EMEK

'�� cinayetlerinin sorumlusu patron ve ta�erondur'

�STANBUL (PINAR GAYIP)
25 A�ustos 2022 Per�embe

�� cinayetlerinin en çok ya�and�� tersane ve in�aat sektörlerinde patronlar ve ta�eronun gerekli, yeterli önlem almamas�n�n i� cinayetlerine neden oldu�unun alt�n� çizen Limter-�� Genel Ba�kan� Kanber Sayg�l� ile �n�aat-�� Temsilcisi Deniz Gider, i� cinayetlerinin tek sorumlusunun patronlar ve ta�eron oldu�unu kaydetti.

�� cinayetleri artarak sürüyor. Daha fazla kar elde etmek isteyen patronlar, gereksiz maliyet olarak gördükleri i� güvenli�i ekipmanlar�n� temin etmiyor. Kar kaybetmektense i�çilerin hayat�n� kaybetmesini ye�liyor. Ya�anan i� cinayetlerinde ise sorumlulu�u i�çilerin üzerine at�yor. Patronlar, "Biz güvenli�i ald�k ancak i�çi uygulamad��" suçlamas�n� yöneltiyor. Ücretli çal��t�rd�klar� �� Sa�l�� ve Güvenli�i (�SG) uzmanlar�n� da bu suça alet ediyor.

16 A�ustos'ta Yalova Sefine Tersanesinde 19 ya��ndaki Urfal� i�çi Yasin Demirda�, yüksekten dü�erek ya�am�n� yitirdi. Demirda� da i� cinayetlerinde ya�am�n� yitiren nice i�çi gibi sessiz sedas�z topra�a verildi. Ancak i�çi arkada�lar�n�n kaydetti�i görüntüler sosyal medyada yay�nlan�nca Yasin'in ölümünün ard�ndan ya�ananlar sömürü düzenini de�ifre etmi� oldu.

Yasin Demirda� herhangi bir önlem al�nmadan yüksek bir platformda çal��rken dü�tü. Olay yerine gelen �SG uzmanlar�, Yasin'e güvenlik kemeri takmaya çal��rken di�er i�çiler taraf�ndan engellendi. Ya�anan arbede ba�ka i�çiler taraf�ndan görüntülendi. Bu görüntülerin sosyal medyada payla��lmas�yla patronlar bir kez daha suç üstü yakalanm�� oldu.

Kamuoyunda olu�an tepkilerin ard�ndan aç�klama yapan patronlar, klasik "biz her önlemi ald�k ama i�çi uymad�" yalan�yla katledilen Yasin'i suçlad�. Ard�ndan tepki gösteren 35 i�çinin i�ine son verdi.

Türkiye'de i� cinayetlerinin ve kazalar�n�n en çok ya�and�� sektörlerden ikisi tersaneler ve in�aatlar. Gemi Yap�m� ve Deniz Ta��mac�l��, Ardiye, Depo ve Antrepoculuk ��çileri Sendikas� (Limter-��) Genel Ba�kan� Kanber Sayg�l� ve �n�aat ��çileri Sendikas� (�n�aat-��) Temsilcisi Deniz Gider ETHA'ya konu�tu.

SAYGILI: SAVCI GELMEDEN KATLED�LEN ��Ç�LERE KORUYUCU KIYAFET G�YD�R�LD�
Tersaneler kuruldu�undan bu yana i� cinayetlerinin ve i� kazalar�n�n eksik olmad��n� hat�rlatan Sayg�l�, özellikle 2008 öncesi seri i� cinayetleri ya�and��n� hat�rlatt�. �� cinayetlerinin dört temel aya�� oldu�una dikkat çeken Sayg�l�, "Yüksekten dü�me, elektrik çarpmas�, cisim çarpmas� ve patlama. Yeterli önlemler al�nd��nda i� cinayetleri istisnai bir durum olur" dedi.

