GÜNCEL

Diyarbak�r Kampüs hapishanelerinde hak ihlalleri raporu

HABER MERKEZ�
18 Eylül 2020 Cuma

Diyarbak�r Barosu, �HD, ÖHD ve TUAY-DER Diyarbak�r D Tipi Yüksek Güvenlikli Hapishanesi'nden Diyarbak�r Kampüsü içerisinde bulunan 1 ve 2 Nolu hapishanelere sevk edilen tutsaklar�n maruz kald�klar� i�kence uygulamalar�n� raporla�t�rd�.

Diyarbak�r Barosu, �nsan Haklar� Derne�i (�HD), Özgürlük için Hukukçular Derne�i (ÖHD) ve Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Yard�mla�ma Derne�i (TUAY-DER) Diyarbak�r �ubeleri, Eylül ay�nda Diyarbak�r D Tipi Kapal� Hapishanesi'den , Diyarbak�r Ceza �nfaz Kurumlar� Kampüsü içerisinde bulunan 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal� Ceza �nfaz Kurumlar�'na sevk edilen tutsaklar�n durumuna ili�kin rapor haz�rlad�. Rapor, Diyarbak�r Barosu Adli Yard�m binas�nda yap�lan bas�n aç�klamas�na kentte bulunan çok say�da kurumun temsilcisi de kat�ld�.

Rapor sunumu öncesi söz alan Diyarbak�r Baro Ba�kan� Cihan Ayd�n, pandemi süreci ile beraber tüm kentlerde bulunan hapishanelerde ihlallerin artt��na dikkat çekerek, kentte yeni yap�lan kampüs içerisinde 9 cezaevi oldu�unu ve her geçen gün bu say�ya yenilerinin eklendi�i söyledi.

'�HLALLER�N�N MERKEZ�'
Ard�ndan söz alan ÖHD Diyarbak�r �ube E�ba�kan� Halise Dakal� ise, sözlerine �nsan Haklar� Evrensel Bildirisi'nde ve Birle�mi� Milletler'in (BM) tutuklular için 'Ki�isel ve Siyasal Haklar Uluslararas� Sözle�mesi' maddelerinde yer alan haklar� s�ralayarak Türkiye'nin kendi mevzuat�nda yer alan "Mahpuslara insan onuruna yara�mayan muamelelerin yasakland�� ve hiçbir gerekçe ile bu muamelelerin me�ru gösterilemeyece�i" belirtildi.

Standartlar�n belirtildi�i sözle�melere, kanunlar ile tavsiye kararlar�na ra�men Türkiye hapishanelerinin hak ihlallerinin en yo�un ya�and�� mekanlar oldu�unu ifade eden Dakal�, "Türkiye hapishaneleri, ba�ta ya�am hakk� ihlalleri olmak üzere birçok insanl�k d�� ve onur k�r�c� muamelenin gerçekle�tirildi�i birer 'insan haklar� ihlal merkezlerine' dönü�türülmü�tür. Sivil toplum örgütlerinin, ihlallerin tespitine dair raporlama çal��malar� ve ihlalleri kamuoyu ile payla�mas�na ra�men, hapishanelerin bu gerçekli�i de�i�memi�tir. Türkiye hapishanelerinde; mahpuslar hastal�k ve di�er nedenlerle ya�am�n� yitirmeye devam etmekte, sevk ve sürgünler, i�kence ve kötü muamele, tecrit ve izolasyon, ailelerle görü� engelleri, haberle�me haklar�n�n engellenmesi, haks�z disiplin soru�turmalar� gibi çok say�da hak ihlali ya�anmaktad�r" diye konu�tu.

CEZAEVLER�NDE SALGIN
Hapishanelerde pandemi gerekçesi ile hak ihlallerinin ya�and��n� belirten Dakal�, "Pandemi ile birlikte var olan hak ihlalleri katmerle�mi�tir. En ola�an ko�ullarda bile sürekli ya�anan hak ihlalleri pandemi, sevk/sürgün neticesinde hukuken izah edilemez bir hal alm��t�r. Bu durumun son örne�i Diyarbak�r Hapishane Kampüsü ya�anm��t�r" dedi.

TUTUKLULAR AÇLIK GREV�NDE
Dakal�, Diyarbak�r Hapishane Kampüsü içerisinde bulunan 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapal� Ceza �nfaz Kurumlar�n�n aç�lmas� üzerine Diyarbak�r D Tipi Yüksek Güvenlikli Hapishanesi ve ülke genelindeki birkaç hapishanede bulunan mahpuslar�n sevkine ili�kin haz�rlad�klar� raporu aktard�.

Rapor �öyle:

"Diyarbak�r 1 ve 2 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapal� Ceza �nfaz Kurumlar�na ziyaret gerçekle�tirilmi�tir. Diyarbak�r D Tipi Yüksek Güvenlikli Hapishanesinden 14 Eylül tarihinden 17 Eylül tarihine kadar 46 mahpus Diyarbak�r 1 ve 2 No'lu yüksek güvenlikli kapal� ceza infaz kurumlar�na sevk edilmi�tir. Yine aç�klamam�z� yapt��m�z bugün itibariyle de yeni sevklerin olaca�� bilgisi edinilmi�tir. Gerçekle�en sevkler sonras�nda a��r hak ihlallerinin gerçekle�ti�i bilgisi üzerine, mahpuslar ile görü�meler yap�lm�� ve hak ihlalleri kay�t alt�na al�nm��t�r. Belirtmek gerekir ki, ya�anan hak ihlalleri neticesinde mahpuslar�n açl�k grevine ba�lad�� bilgisi de belirtilmi�tir.

