EMEK
DİSK: İşsizlik tekrar şiddetli bir tırmanışa geçti
DİSK Araştırma Dairesi, Ekim ayına ait işsizlik ve istihdam verilerinin değerlendirildiği bir rapor yayınladı. Rapora göre kayıtlı işsiz sayısı son bir ayda 381 bin artarken işsizlik sayısı 6,3 milyonu buldu. Ayrıca 1 milyon 30 bin üniversite mezunu işsiz durumda.
DİSK'in İşsizlik ve İstihdam Raporu'nda işsizlikte patlama yaşandığı belirtilirken aktif sigortalı sayısının 270 bin azaldığı, işsizlik sigortasına başvuru sayısının 140 bin arttığı kaydedildi. DİSK Araştırma Dairesi, raporda TÜİK, SGK ve İŞKUR tarafından açıklanan istatistikleri değerlendirdi. Buna göre geniş tanımlı işsiz sayısı 6,3 milyonu aşarken işsizlik oranı ise yüzde 18,2 olarak hesaplandı. Kadın işsizliği yüzde 14,3, genç kadın işsizlik oranı ise yüzde 25,6 olarak gerçekleşti.
Raporda şu değerlendirmede bulunuldu: "TÜİK, İŞKUR ve SGK verileri ekonomide derinleşen krizin istihdam üzerindeki olumsuz etkisini giderek daha net biçimde ortaya koymaktadır. TÜİK verileri Temmuz 2018 ayına ait olduğu için henüz krizin etkisini yeterince göstermese de İŞKUR ve SGK verileri işsizlikteki patlamanın öncü göstergeleri niteliğindedir. İşsizliğin tekrar şiddetli bir tırmanışa geçtiği görülmektedir. İşsizliğin yaratacağı toplumsal tahribatı önlemek için güçlü sosyal politikalara ihtiyaç vardır."
BİR YILDA YARIM MİLYONDAN FAZLA KİŞİ İŞSİZ KALDI
Krizin etkileri Temmuz 2018 dönemi TÜİK işgücü istatistiklerine henüz tam olarak yansımasa da İŞKUR ve SGK verileri işsizlikte krizin etkisiyle büyük patlama yaşandığını gösteriyor. TÜİK’e göre Haziran 2018 döneminde yüzde 10,2 olan dar tanımlı standart işsizlik 0,6 puan artarak yüzde 10,8 olarak gerçekleşti. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki aya göre 216 bin kişi artarak 3 milyon 531 bine ulaştı. İŞKUR verileri işsizlikte büyük patlama yaşandığını gösteriyor. Eylül 2017 döneminde 2 milyon 575 bin olan kayıtlı işsiz sayısı Eylül 2018’de 558 bin artarak 3 milyon 133 bine ulaştı. Ağustos 2018’de 2 milyon 752 olan kayıtlı işsiz sayısı bir ayda 381 bin artmış oldu.
TÜİK Temmuz 2018 işgücü istatistiklerine göre standart işsizlik oranı yüzde 10,8, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik ise 11 olarak gerçekleşti. Haziran 2018 döneminde yüzde 10,2 olan dar tanımlı standart işsizlik 0,6 puan artarak yüzde 10,8 olarak gerçekleşti. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki aya göre 216 bin kişi artarak 3 milyon 531 bine ulaştı.
İŞKUR verilerine göre Eylül 2017 döneminde 2 milyon 575 bin olan kayıtlı işsiz sayısı Eylül 2018’de 558 bin artarak 3 milyon 133 bine ulaştı. Ağustos 2018’de 2 milyon 752 olan kayıtlı işsiz sayısı bir ayda 381 bin artmış oldu.
SGK verilerine göre Temmuz 2018’de bir önceki aya göre zorunlu sigortalı sayısı 269 bin azaldı. Geniş tanımlı işsiz sayısı 6,3 milyonu aştı. Geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 18,2 olarak hesaplandı.
KADIN İŞSİZLİĞİ İLK SIRAYA YERLEŞTİ
DİSK-AR'a göre, standart işsizlik yüzde 10,8 iken tarım dışı genç kadın işsizliği yüzde 32’yi aştı. Özellikle genç ve kadın işsizliği ile ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüksekliğini korudu. İşsizliğin en çok kadınları etkilediği ve kadınların bütün işsizlik türlerinde erkeklerden daha fazla işsiz kaldığı gözlemlendi.
Temmuz 2018 TÜİK verilerine göre kadın işsizliği yüzde 14,3 olarak açıklanırken, kentsel kadın işsizliği ve genç kadın işsizliği yüksek oranda seyrediyor. Kayıtlı işsizler içinde kadınlar son bir yılda 371 bin artarak erkeklerin önüne geçti. Böylece kayıtlı kadın işsiz sayısının erkeklerden 184 bin fazla olduğu kaydedildi. Tarım dışı kadın işsizliği yüzde 18,9 olarak açıklanırken, genç kadın işsizliği yüzde 25,6, tarım dışı genç kadın işsizliği ise yüzde 32,3 olarak hesaplandı.
