GÜNCEL

�HD insan haklar� için sokaklara ç�kt�

ETHA
14 Aral�k 2021 Sal�

10-17 Aral�k �nsan Haklar� Haftas� etkinlikleri kapsam�nda �HD �ubeleri e� zamanl� aç�klamalarla hapishanelere ve hasta tutsaklar ba�ta olmak üzere tutsaklar�n durumuna dikkat çekti. Taleplerini s�ralayan �HD, tutsaklar üzerinde tecrit i�kencesi ba�ta olmak üzere bask� ve �iddetin derhal sonlanmas�n� istedi.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD) ba�ta �stanbul, �zmir ve Ankara olmak üzere çok say�da kentte 10-17 Aral�k �nsan Haklar� Haftas� etkinlikleri kapsam�nda hasta tutsaklar� durumuna dikkat çekmek için e� zamanl� bas�n aç�klamas� düzenledi.

�STANBUL
�HD �stanbul �ubesi düzenlenen aç�klamada, salona "Hasta mahpuslar serbest b�rak�ls�n" yaz�l� pankart as�ld�. Hapishanelerdeki uygulamalar�n ki�ilerin yaln�zca özgürlü�ünden yoksun b�rak�lmas�n�n yan� s�ra pek çok hak ihlali de ya�amalar�na neden oldu�u kaydedildi. "Bunlar; sevk ve sürgünler, ailelerinden uzak hapishanelerde tutulmalar�, tecrit ve izolasyon, ailelere görü� haklar�n�n engellenmesi, ileti�im araçlar�ndan faydalanamamalar�, haberle�me haklar�n�n engellenmesi, adil yarg�lanma haklar�ndan mahrum b�rak�lmalar�, disiplin cezalar�, denetimli serbestlik ve ko�ullu sal�verilme haklar�n�n gözlem kurulu kararlar�yla engellenmesi, i�kence ve kötü muamele, ç�plak arama ve spor ve atölye faaliyetlerinin k�s�tlanmas� gibi daha pek çok ihlal say�labilmektedir" denildi.

Aç�klamada �u talepler s�raland�:
🔹 "Mahpuslar�n tedavilerinin düzenli bir �ekilde uygun ko�ullarda yap�lmas� sa�lanmal�; tedavisi cezaevinde yap�lamayacak mahpuslar�n tahliyeleri sa�lanmal�, Adli T�p Kurumu infaz�n ertelenmesi raporlar�nda son ve tek merci olmaktan ç�kar�lmal�d�r. �nfaz� ertelenen mahpuslar�n tedavileri için sa�l�k giderleri devlet taraf�ndan kar��lanmal�d�r.
🔹 Sa�l�k sebebiyle infaz�n ertelenmesi kararlar�nda cumhuriyet savc�lar�n�n takdir yetkisi kald�r�lmal�, hastanelerin verdi�i raporlar esas al�narak cezalar�n infazlar� ertelenmelidir.
🔹 Cezaevlerinde kapasite sorununa ra�men infaz yasas�na ayk�r� bir �ekilde tek ki�ilik hücrelerde tutulan çok say�da tutuklu ve hükümlü bulundu�u taraf�m�zca tespit edilmi�tir. Tecrit uygulamalar�, mahpuslar�n fiziksel- psikolojik-sosyal bütünlüklerini bozmakta ve insan�n varolu�una ayk�r� olarak bir i�kence yöntemidir. Tecride dayal� infaz rejimi, uygulayanlar�n inisiyatifine b�rak�lamaz derhal kald�r�lmal�d�r.
🔹 �mral� Cezaevi’nde Abdullah Öcalan ve arkada�lar�na uygulanan özel hukuk ve a��rla�t�r�lm�� tecrit kald�r�lmal�, aile ve avukat görü� haklar� tan�nmal� ve yasal haklar�ndan yararland�r�lmal�d�rlar.
🔹 A�HM’in Kaytan - Türkiye karar� uyar�nca mahpuslar�n müddetnamelerinde ya�lar� ve sa�l�k durumlar� dikkate al�narak tahliye olabilecekleri uygun bir tarih yer almal�d�r.
🔹 A�HM’in Gülay Çetin - Türkiye karar�nda belirtti�i hususlara uyulmal�, hasta mahpuslar�n tahliye edilmemesinin A�HS’in 3. maddesinin ihlali oldu�u hat�rda tutulmal�d�r.
🔹 Mahpuslar a��r� kalabal�k ko�u�larda tutulmamal�, havaland�rma haklar�ndan kesintisiz bir �ekilde yararland�r�lmal�, temiz su ve s�cak suya eri�imleri sa�lanmal�d�r.
🔹 Hapishanelerde sürekli olarak doktor ve mahpus say�s�na uygun �ekilde sa�l�k personeli bulundurulmad�, hastanelere sevkler esnas�nda tek ki�ilik ring araçlar�yla de�il ambulans tipi araçlarla sevkler sa�lanmal�d�r.
🔹 Mahpuslar�n sa�l�kl� beslenmeli için yeterli ve besleyici ia�e bedelleri kar��lanmal�, diyet yeme�i ile beslenenlerin diyet yeme�i uygun �ekilde verilmedir.
🔹 Ceza infaz memurlar� ve hapishane idarelerinin olumsuz ve hatta suç te�kil eden tutumlar�n�n önüne geçmek için etkili bir denetim mekanizmas� olu�turulmal�; barolar�n ve insan haklar� örgütlerinin bu denetim süreçlerine aktif bir �ekilde kat�lmalar� sa�lanmal�d�r."