Patronlar�n "biz gerekli önlemi al�yoruz ama i�çiler uymuyor" iddias�na dikkat çeken Sayg�l�, "Yasin arkada��m�z�n ölümünden sonra da ayn� iddiada bulundu patronlar. Gerekli tedbirler al�nd��nda i�çinin hata yapma pay� en aza indirilmi� olur. Tuzla Tersanelerinden i� cinayetlerini yakinen biliyoruz. 2000'lerin ba��nda tersanelerde yüksekten dü�erek ya�anan i� cinayetlerinde savc� gelmeden suç unsurlar�n� ortadan kald�rmak için i�çi arkada�lar�m�z�n ayaklar�na s�f�r demir uçlu ayakkab�, bellerine s�f�r emniyet kemeri, kafalar�na ise s�f�r baret takmaya çal��t�lar. Y�llarca yürüttü�ümüz mücadele sonucunda Tuzla Tersanelerinde bunu gözler önüne serdik. 2008'de 27-28 �ubat ve 16 Haziran grevlerinde hem sendikam�z hem emekçi kamuoyu hem de bas�n�n ilgisi sonucunda tedbir almak zorunda kald�lar. Bugün Tuzla Tersanelerinde ya�ad��m�z durum Yalova Alt�nova tersanelerinde ya�an�yor" dedi.

'MÜCADELEYLE ÖNÜNE GEÇEB�L�R�Z'
�S�G Meclisi verilerine göre Türkiye'de 3 ayda bir Soma katliam�nda ya�am�n� yitiren i�çi kadar i�çinin ya�am�n� yitirdi�ine dikkat çeken Sayg�l�, i� cinayetinin önlenmesinin tek yolunun örgütlü mücadele oldu�unu belirtti. �� cinayetlerinin ya�and�� i�kollar� d��ndaki sektörlerdeki sendikalar�n da i� cinayetlerine kar�� ortak bir ses ç�kartmas� gerekti�ini söyleyen Sayg�l�, "Yasin hayat�n� kaybetti�inde bir aç�klama yapt�k. Ancak gündeme ta��nmad�. Sosyal medyada görüntüler yay�nlan�nca gündem olabildi. �� cinayetlerini önlemek emekten yana olan tüm sendikalar�n, emekçi kamuoyunun ve bas�n�n görevidir. Az önce Tuzla Tersanesinden verdi�im örnekteki gibi mücadeleyle önüne geçebiliriz" ifadelerini kulland�.

Örgütlü mücadele ve sendikan�n olmad�� yerlerde i� cinayetlerinin ya�anmas�n�n kaç�n�lmaz oldu�unun alt�n� çizen Sayg�l�, "Tek çaremiz var örgütlenmek, sendikala�mak ve birlikte mücadele yürütmek" dedi.

'PATRONLAR �SG UZMANLARINA '��NE BAK' D�YOR'
��yerlerindeki �SG uzmanlar�n�n durumlar�na da dikkat çeken Sayg�l�, �SG uzmanlar�n�n ücretlerini devletten de�il patrondan ald��n� ve patronun talimatlar�na uymak zorunda kald��n� söyledi ve �öyle devam etti: "Di�er arkada�lar�m�z gibi güvencesizler. Patronlar �SG uzmanlar�na sorumluluk veriyor ama yetki vermiyor. Bir sorunu iletti�inde patron, 'sen i�ine bak gerisine kar��ma' diyor. Bu arkada�lar�m�z� günah keçisi haline getiren patronlar, pervas�zl��n� siyasal iktidardan al�yor. �� cinayetlerinin sorumlusu patronlar ve ta�erondur."

