GÜNCEL

Gazeteci Duman: Bask� politikalar�na kar�� hakikat aray�� ya�am�n manas�d�r

HABER MERKEZ�
27 Nisan 2021 Sal�

19 y�ld�r hapishanede bulunan At�l�m Gazetesi'nin eski sahibi ve Yaz�i�leri Müdürü gazeteci Hatice Duman, Jailed Journos'un sorular�n� yan�tlad�. Pandemide hapishanelerde tecrit ve bask�lar�n a��rla�t��n� kaydeden Duman, "Zorluklar�, engelleri hakikat aray�� mücadelesiyle a�maya çal��mak ya�am�n da manas�d�r" dedi.

At�l�m Gazetesi'nin eski sahibi ve Yaz�i�leri Müdürü gazeteci Hatice Duman, 19 y�ld�r hapishanede. Bir ki�inin i�kence alt�nda verdi�i ve daha sonra da geri çekti�i ifadeye dayand�r�lan ve on y�l süren mahkemenin ard�ndan Duman hakk�nda 2011 y�l�nda a��rla�t�r�lm�� müebbet hapis cezas� verildi. Anayasa Mahkemesi bu karar� iki kez bozsa da yerel mahkemenin kararda direnmesi nedeniyle tahliye edilmedi.

'BURJUVA HUKUK S�STEM� MUKTED�RLER�N TAL�MATINI UYGULUYOR'
Bak�rköy Kad�n Kapal� Hapishanesi'nde bulunan Hatice Duman, Türkiye'de hapishanede en uzun kalan gazeteci. Duman, Jailed Journos'un sorular�n� yan�tlad�. Duman, "Toplam�nda 'yarg�lanma' sürecine bak�l�nca dosyam bir fasit dairenin içinde dönüp duruyor esas�nda. 18 y�ll�k bir yarg�lama hikayesi tam bir tiyatro sahnesini and�r�yor. Arka planda hapishanede kalmam� hükmeden bir karar var. Perde aç�ld��nda ise oynanan tüm yarg�lanma oyununun sonucu bu karara var�yor. Ülkemizde burjuva hukuk sisteminin bir özeti bu. Gerçi �imdilerde art�k perde arkas� ve önü ayr�m� da kalkt� ve aç�ktan muktedirlerin talimat�n� uyguluyor mahkemeler" dedi.

'PANDEM� UYGULAMALARI HAP�SHANELERDE TECR�T VE BASKIYI YO�UNLA�TIRDI'
Covid-19 k�s�tlamalar� ile hapishanelerde karantina uygulamas�na geçildi�ini belirten Duman, "Do�rusu, bu kapsamda uygulanan çok az tedbirin Covid bula�t�rma riskini azaltma amac� ta��d��n� dü�ünüyorum. Aç�k görü�lerin tamam�yla kald�r�lmas�, yay�nlara yönelik verilen yasaklama kararlar�, revirlerin neredeyse bütünüyle tutsaklara kapat�lmas�, pandemiyle ilgili olmayan sa�l�k tedbirleridir. Bu uygulamalar zaten hapishanelerde var olan sistematik tecrit ve bask� politikas�n�n daha da yo�unla�t�r�lmas� anlam�na gelir. Nihayetinde �çi�leri Bakan�'n�n bas�ndan yapt�� aç�klamalar� okudu�umuzda, bu amac�n çok da gizlenmedi�ini görüyoruz. Dahas� kapal� görü�lerin ayda bir yap�lmaya ba�lanmas�yla belirli tedbirler çerçevesinde haklar�m�z� kullanabilece�imizi gördük. �imdi yeni pandeminin pik yapt�� ko�ullarda ayda 3 kez kapal� görü� yap�yor olu�umuz da ayn� �ekilde ele al�nabilir" ifadelerini kulland�.

'DOKTORA ÇIKSAK DA MUAYENE YAPILMIYOR'
Pandemi döneminde revire ç�kmalar�n�n neredeyse tamamen ortadan kald�r�ld��n� kaydeden Duman, en ciddi hastal�k durumlar�nda dahi haftalarca doktora ç�kar�lmad�klar�n� söyledi. Duman, �u an doktora ç�kt�klar�n� ancak muayene yap�lmad��n� kaydetti.