SALGIN D�KKATE ALINMIYOR
"Sevkler/sürgünler yap�ld�� esnada mahpuslara ait e�yalar herhangi bir yasal engel olmamas�na ra�men kendilerine verilmemi�tir. Özellikle kur�un kalem verilmedi�i, yaz�l� tüm kitap ve notlar�na el konuldu�u, �alvarlar�n�n yasak oldu�u gerekçesi ile verilmedi�i, k�s�tlanm�� renkler olmamas�na ra�men k�s�tlanm�� renk iddias�yla belirli k�yafetlere el konuldu�u bilgisi verilmi�tir. Yine Sevkler/sürgünler esnas�nda yap�lan aramalarda mahpuslar�n ayakkab�lar�n�n ç�kart�ld�� bunun yan� s�ra ayakkab�lar�n�n ba�c�klar�n�n da ç�kart�larak idareye teslim edilmesini istediklerini, yap�lan araman�n pandemi sürecine ra�men elle yap�ld��n� ve bu anlamda sa�l�k ko�ullar�na dikkat edilmeden uygulamalarda bulunuldu�u belirtilmi�tir.

TUTUKLULAR TEK K��L�K HÜCRELERDE
"Akabinde mahpuslar�n ayn� ring arac�yla getirilmelerine ra�men pandemi süreci gerekçe gösterilerek her bir mahpus tek ki�ilik hücrelere al�nd�klar�n� belirtmi�lerdir. Pandemi gerekçe gösterilerek �nfaz yasas�na ayk�r� bir �ekilde tek ki�ilik hücrelerde tutulan mahpuslara yönelik tecrit ko�ullar�na derhal son verilmelidir. Yine yap�lan görü�meler neticesinde mahpuslar�n bulunduklar� tek ki�ilik hücrelerin henüz kaba in�aat�n�n tamamlanm�� oldu�u, temizli�inin yap�labilmesi mahpuslara herhangi bir temizlik ürününün verilmedi�i, mahpuslar�n kendi ki�isel temizlik malzemeleri ile kald�klar� yeri temizleye çal��t�klar� taraf�m�za aktar�lm��t�r.

AVUKAT ER��M ENGEL�
"Diyarbak�r 1 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapal� Ceza infaz Kurumunda mahpuslar�n kapal� avukat görü�ü yapmalar� için bulunduklar� odadan ç�kar�ld�klar� esnada ayakkab�lar�n�n ç�kar�lmalar� istenerek bu �ekilde mahpuslara arama yap�lmak istendi�i belirtilmi�tir. Ayn� uygulaman�n mahpuslar�n ziyaret sonras� odalar�na götürüldü�ünde de yap�ld��n� söylemi�lerdir. Bu uygulamay� kabul etmeyen mahpuslar�n birço�u avukat görü�lerine ç�kmam�� ve bu sebeple de görü�ler gerçekle�tirilememi�tir. Mahpuslara yönelik insanl�k onuruna ayk�r� bir �ekilde gerçekle�tirilen arama prosedürünün ayn� zamanda mahpsular�n adalete/avukata eri�im hakk�n� kullan�lamaz hale getirmi�tir.

HAKARET, DARP VE ZOR KULLANMA
"Yine de bir mahpusun �alvar ve ti�örtünü ç�karmas�n� istediklerini, bu �ekilde bir arama dayat�ld��n�, mahpusun bu �ekliyle aramay� kabul etmemesi üzerine kalabal�k bir grup �eklinde infaz koruma memurlar�nca kamera bulunmayan bir odaya al�narak kendisine hakaret ve küfür ederek, darp ettiklerini, �alvar�n zorla ç�kar�ld��n� söylemi�tir."

'��KENCE VE KÖTÜ MUAMELEYE SON VER�N'
Darkal�, raporu birçok tutsak ile yapt�klar� görü�melerin ard�ndan haz�rlad�klar�n� belirterek, �unlar� söyledi: "Hapishanelerde mahpuslara yönelik i�kence ve kötü muamele uygulamalar�ndan derhal vazgeçilmeli; hukuka ayk�r� fiiller gerçekle�tiren kamu görevlileri hakk�nda etkin soru�turma mekanizmalar� i�letilmelidir. Bizler a�a��da isimleri belirtilen kurumlar olarak taraf�m�za yap�lan ba�vurular�n takipçisi olaca��m�z� yüksek sesle dile getirip ya�anan hak ihlallerin bir an evvel sonland�r�lmas� için herkesi sorumlu olmaya davet ediyoruz."

Diyarbak�r Kampüs hapishanelerinde hak ihlalleri raporu

�lgili Haberler