TOPLU İŞTEN ÇIKARMA YASAKLANSIN, SENDİKAL HAKLAR TANINSIN
DİSK-AR İşsizlik ve İstihdam Raporu'nda, işsizliğin azaltılması ve istihdamda kalıcı ve güvenceli artış sağlanması için bir dizi öneride bulunuldu:
Çalışanların sorumlu olmadıkları krizin sonuçlarından korunması için toplu işten çıkarmaların yasaklanmasını ve yargı iznine bırakılmasını istiyoruz.
İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
“Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmeli ve yararlanma koşulları özellikle kriz dönemlerinde kolaylaştırılmalıdır.
Ücret Garanti Fonu kapsamı genişletilmesi işçilerin 6 aylık her türlü işçilik alacağı garanti kapsamına alınmalıdır.
Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım emeği devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
Raporda şu değerlendirmede bulunuldu: "TÜİK, İŞKUR ve SGK verileri ekonomide derinleşen krizin istihdam üzerindeki olumsuz etkisini giderek daha net biçimde ortaya koymaktadır. TÜİK verileri Temmuz 2018 ayına ait olduğu için henüz krizin etkisini yeterince göstermese de İŞKUR ve SGK verileri işsizlikteki patlamanın öncü göstergeleri niteliğindedir. İşsizliğin tekrar şiddetli bir tırmanışa geçtiği görülmektedir. İşsizliğin yaratacağı toplumsal tahribatı önlemek için güçlü sosyal politikalara ihtiyaç vardır."
BİR YILDA YARIM MİLYONDAN FAZLA KİŞİ İŞSİZ KALDI
Krizin etkileri Temmuz 2018 dönemi TÜİK işgücü istatistiklerine henüz tam olarak yansımasa da İŞKUR ve SGK verileri işsizlikte krizin etkisiyle büyük patlama yaşandığını gösteriyor. TÜİK’e göre Haziran 2018 döneminde yüzde 10,2 olan dar tanımlı standart işsizlik 0,6 puan artarak yüzde 10,8 olarak gerçekleşti. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki aya göre 216 bin kişi artarak 3 milyon 531 bine ulaştı. İŞKUR verileri işsizlikte büyük patlama yaşandığını gösteriyor. Eylül 2017 döneminde 2 milyon 575 bin olan kayıtlı işsiz sayısı Eylül 2018’de 558 bin artarak 3 milyon 133 bine ulaştı. Ağustos 2018’de 2 milyon 752 olan kayıtlı işsiz sayısı bir ayda 381 bin artmış oldu.
TÜİK Temmuz 2018 işgücü istatistiklerine göre standart işsizlik oranı yüzde 10,8, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik ise 11 olarak gerçekleşti. Haziran 2018 döneminde yüzde 10,2 olan dar tanımlı standart işsizlik 0,6 puan artarak yüzde 10,8 olarak gerçekleşti. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki aya göre 216 bin kişi artarak 3 milyon 531 bine ulaştı.
İŞKUR verilerine göre Eylül 2017 döneminde 2 milyon 575 bin olan kayıtlı işsiz sayısı Eylül 2018’de 558 bin artarak 3 milyon 133 bine ulaştı. Ağustos 2018’de 2 milyon 752 olan kayıtlı işsiz sayısı bir ayda 381 bin artmış oldu.
SGK verilerine göre Temmuz 2018’de bir önceki aya göre zorunlu sigortalı sayısı 269 bin azaldı. Geniş tanımlı işsiz sayısı 6,3 milyonu aştı. Geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 18,2 olarak hesaplandı.
KADIN İŞSİZLİĞİ İLK SIRAYA YERLEŞTİ
DİSK-AR'a göre, standart işsizlik yüzde 10,8 iken tarım dışı genç kadın işsizliği yüzde 32’yi aştı. Özellikle genç ve kadın işsizliği ile ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüksekliğini korudu. İşsizliğin en çok kadınları etkilediği ve kadınların bütün işsizlik türlerinde erkeklerden daha fazla işsiz kaldığı gözlemlendi.
Temmuz 2018 TÜİK verilerine göre kadın işsizliği yüzde 14,3 olarak açıklanırken, kentsel kadın işsizliği ve genç kadın işsizliği yüksek oranda seyrediyor. Kayıtlı işsizler içinde kadınlar son bir yılda 371 bin artarak erkeklerin önüne geçti. Böylece kayıtlı kadın işsiz sayısının erkeklerden 184 bin fazla olduğu kaydedildi. Tarım dışı kadın işsizliği yüzde 18,9 olarak açıklanırken, genç kadın işsizliği yüzde 25,6, tarım dışı genç kadın işsizliği ise yüzde 32,3 olarak hesaplandı.
TOPLU İŞTEN ÇIKARMA YASAKLANSIN, SENDİKAL HAKLAR TANINSIN
DİSK-AR İşsizlik ve İstihdam Raporu'nda, işsizliğin azaltılması ve istihdamda kalıcı ve güvenceli artış sağlanması için bir dizi öneride bulunuldu:
Çalışanların sorumlu olmadıkları krizin sonuçlarından korunması için toplu işten çıkarmaların yasaklanmasını ve yargı iznine bırakılmasını istiyoruz.
İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
“Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmeli ve yararlanma koşulları özellikle kriz dönemlerinde kolaylaştırılmalıdır.
Ücret Garanti Fonu kapsamı genişletilmesi işçilerin 6 aylık her türlü işçilik alacağı garanti kapsamına alınmalıdır.
Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım emeği devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.