Yüksek tansiyon hastas� oldu�unu dile getiren Duman, ayn� zamanda vejetaryen oldu�unu belirtti. Her iki faktörü dikkate alacak bir yeme�in ç�kmad��n� söyleyen Duman, "Vejetaryen yemek tuzlu di�er hasta yemek de etli. Bu durumun düzeltilmesi, vejetaryen hasta yeme�in ç�kar�lmas� için defalarca dilekçe yazd�m hapishane idaresine. Çok uzun zamandan sonra sadece 1 çe�it ha�lanm�� sebze veya baklagil verildi. Bunun d��ndaki vejetaryen çorba ve di�er yemekler tuzlu oldu�u için tüketemiyorum" diye konu�tu.

'SA�LI�IM AÇISINDAN R�SK OLU�UYOR'
Hipertansiyon hastal��ndan kaynakl� 15 y�ld�r reçeteli ilaç kulland��n� söyleyen Duman, "Doktorun verdi�i raporla manuel tansiyon aleti ald�m ve düzenli ölçümlerimi yap�yordum. Ancak 1,5 y�l önce kulland��m tansiyon aleti bozuldu. Bunun üzerine dilekçe yaz�p tansiyon aletini de�i�tirmek istedim. Ancak 1,5 y�ld�r defalarca verdi�im dilekçelerin kar��l�� olmad�. Hapishanede acil durumlarda tansiyon ölçümü yap�lmakta ancak bu sistematik, ihtiyac� kar��layacak boyutta de�il. Dahas� tansiyon ölçümü acil durumlardan çok sonra yap�labiliyor ve bu da sa�l��m aç�s�ndan risk olu�turuyor" dedi.

'YAYINLARA ULA�MAMIZ ENGELLEN�YOR'
Covid-19 bula� riski bahane edilerek yay�n ve kitap al�m�n�n k�s�tland��n� belirten Duman, pandemiden önceki bir buçuk y�l süresince de sosyalist yay�nlar�n toplatma karar� olmamas�na ra�men verilmedi�ine dikkat çekti. 14 Nisan 2020 tarihinde ç�kar�lan yasa gerekçesiyle Bas�n �lan Kurumu arac�l��yla ilan ve reklam yay�nlama hakk� bulunan gazetelerin hapishaneye al�nd��n� belirten Duman, "Asl�nda yasa gazeteleri kapsamas�na ra�men hapishane yönetiminin keyfi tutumuyla dergiler de ayn� kapsama dahil edildi. Dahas� yine hapishanenin karar�yla alaca��m dergiler, hapishanenin anla�mal� oldu�u 3 bayiyle s�n�rland�r�ld�. Ayr�ca dergi veya gazetelere abone olmam�z da engellenmi� durumda. K�sacas� istedi�im dergi ve gazetelere ula�man�n tüm yollar� kapat�ld�" ifadelerini kuland�.

Kitap kotas� da bulundu�unu dile getiren Duman, "Kitap al�m� 'hediye kabul etme hakk�' çerçevesine dahil edilerek 2 ayda bir kez 7 kitapla s�n�rland�r�lm�� durumda. Bu da kitaplar�n tek ki�iden, tek seferde postalanmas�, kotam�z doluysa kitaplar� kabul etmeme gibi uygulamalarla tam bir i�kenceye dönü�mektedir" diye konu�tu. Duman, internet üzerinden yay�mlanan makale, röportaj vb. fotokopilerin hapishaneye al�nmad��n� da söyledi.

