GÜNCEL

Ekoloji örgütleri alt�n madenlerine kar�� 'Ya�am Alt�ndan De�erlidir' kampanyas� ba�latt�

ANKARA - ETHA
2 Kas�m 2024 Cumartesi

Sermaye ve devletin el ele vererek, ülkenin önemli bir bölümünü madenlere ruhsatlad��n�, do�al varl�klar� ve ya�am alanlar�n� rant u�runa katletti�ini kaydeden ekoloji örgütleri "Ya�am Alt�ndan De�erlidir" kampanyas� ba�latt�.

Ekoloji örgütleri "Ya�am Alt�ndan De�erlidir" kampanyas� ba�latt�. Çok say�da kentten ekoloji örgütleri siyanürlü, siyanürsüz alt�n madenlerine kar�� yürütülecek mücadeleyi tart��mak için Ankara'da bir çal��tay düzenliyor. Çal��tay�n ilk gününde tart��malar yap�lan panelle somutlan�rken gerçekle�tirilen bas�n aç�klamas�yla kampanyan�n duyurusu yap�ld�.

'YOKSUL GÜNEY ÜLKELER� DEV B�RER MADEN �ANT�YES�NE ÇEV�RMEK �ST�YORLAR'
Ekoloji örgütleri ad�na kampanyan�n metnini Polen Ekoloji Enstitüsü E�ba�kan� Çise Y�ld�z okudu. Y�ld�z, "Günümüzde yüksek teknolojiye dayal�, çok geni� alanlara yay�lan, kaz�larda çok derine inebilen mega-madencilik ekosistemin fiziksel yap�s�n� kal�c� olarak bozarak, üzerinde ya�ayan canl� türlerini yok ederek ve yerel halk�n do�ayla ba��n� zedeleyerek ekolojik sakatlanmaya yol açmaktad�r. Tüm yerküreyi tehdit eden neoliberal sistemin sürekli maddi tüketimi özendirmesi ve sermaye birikimini devasa boyutlara getirmesiyle birlikte do�al varl�klar olan mineralleri metala�t�rmaya dönük talep gün geçtikçe art�yor. �klim krizine kar�� al�nan sözde önlemler; yenilenebilir enerji için gereken mineraller, kritik madenler, nadir toprak elementleri derken uluslararas� finans kurulu�lar�, kalk�nma bankalar�, yat�r�m fonlar� özellikle yoksul güney ülkelerini adeta dev birer maden �antiyesine çevirmek için bask�lar�n� art�r�yorlar" dedi.

'MADENC�L��N A�IR TAHR�BATI ALTIN MADENLER�YLE DORUK NOKTASINA ULA�TI'
Emperyalist-kapitalist madencili�in a��r tahribat�n�n sava�lardan sonra dünya üzerinde en a��r y�k�ma yol açan faaliyetlerden biri olan alt�n madencili�iyle doruk noktas�na ula�t��na dikkat çeken Y�ld�z, "Temel ihtiyaçlar için kullan�m alan� oldukça s�n�rl� olan, de�eri küresel spekülasyonlarla devaml� �i�irilen, finans çevrelerinde yat�r�m için 'güvenli liman' olarak adland�r�lan alt�n�n madencili�i, bizlere bölünüp parçalanan, metala�t�r�lan bir do�a tan�m�n� dayat�yor. Hükümetler üzerinde bask� kurarak çevresel koruma mevzuat�n� kemiriyor ve içini bo�alt�yor, kat�l�mc� demokratik süreçleri a��nd�r�yor, adalet kavram�n� ekonomik alanla s�n�rlayarak yozla�t�r�yor, yerel halk�n geçim olanaklar�n�, kültürel de�erlerini sakatlayarak insan haklar� ihlallerine yol aç�yor. Sosyal devlet gitgide sermayenin önünü açan bir role bürünüyor, politik olan toplumsal alan uzmanlar�n ve bürokratlar�n görü�lerine b�rak�larak halk�n karar süreçlerine kat�l�m� engelleniyor. Maden �irketleri ve onlar� destekleyen hükümetler, sanki topra��n alt�ndaki mineraller hiç tükenmeyecekmi� gibi bir an önce bunlar� ç�kar�p, paraya çevirmekle, bir yerde maden tükenince de hemen ba�ka yeri kazmakla ilgileniyorlar. Kaz�lan cevher miktar�yla ve bunun parasal kar��l��yla övünüyorlar. Onlara göre do�al s�n�rlar yok, sadece do�as�na, ya�am�na sahip ç�kan yerel halk sorun olarak görülüyor, yani insani s�n�rlar� a�mak gerek. Do�ay� ve ya�am alanlar�n� savunan yerel halk önce parayla kand�r�lmaya çal��l�yor, sonuç al�nmazsa kolluk gücüyle bask� ve �iddete maruz b�rak�l�yor, çevre mücadelesi verenler marjinalle�tiriliyor" ifadelerini kulland�.