G�DER: �N�AAT SEKTÖRÜNDE ORMAN KANUNLARI UYGULANIYOR
�n�aat ��çileri Sendikas� (�n�aat-��) Temsilcisi Deniz Gider, i� cinayetlerinin nedeninin ucuz i�gücü, ta�eronla�ma ve en basit koruyucu donan�m ekipmanlar�n�n sa�lanmamas� oldu�unu söyledi. ��çilere, bu ekipmanlar�n ba��nda gelen ayakkab�n�n dahi "rezalet" olarak tan�mlanan en kalitesiz olan�ndan verildi�ini belirten Gider, "��çiye ya�am halat�n�n ba�lanmamas�, tahtakurulu ko�u�lar, kurtlu yemekleri saym�yorum bile. �n�aat sektörü orman kanunlar�yla ilerleyen bir sektör, kaç�n�lmaz olan i� kazalar�, i�çi cinayetleri bundan kaynaklan�yor" dedi.

Sendikan�n kuruldu�u günden bu yana yüzlerce eylem yapt�klar�n� belirten Gider, in�aat sektöründe i�çilerin maa� dahi alamad��n� belirtti. "Öyle bir sektör ki hem örgütsüzlük hem ucuz i�gücü hem maliyetten k�sma hem de ta�eronla�ma" ifadelerini kulland�.

'��Ç� ÖLDÜ�ÜNDE RAHMET OKUMAZLAR, SUÇU ��Ç�YE ATARLAR'
Bir i�çi i� güvenli�ine uymad�� zaman yasal olarak i�ten ç�kar�labilece�ini söyleyen Gider, "Patron i�çinin kullanmas� gereken ya�am halat�, bareti, ayakkab�s�, eldiveni vs. di�er güvenlik önlemlerini temin etmek zorunda. ��çi bununla çal��mak istemedi�inde patron yasal hakk�n� kullanarak i�ten ç�karabilir. ��çiye bunu temin etmedi�inizde i�çi de yasal yollara ba�vurabilir. Ama 'i�çi güvenlik ekipman�n� kullanmad� öldü, i�çinin suçu' denilemez. ��çi öldü�ünde rahmet okumazlar ama suçu i�çiye atarlar. Sefine Tersanesinde ya�anan i� cinayetinde gördük. Metrelerce a�a�� dü�mü� i�çiye ya�am halat� giydirmeye çal��t�lar. Ayn�s� �antiyelerde de ya�an�yor; Polat Holding var Adnan Polat'�n. 17 metre yükseklikten i�çi dü�tü, i�çiye ya�am halat� takt�lar neden 'ya�am halat� koptu' demek için. Aileye de sussun diye kan paras� verdiler" sözleriyle patronlar�n suçlar�n� nas�l örtbas etmeye çal��t��n� anlatt�.

"Yeterli beslenmeyen i�çinin tansiyonu dü�er veya banka borcunu ödeyemeyen, evine ekmek götüremeyen i�çinin kafas� bunlarla me�gulken dikkati da��l�r yüksekten dü�er" diyen Gider, "21. yüzy�lda ya��yoruz ama i�çiler kölelik düzeninde çal��t�r�l�yor. Ama tüm suç i�çilere at�l�yor" dedi.

'ÖRGÜTLENMEK ZORUNDAYIZ'
Hangi sektör olursa olsun i� cinayetlerine, i� kazalar�na, kölelik ve sömürü düzenine kar�� örgütlü mücadele yürütmekten ba�ka çare olmad��n� vurgulayan Gider, "��çinin i�çiden ba�ka dostu yok" dedi.

Gider, �u ifadeleri kulland�: "�� cinayetlerine kar�� örgütlenmezsek say�s� her geçen gün artacak. Finans Merkezi �antiyesinde D�SK/Dev Yap�-�� ve �n�aat-�� olarak eylem yap�yoruz, i�çilerin kald�� kampta tahtakurular�n�, sa�l�ks�z yemekleri ve sa�l�ks�z ko�ullar� te�hir ettik. Bunun üzerine o kamp bölgesinde tadilat ba�lad�, musluk, sabunluk yenilendi. Yeniden kullan�ma aç�ld�. Bu nedenle örgütlenmeliyiz. Hem ko�ullar�m�z iyile�tirilir hem de i� cinayetleri durdurulabilir."

'�� cinayetlerinin sorumlusu patron ve ta�erondur'

�lgili Haberler