'K�OSK'TAN YARARLANMAMIZ �MKANSIZ'
Duman, pandemide avukat görü�lerinin k�s�tland��n� ve görü�ler de kald�r�ld�� için endi�eli bir süreç geçirdiklerini ve geçirmeye devam ettiklerini kaydetti ve �öyle devam etti: "Haftada bir defa yap�lan 20 dakikal�k telefon görü�mesi de çok yetersiz kalmaktad�r. �imdi kapal� görü� yap�yoruz ama Covid-19'un yay�l�m h�z�n�n riskleri endi�elerimizi azaltmak bir yana artt�rd�. Çünkü hem ailemden hem de arkada�lar�mdan Covid-19 geçiren oldu ve bir hafta boyunca endi�e içinde beklemek durumunda kald�k. Dahas� çokça TV kanal� var ve bunlar�n da bas�n eti�i ad�na ne varsa ortadan kald�rmas� söz konusu. Asl�nda genel olarak somut haberlerle de�il, tahminlerimizle alg�lamaya çal��yoruz dünyay�, ülkemizi. Bu kapsamda di�er bir ileti�im arac� K�OSK, Adalet Bakanl�� taraf�ndan bas�na duyuruldu. Hapishanelerde bili�im teknolojisine geçilece�i epey bir tantanayla i�lendi. Ancak K�OSK sisteminin bir hak olmaktan öte ceza mekanizmas�n�n, itaat ettirmenin bir yöntemi oldu�u k�sa sürede aç��a ç�kt�. Açl�k grevi gibi kendi bedenimle ilgili ve karar� tamam�yla bana ait olan eylemde dahi 'ceza' verildi�i dü�ünüldü�ünde görüntülü telefon görü�mesi �imdiden bize yasak asl�nda. Zira görüntülü telefon görü�mesini 'iyi halli' gibi bir durumda kullanabiliyorum. Zaten TMK kapsam�ndaki 'ceza' verilen tutsaklar için bu 'hakk�n' kullan�m� Hapishane Gözlem Kurulu'nun karar�yla olmaktad�r. Türkiye'deki hapishanelerin mant�k zemini dü�ünüldü�ünde bu karar�n ne olaca��n� tahmin etmek güç olmasa gerek."

'ENGELLER� HAK�KAT ARAYI�I MÜCADELES�YLE A�MAK YA�AMIN MANASIDIR'
Karantina uygulamalar�ndan dolay� bütün talepleri idareye dilekçeyle ilettiklerini ancak birço�unun yan�ts�z b�rak�ld��n�, yan�tlananlar�n da taleplerinin kar��lanmad��n� ve olumsuz oldu�unu dile getiren Duman, "CPT heyetinin iki kez hapishaneyi ziyaret etti�ini duyduk. Ancak heyet bizim ko�u�la herhangi bir görü�me yapmad�. CPT raporlar�n�n Avrupa bas�n�na yans�malar� nas�l bilmiyorum, ama hapishane idaresinin belirledi�i çerçevede görü�meler yapmak haz�rlanan raporlar�n objektifli�ini ba�tan ortadan kald�r�yor. Aç�kças� CPT heyetinin raporlar� haz�rlama yöntemi bir tercihe de dönü�mü� durumdad�r. Avrupa Birli�i'nin Türkiye ile kurdu�u pragmatist ili�kinin sonucudur bu raporlar ayn� zamanda. Asl�nda topraklar�m�zdaki bask� politikas�n�n bu denli pervas�zla�mas�n�n dayanaklar�ndan biri de bu olmaktad�r. Bundan dolay�d�r ki ülkemizdeki bas�n�n neredeyse yüzde doksan dokuzu sadece susturulmad� ayn� zamanda muktedirler taraf�ndan haz�rlanan metinleri b�kt�r�rcas�na tekrarl�yorlar. Kalan�n yüzde birlik k�sm�n�n direni�i bu bak�mdan çok kritiktir. Bu direni�in bir noktas�nda yer almaktan onur duydu�umu belirtmeliyim. Zorluklar�, engelleri hakikat aray�� mücadelesiyle a�maya çal��mak ya�am�n da manas�d�r. Bu bak�mdan duyarl�l��n�z� duyumsamak ayr�ca çok güzel" ifadelerini kulland�.

Gazeteci Duman: Bask� politikalar�na kar�� hakikat aray��� ya�am�n manas�d�r

�lgili Haberler

Gazeteci Duman: Bask� politikalar�na kar�� hakikat aray�� ya�am�n manas�d�r