'YEREL HALK VE ÇEVRE ÖRGÜTLER� MÜCADELE ED�YOR'
Tan�mlanan küresel kapitalist i� bölümünde Türkiye'ye biçilen rolün geli�mi� ülkelerin hammadde tedarikçisi olarak sermaye birikimini desteklemek ve ucuz emek, ucuz do�a sayesinde yeralt� varl�klar�n� dü�ük fiyattan küresel pazarlara sunmak oldu�unun alt�n� çizen Y�ld�z, "Bu ba�lamda, hükümetler taraf�ndan onlarca y�ld�r ç�kar�lmas� için hayaller kurulan alt�n�n madencili�i, neoliberal politikalarla birlikte 2001 y�l�nda �zmir-Bergama'da yerel halk�n hakl� direni�leri zorla bast�r�larak ba�lat�ld�. Buna 2002'de Manisa-Sart, 2006'da U�ak-K��lada�, 2009'da Gümü�hane-Mastra ve �zmir-Çukuralan, 2010'da Erzincan-Çöpler, 2011'de �zmir-Efemçukuru ve Eski�ehir-Kaymaz, 2012'de Ni�de-Bolkarda� ve Gümü�hane-Midi, 2013'te Kayseri-Himmetdede, 2015'de Fatsa-Alt�ntepe, Sivas-Bak�rtepe ve Konya-�nlice, 2017'de Bal�kesir-K�z�ltepe, 2018'de Çanakkale-Lapseki, 2019'da Bal�kesir-�vrindi, 2020'de Kayseri-Öksüt, 2021'de Bal�kesir-Gediktepe ve 2023'te Bilecik-Sö�üt alt�n madenleri eklendi. Bugün bu alanlar�n ço�unda yerel halk ve çevre örgütleri madenlerin y�k�mlar�n� kamuya duyurmak ve bir an önce kapanmalar�n� sa�lamak için tüm olanaklar�yla mücadele ediyorlar" dedi.

'DE�ERLEND�RME SÜREC� DEVAM EDEN 113 ALTIN MADEN� PROJES� BULUNUYOR'
Do�a ve i�çi cinayetinin ya�and�� liç maden katliam�n� hat�rlatan Y�ld�z, �öyle devam etti: "A��r sosyal ve ekolojik tahribat, yukar�da s�ralanan alt�n madenlerinde apaç�k ortadayken Çevre ve �ehircilik Bakanl��'n�n verilerine göre 2020 y�l� ba��ndan bu yana Çevresel Etki De�erlendirme süreci devam eden 113 adet alt�n madeni projesi bulunuyor. Bunlardan 46 tanesine 'ÇED gerekli de�il' karar� verilmi�ken, 18 tanesi için 'ÇED olumlu' karar� ç�kt�. Siyasi iktidar, yerin üstünde ve yerin alt�ndaki tüm do�al varl�klara sadece ne kadar para getireceklerine göre de�er atfediyor; do�al ormanlar, milli parklar, yaban hayat� koruma alanlar�, su havzalar� art�k madencili�in y�k�m�ndan kendini koruyam�yor! Özellikle hiper-ba�kanl�k olarak adland�r�lan tek adam rejimine geçilmesiyle birlikte hukuksal süreçlerde bilirki�ilerin meslek ahlak�n� ayaklar alt�na alarak aç�kça �irket menfaatine raporlar yazd�klar�n�, mahkemede al�nan yürütmeyi durdurma kararlar�n�n uygulanmad��n�, kamu kurumlar�n�n �irketin ta�eronu gibi hizmet verdiklerini, madenci �irketlerin yasal bo�luklar aras�nda rahatça cirit att�klar�n�, �irket menfaatleri için CB karar� ile acele kamula�t�rmalara gidildi�ini, ÇED sürecinin bürokratik bir 'dosyan� haz�rla-harc�n� öde-onay�n� al' parodisine indirgendi�ini görüyoruz. Ya görmediklerimiz? Bugün art�k MAPEG'in say�lar� yüzlerle ifade edilen maden ruhsatlar�n� takip edebilmek mümkün de�il! Üstelik maden aramalar� için çevresel etki de�erlendirme süreci de kald�r�ld��ndan ülkenin her kö�esi sondaj sahas�na dönmü� durumda. Madenci MAPEG'den arama ruhsat�n� ald�� gibi makinalar�n� ayarlay�p ruhsat sahas�na yani ormana, tar�m alan�na, meralara dal�yor, a�açlar� kesip sondajlara ba�l�yor."

