıdır.

Yeni öncü işçi kuşaklarıyla yeni işçi damarlarını sımsıkı bağlanmayı hedeflemelidir. Öncü işçi bölükleri ve damarların birleştirilmesi misyonunu gözeterek esnek, devrimci, yaratıcı bir pratik geliştirmelidir. Fiili meşru mücadele çizgisini işçi sınıfı hareketine özgüleyen bir pratik öncülükle yürümelidir. Komünist öncünün işçi hareketinin öncü bölükleriyle kaynaşma ve bağlanma yönündeki yönelimi ve ısrarı bugünkü devrimci imkanlarla realize edilmelidir. Elverişli duruma hücum etmek için gecikmeksizin harekete geçilmelidir.

Bu alandaki her başarı komünist öncünün devrimci yürüyüşünde nitelik yükselten bir rol oynayacaktır. Öncüyü işçi hareketi içerisinde bir odak haline getirecektir. Öyleyse vakit öncü işçi hareketi bölüklerine ve damarlarına sımsıkı bağlanma zamanıdır.

*İşçi Sınıfı ve Ezilenlerin Sesi ATILIM gazetesinin 04 Şubat tarihli 48. sayı başyazısı.