�ZM�R
�HD �zmir �ubesi, �nsan Haklar� Haftas�'na ili�kin "Hasta mahpuslara özgürlük" �iar�yla Konak eski Sümerbank önünde bas�n aç�klamas� düzenledi. Aç�klamaya Halklar�n Demokratik Partisi (HDP) �zmir �l Örgütü, demokratik kitle örgütleri ve bar�� anneleri kat�ld�. "A��r hasta mahpuslar ölüyor Susma" ve "Susma, suça ortak olma ölüyorlar" pankart�n�n aç�ld�� aç�klamada bas�n metnini Ahmet Çiçek okudu. Çiçek. uluslararas� mevzuat ve özgürlü�ünden yoksun b�rak�lan ki�ilerin ya�am hakk�n�n korunmas� konusunda devletlere pozitif yükümlülükler yüklendi�inin alt�n� çizdi.

Çiçek, �mral� Hapishanesinde tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan ve arkada�lar�n�n üzerinde uzun y�llard�r a��rla�arak devam eden bir tecride dikkat çekti. Kand�ra Hapishanesi’nde maruz kald�� sistematik fiziksel, psikolojik ve cinsel i�kence sonras� tecride mahkum edilen Garibe Gezer’in katledildi�ini belirten Çiçek, "Türkiye hapishanelerinde tespit edebildi�imiz kadar�yla 604’ü a��rolmak üzere 1605 hasta mahpus bulunmaktad�r. Elbette ki bu say� hastalar�n çok az bir k�sm�na tekabül etmektedir" dedi.

ANKARA
�HD Ankara �ubesi'nde yap�lan aç�klamada, uluslararas� mevzuata dikkat çekildi ve özgürlü�ünden yoksun b�rak�lan ki�ilerin ya�am hakk�n�n korunmas� konusunda devletlere pozitif yükümlülükler yükledi�i kaydedildi. Aç�klamada, "Devletler, özgürlü�ünden yoksun b�rak�lm�� ki�ilerin sa�l��a eri�im hakk� konusunda özgür bireylerle e�it �artlarda bulunmas�n� sa�lamakla yükümlüdürler. Tüm bu an�lan ve standartlar�n belirtildi�i sözle�meler, kanunlar ile tavsiye kararlara ra�men Türkiye hapishaneleri, hak ihlallerinin en yo�un ya�and�� mekânlardand�r. Türkiye hapishaneleri, ba�ta ya�am hakk� ihlalleri olmak üzere birçok insanl�k d�� ve onur k�r�c� muamelenin gerçekle�tirildi�i birer 'insan haklar� ihlal merkezlerine' dönü�türülmü�tür. Sürekli olarak artan mahpus say�s� yap�lan hak ihlallerinin önemli bir göstergesidir. Ceza ve Tevkifevlerinin 31 Ekim 2021 tarihli istatistiklerine göre hapishanelerde 294 bin 930 tutuklu ve hükümlü bulunmaktad�r" ifadeleri kullan�ld�.

Aç�klamada, hasta tutsaklar ba�ta olmak üzere tüm tutsaklar üzerindeki bask� politikalar�n�n sona ermesi istendi.

BATMAN
�HD Batman �ubesi de yapt�� aç�klamada, "Türkiye’nin hapishane rejiminin en önemli sorunlar�n�n biri de hasta mahpuslar�n ya�am�� oldu�u hak ihlalleri gelmektedir. Türkiye hapishanelerinde tespit edebildi�imiz kadar�yla 604’ü a��r olmak üzere 1605 hasta mahpus bulunmaktad�r.Elbette ki bu say� hastalar�n çok az bir k�sm�na tekabül etmektedir. Ceza ve Tevkifevleri hasta mahpuslarla ilgili bir veri payla�mad�� için net say�lara ula��lamamaktad�r. Hapishanelerde; ya�l� mahpuslar, a��r kalp ve kanser hastalar�, çoklu kronik rahats�zl�klar� bulunanlar, a��r psikolojik rahats�zl�klar� olanlar ve ya�am�n� tek ba��na devam ettiremeyen yüzlerce hasta mahpusun ne tedavileri yap�labiliyor ne de infazlar� erteleniyor" dedi.

�HD insan haklar� için sokaklara ç�kt�

�lgili Haberler