22 Eylül 2024 Pazar

İHD: Kürt dili ve lehçeleri önündeki engeller kaldırılsın

Anadili günü dolayısıyla açıklama yapan İHD Antep Şubesi, her bireyin doğumdan itibaren anadilini kullanma hakkı olduğunu ve bu hakkın devletlerin yükümlülüğü olduğunu kaydetti. Türkiye'de Kürt dili ve lehçesinin kullanımının önündeki engellerin derhal kaldırılmasını istedi. Öte yandan İHD İzmir ve İstanbul şubeleri de günün anlamına ilişkin eş zamanlı panel ve  söyleyişi düzenleyecek.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Antep Şubesi, 21 Şubat Uluslararası Anadili Günü dolayısıyla şube binasında basın açıklaması gerçekleştirndi. Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Özgür Düşünce Derneği, SYKP, Emek ve Demokrasi Platformu ile çok sayıda kurum temsilcisinin katıldığı açıklamada metin Kürtçe ve Türkçe okundu.

YOK OLMA TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA 2500 DİL VAR
21 Şubat'ın tarihin anlatıldığı açıklamada, dünya üzerinde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan 2 bin 500 dil olduğunu belirtlidi. Bu tehlikeye dikkat çekmek için UNESCO'nun 17 Kasım 1999 tarihinde 21 Şubat'ı Uluslararası Anadil Günü olarak ilan ettiği ve 2000 yılından bu yana da dünyada kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla "Dünya Anadili Günü" olarak kutlanmaya başladığı anımsatıldı.

'KÜRT DİLİ VE LEHÇELERİNİN KULLANIMI ENGELLİ KALDIRILMALI'
Bugün 24. yılında dünya üzerinde dillerin oyk olmaya devam ettiği belirtilen açıklamada, Türkiye'de de Türkçe dışında bir dil kullanılmadığı aktarıldı. Türkiye'de ailelerin ve çocukların ayrımcılığa ve sosyal dışlanmaya uğrama endişesinin anadilinde eğitim taleplerinden caydırmaya neden olduğu söylenen açıklamada, "Türkiye'nin çözüm bekleyen en temel sorunlarının başında gelen 'Kürt sorununu' çözümü ve toplumsal barışın sağlanmasının en temel ilerleme araçlarından birisi kuşkusuz Kürt dili ve lehçelerinin kullanımı önündeki engellerin kaldırılmasıdır. Yasal hiçbir güvencesi olmadan 2009 yılında Kürtçe yayına başlayan TRT 6 kanalı ve 2012 yılında başlatılan seçmeli ders uygulamaları milyonlarca Kürt yurttaşın anadil taleplerini karşılamaktan oldukça uzaktır. Yaşamın her alanında Kürtçenin kullanımı ciddi engelleme ve baskılar yaşaması yanısıra, mülki idari makamların gerekçe bile bildirmeden Kürtçe tiyatro, sinema, konser ve benzeri kültürel etkinlikleri yasakladıklarına tanık olunmaktadır" ifadeleri kullanıldı.

'HER BİREY ANADİLİNİ KULLANABİLMELİ'
Her insanın doğumla birlikte hiçbir eğitime tabi olmadan dünya ile iletişim kurduğu dili özgürce öğrenmesi ve tüm toplumsal süreçlere anadili ile dahil olabilmesinin olanaklarının sağlanmasının uluslararası evrensel belgelerde devletin yükümlülüğü olarak belirlendiğine işaret edilen açıklamada, her bireyin en doğal insan hakkı olan kendi anadili ile eğitim alması ve dünya iletişim kurmasının hakkının ivedilikle hayata geçrilmesi istendi.

URFA
İHD Urfa Şubesi, dernek binasında açıklama yaptı. Dernek yöneticisi Mustafa Vefa, anadilde eğitim hakkının en temel insan hakkı olduğunu vurguladı. Vefa, Kürt sorununun çözülmesinde Kürtçe önündeki engellerin kaldırılmasının önemli olduğunu vurguladı. Vefa, "Yasal hiçbir güvencesi olmadan 2009 yılında Kürtçe yayına başlayan TRT 6 kanalı ve 2012 yılında başlatılan seçmeli ders uygulamaları, milyonlarca Kürt yurttaşın anadil taleplerini karşılamaktan oldukça uzaktır" dedi.

İHD'DEN ANADİLİ ETKİNLİKLERİ
İHD İzmir Şubesi, Karşıyaka Belediyesi Çarşı Kültür Merkezinde saat 18.00'da panel, İHD İstanbul Şubesi ise dernek binasında ise aynı saatte bir söyleşi düzenleyecek.