4 Ekim 2024 Cuma

İletişim Başkanlığı'nın AA üzerindeki denetim yetkisi AYM tarafından iptal edildi

Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusu üzerine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'nın Anadolu Ajansı'nın "faaliyet" ve "örgütlenme ve insan kaynakları yönetimi" üzerindeki denetim yetkisini anayasaya aykırı bularak iptal etti.

Cumhurbaşkanlığı'nın 33 No'lu kararnamesi ile 18 Nisan 2019'da İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde değişiklik yapıldı. CHP, Anayasa Mahkemesi'ne başvurarak, kamu yardımı almasına rağmen özel şirket niteliği bulunan Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi'nin denetimine dair kanunlarda düzenlemelerin bulunduğunu anımsattı. CHP başvurusunda, harcamaların yıllık bütçelerle yapılması nedeniyle Ajans ile sözleşme yapılmasını öngören kuralın kanunla düzenlenmesi gerektiği, ayrıca kararname ile İletişim Başkanlığı'na verilen denetim yetkisinin kurumun özerkliği ve tarafsızlığıyla bağdaşmadığı" gerekçesiyle iptali talep edildi.

2'YE KARŞI 13 OYLA İPTAL GELDİ
Anayasa Mahkemesi, 30 Aralık 2020 tarihinde CHP'nin başvurusunu görüşerek iptal yönünde karar aldı. AYM kararının gerekçesi bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. AYM üyeleri Rıdvan Güleç ve Recai Akyel'in karşı oyları nedeniyle iptal kararı 2'ye karşı 13 oyla alındı.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesinin ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından yayımlanan 14 No'lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle (CBK) İletişim Başkanlığı'nın yetkileri belirlendi. Kararnamenin 14. Maddesinde Anadolu Ajansı başlığı altında şu düzenleme getirildi:

"Bakanlık her yıl kendi bütçesinin Anadolu Ajansı bölümündeki ödeneği aşmamak üzere Anadolu Ajansı ile en çok 5 yıllık sözleşme yapmaya yetkili olup; Anadolu Ajansının faaliyet, bütçe, örgütlenme ve insan kaynakları yönetimi üzerinde denetime de sahiptir. Bu denetime ilişkin usul ve esaslar Başkanlıkça belirlenir. Yapılacak sözleşmede Anadolu Ajansı yöneticilerinin atanma yolları da belirlenir."

İLETİŞİM BAŞKANLIĞI'NIN AA'YI DENETİM YETKİSİ ANAYASAYA AYKIRI
Yayımlanan gerekçeli kararla AYM, düzenlemedeki İletişim Başkanlığı'nın AA'nın "faaliyet" ile "Örgütlenme ve insan kaynakları yönetimi" üzerinde "denetim" yapma yetkisini anayasaya aykırı buldu. AYM, "Bu denetime ilişkin usul ve esaslar Başkanlıkça belirlenir" şeklindeki ikinci cümle ile "Yapılacak sözleşmede Anadolu Ajansı yöneticilerinin atanma yolları da belirlenir" ibareli üçüncü cümlenin de iptaline karar verdi.