'TÜRK�YE'Y� KÜÇÜK AFR�KA'YA ÇEV�RMEK �ST�YORLAR'
Türkiye'nin emek ve do�an�n alabildi�ine sömürüldü�ü küçük bir Afrika'ya çevrilece�ini dile getiren Y�ld�z, "Sermaye ve devlet el ele vermi�, ülkenin önemli bir bölümü madenlere ruhsatlanm��ken, do�al varl�klar�n ve ya�am alanlar�n�n savunusunu sadece proje bazl� yapmakla yetinmek, mücadeleyi do�a savunmas�na indirgeyip politik içeri�inden yal�tmak ve siyaset üstü yakla��mlarla zay�flatmak yukar�da tan�mlad��m�z emperyalist-kapitalist sisteme kar�� mücadelede etkili olamayacakt�r. Bizler sadece köyümüzü, yaylam�z�, meram�z�, ormanlar� de�il, memleketimizi ve yeryüzünü sermayenin el koyma planlar�ndan kurtarmak için harekete geçiyoruz. Sermaye, hükümetin deste�ini alarak en a��r� bask�larla en etkili sömürü düzenini kurmay� hedefliyor. Bununla mücadele için kar�� hegemonyay� kurmal�y�z: kat�l�mc� demokrasiyle, dayan��mayla. Adil geçi�, ye�il mutabakat, sürdürülebilir madencilik gibi sistemin kendini revize etmesine yönelik içi bo� kavramlarla kaybedecek zaman�m�z yok. Do�an�n ve demokrasinin dü�man� olan kapitalizm ve emperyalist madencilik dünyan�n sonunu getirmeden, bizler onu sona erdirmenin yollar�n� üretmeliyiz" dedi.

Y�ld�z, Ya�am Alt�ndan De�erlidir kampanyas�nda ekolojik ve sosyal sakatlanmalar� ortadan kald�rmak için yapacaklar�n� �öyle s�ralad�:
"Alt�n madeni i�letmeleri ve projeleriyle mücadeleyi, Türkiye'de alt�n madencili�inin ve siyanürle yap�lan madencili�in yasaklanmas�na çal��aca��z,
Emekçilerin haklar�n� gözetece�iz, sömürüye ve halka dayat�lan yoksullu�a kar�� mücadele verece�iz,
Ya�am alanlar� ve geçimlik ekonomileri ellerinden al�nan köylülerin yan�nda yer alaca��z, geçim ekonomisini ve paraya indirgenmeyen ço�ulcu de�erleri savunaca��z,
Kültürel mirasa, yerel halklar�n ya�am bilgilerine sahip ç�kaca��z,
Ekolojik emperyalizmin hedefindeki ülkelerde, madencili�e direnen örgüt ve platformlarla bir araya gelerek uluslararas� dayan��may� örece�iz,
Ruhsatlarla bölünüp parçalanan, sermayele�tirilen do�a tan�m�n� reddederek ekosistemin bütünlü�ünü tüm canl� türleriyle birlikte korumaya çal��aca��z."

'KAMPANYAMIZA DESTEK VERMEYE ÇA�IRIYORUZ'
Türkiye'de madencili�in zararlar�n�n alt�n madencili�i ile s�n�rl� olmad��n� kaydeden Y�ld�z, "Üstelik sadece minerallerde de�il hidrokarbürlerde de y�k�c� boyutlara ula�m�� durumda: ba�ta Diyarbak�r olmak üzere ��rnak, Batman, Siirt'te say�lar� h�zla artan petrol sondajlar�, Diyarbak�r'da do�aya büyük zararlar veren hidrolik k�rma(fracking) yöntemiyle petrol ç�kar�lmas�, Karadeniz'de deniz dibindeki ekosisteme büyük zararlar veren petrol-do�al gaz aramalar�… buna sadece birkaç örnek. Bu talan�n gitgide artaca��n� dikkate alarak, tüm bu alanlardaki çal��malar sonras� kampanya bitiminde madencili�in y�k�mlar�yla mücadele eden bir platformu hayata geçirmi� olaca��z. Bu platform, sadece çevre aktivistlerini de�il, emek ve demokrasi mücadelesi veren geni� kesimleri bir araya getirecek, kalk�nma ele�tirilerinin ötesinde kalk�nmaya alternatifler üretecek, ekonomiyi maddile�mekten ar�nd�rmaya, iyi ya�ama ve do�an�n haklar�na yönelik politikalar üretecek. Biliyoruz ki ekolojik ya�am ancak, ekosistemin sakatlanmad�� sa�l�kl� bir do�ada, kat�l�mc� demokrasinin yerle�ti�i, yoksullu�un ve emek sömürüsünün ortadan kalkt�� sa�l�kl� bir toplumda mümkün olabilir. Ekolojik y�k�mlar�n ve yoksullu�un ortadan kalkt��, emek sömürüsünün olmad�� bir toplumda ya�amak isteyen herkesi kampanyam�za destek vermeye, dayan��maya ça��r�yoruz" dedi.

Ekoloji örgütleri alt�n madenlerine kar�� 'Ya�am Alt�ndan De�erlidir' kampanyas� ba�latt�

�lgili Haberler