Iqbal Masih yolu gösterdi: Çocukları örgütlü mücadele özgürleştirir
Bugün 12 Haziran Dünya Çocuk İşçilikle Mücadele Günü. Türkiye'de iktidarın sermaye odaklı politikaları nedeniyle okulda, oyun parkında olması gereken çocuklar günden güne işçileşiyor, iş cinayetinde katlediliyor. 12 Haziran dolayısıyla dünyada binlerce çocuğu özgürleştiren Iqbal Masih'in yadını uyandırırken, çocukları özgürleştirmenin tek yolunun örgütlü mücadele olduğunu bir kez daha yineleyelim.
Çocuk işçilik ve çocukların köleleştirilmesine karşı yürüttüğü mücadeleyle henüz çocuk yaşta adını dünyaya duyuran; azmi ve cesaretiyle patronları, sermaye devletlerini korkutan ve 12 yaşında katledilen Iqbal Masih'in anısına.
SATILAN ÇOCUKLAR, AİLELERE VERİLEN PARAYI FABRİKAYA FAİZİYLE ÖDEMEYE ZORLANIYORDU
Halkın açlık ve yoksulluğa mahkum edildiği Pakistan'da 1983 yılında en yoksul bölgelerden Lahor kentinde dünyaya gelen Masih'in hayatı da emekçi semtlerdeki çocuklardan farklı başlamadı. Yoksulluğun pençesinde hayatta kalma mücadelesi veren aileler çocuklarını fabrikalara satıyor, çocuk işçiler işkence altında çalışmaya zorlanıyordu. Üstelik satılan çocuklar, ailelerine ödenen para geri ödemeye de mecbur bırakılıyordu.
MASİH'İN 12 DOLARLIK BORCU 200 DOLARA YÜKSELDİ
Masih de henüz 4 yaşında 600 rupi yani 12 dolar karşılığında ailesi tarafından halı dokuma fabrikasına satıldı. Haftanın 7 günü 14 saat çalıştırılan çocukların ailelerinin borcunu ödemeleri ise imkansız hale getiriliyordu çünkü sürekli borca faiz ekleniyordu. Ailesinden 12 dolara satın alınan Masih'in borcu 1980'lerde servet olan 200 dolara yükselmişti. Ve Masih bu borcu ödeyebilmek için beş yıl çalıştı.
ÇOCUK İŞÇİLERİN BÜYÜMEMESİ VE BOYLARININ KISA KALMASI SAĞLANIYORDU
Çocuk işçilere büyümemeleri ve boylarının kısa kalması için yalnızca hayatta kalabilecekleri kadar yemek ve su veriliyor, kaçmamaları için zincirleniyor, hasta oldukları ya da çalışamayacak durumda olduklarında ise sistematik şiddete uğruyor, tüm gün bir dolapta kitli tutuluyordu. Çocukların kilo alması ve boylarının uzaması engelleniyordu çünkü en pahalı halılar ancak küçük parmaklarla dokunabiliyordu.
YASAK OLMASINA RAĞMEN DEVLET ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİ ENGELLEMEDİ
1986 yılında Pakistan'da çocuk işçilik yasaklandı. Ancak çocuk işçiler kölelik koşullarında çalıştırılmaya devam etti. Çünkü devlet, patronlara müdahale etmiyor, çocukların köleleştirilmesine ses çıkarmıyordu.
POLİS FABRİKADAN KAÇAN ÇOCUKLARI KORUMADI, PATRONA TESLİM ETTİ
Masih, çocuk işçiliğin yasaklandığını öğrendikten sonra birkaç arkadaşıyla birlikte fabrikadan kaçtı. Ancak kısa bir süre sonra polislerin yakaladığı çocuklar fabrikaya götürüldü ve karşılığında para ödülü aldı. Çocuklar kaçtıkları için aç bırakıldı, işkence gördü. Çocuklar fabrikaya kapatılarak adeta tutsak edildi. Masih'le birlikte 30 çocuk fabrikada 6 yıl tutsak olarak, modern kölelik koşullarında aç, susuz ve işkenceye dönüşen şiddetle 6 yıl yaşadı.
10 YAŞINDA 5 YAŞINDAKİ BİR ÇOCUĞUN GÖRÜNÜMÜNE SAHİPTİ
10 yaşında 5 yaşındaki bir çocuğun görünüşüne sahip Masih, yalnızca 27 kiloydu. Yetersiz beslenme ve iki büklüm saatlerce çalıştırılan Masih'in omurgası yamulmuş, katledilene kadar sürecek bir böbrek rahatsızlığı başlamıştı.
MASİH, KURTULUŞU ÖRGÜTLÜ MÜCADELEDE BULDU
12 yaşına geldiğinde bu düzeni sonlandırmaya kararlı Masih, bir araştırma yaptı. Çocukların köleleştirilmesi ve çocuk işçilikle mücadele eden yerel Bonded Labor Liberation Front (BLLF) adlı örgüte gitti. Pakistan'da tefecilik borcu olan peshginin yasadışı ilan edildiğini öğrenen Masih, dernek liderinden kendisiyle birlikte fabrikadaki çocuk işçileri patrondan kurtaracak evrakları aldı. Patrona elindeki evraklarla meydan okuyan Masih, korkusuzca diğer çocuk işçilere de söyle seslendi: “Korkmayın. Her şeyi öğrendim. Benimle gelin. Sizler özgürsünüz.“
ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN SONLANMASI İÇİN TÜM DÜNYADA MÜCADELE ETTİ
Masih, örgütlendiği BLLF ile birlikte çocuk işçilerin sesini dünyaya duyurdu. Birleşmiş Milletlerin desteğini alan Masih, Pakistan gibi üçüncü dünya ülkelerinde çocuk köleliğine karşı örgütlü mücadele yürüttü. İsviçre ve Amerika'da okullarda konuşma yapan Masih'in namı dünyaya duyuldu. Avrupa ülkelerinde konuşma yapması için davetler aldı, 1994 yılında insan hakları ödülünü kazandı.
12 YAŞINDA KATLEDİLDİ, SORUMLULAR KORUNDU
Çocuk işçiliğinin ve köleleştirilmesine son verilmesi için mücadele yürüten Masih'in gücü günden güne arttı. Sermaye devleti ve patronların hedefi olan Masih, 16 Nisan 1995 yılında ailesini görmek için gittiği Pakistan'ın Muridke kentinde başından vurularak katledildi. Masih'in katili, çocuk işçiliğin sona erdirilmesi nedeniyle yüklü paralar kaybeden bir fabrikanın sahibi Muhammed Eşref olsa da asıl sorumlular Masih'in katlinin üstünün örtülmesiyle korundu.
12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Gününde Masih'in yadını uyandırırken; okulda ya da oyun parkında olması gerekirken moden kölelik koşullarında çalışmaya zorlanan, işcinayetlerinde katledilen çocukların özgürleşmesinin tek yolunun örgütlü mücadele olduğunu bir kez daha yineleyelim...