EMEK

D�SK: Emeklilerin yüzde 60'� asgari ücretin alt�nda ayl�k al�yor

�STANBUL - ETHA
21 Ekim 2020 Çar�amba

D�SK-AR'�n haz�rlad�� "Türkiye'de Emeklilerin Durumu ve EYT Gerçe�i" raporuna göre; 13,2 milyon emekli ve hak sahibinin 7,9 milyonu asgari ücretin alt�nda ayl�k ve gelirle ya�amaya çal��yor.

D�SK, D�SK-AR'�n haz�rlad�� "Türkiye'de Emeklilerin Durumu ve EYT Gerçe�i" ba�l�kl� raporu �stanbul SGK �l Müdürlü�ü önünde gerçekle�tirilecek bas�n aç�klamas� duyurdu.

Raporu D�SK Yönetim Kurulu ad�na Arzu Çerkezo�lu aç�klad�. Çerkezo�lu, "Emekliler ve hak sahipleri ciddi bir yoksullukla ve sefalet düzeyinde bir gelirle yüz yüze. En dü�ük emekli ayl�k ve geliri alan 2,6 milyonluk yüzde 20'lik dilimin ayl�k harcanabilir geliri Temmuz 2020 itibariyle 763 TL'dir. 2,6 milyon emekli ve hak sahibi bu sefalet geliri ile ya��yor" dedi.

13,2 milyon emekli ve hak sahibinin 7 milyon 900 bini, yani yakla��k yüzde 60'� asgari ücretin alt�nda ayl�k ve gelire mahkûm edildi�ini söyleyen Çerkezo�lu, "9 milyonu a�k�n ya�l�l�k ayl�� alan emekli ile 4 milyon civar�nda dul ve yetim ayl�� alan hak sahipleri ciddi geçim s�k�nt�lar� ya��yor" diye belirtti.

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun emeklilerin ve hak sahiplerinin ayl�k ve gelirlerinin ayr�nt�lar�n� aç�klamad��n� ifade eden Çerkezo�lu, "En dü�ük emekli ayl�k ve geliri alan 2,6 milyonluk yüzde 20'lik dilimin ayl�k harcanabilir geliri Temmuz 2020 itibariyle 763 TL'dir. Yanl�� duymad�n�z. 2,6 milyon emekli ve hak sahibi bu sefalet geliri ile ya��yor" diye kaydetti.

13,2 milyon emekli ve hak sahibinin 7 milyon 900 bininin, yani yakla��k yüzde 60'� asgari ücretin alt�nda ayl�k ve gelirle ya�amaya çal��t��n� vurgulayan Çerkezo�lu, "Bu utanç verici rakamlar yayg�n bir emekli yoksullu�u yarat�yor" dedi.

SGK EMEKL� AYLI�I VE GEL�RLER�N� AÇIKLASIN
SGK'y� emekli ayl�k ve gelirlerine ili�kin gerçekleri aç�klamaya ça��ran Çerkezo�lu, "2002-2020 aras�nda ortalama emekli ayl�klar� asgari ücrete göre yüzde 25 geriledi. En dü�ük emekli ayl��n�n 1.500 TL'ye yükseltildi�i iddias�, hükümet taraf�ndan uzun süre inkâr edilen bir gerçe�i, ayl�klar�n asgari ücretin çok alt�nda oldu�u gerçe�ini gözler önüne serdi" diye konu�tu.

AKP DÖNEM�NDE ÇALI�AN EMEKL�LER�N ORANI YÜZDE 36,8'DEN 46,8'E YÜKSELD�
Zorlu ya�am ko�ullar� nedeniyle emeklilerin neredeyse yar�s� ya çal��yor veya i� arad��n� söyleyen Çerkezo�lu, 2002 y�l�nda 4,3 milyon emeklinin 1,6 milyonu çal��rken, 2020 Temmuz ay� itibariyle 9 milyon 89 bin emeklinin 4 milyon 255 bini çal��r durumda oldu�unun alt�n� çizdi. Çerkezo�lu, "Çal��an veya i� arayan emeklilerin oran� AKP döneminde yüzde 36,8'den 46,8'e yükselmi�tir" dedi.

Avrupa Birli�i �statistik Birimi (Eurostat) verilerine göre Türkiye emekliler aras� gelir e�itsizli�inin en yüksek oldu�u ülke oldu�unu hat�rlatan Çerkezo�lu, "Türkiye'de en dü�ük emekli ayl�k ve geliri alan emeklilerin ilk dilimi ile en yüksek emekli ayl�k ve geliri alanlar aras�ndaki fark 7,5 katt�r" diye belirtti.

Toplumsal cinsiyet e�itsizli�inin emeklilikte de sürdü�üne dikkat çeken Çerkezo�lu, kad�nlar�n emeklilik hakk� kazanmas�n�n zorla�t��n� söyledi. Çerkezo�lu, istihdam edilenlerin yüzde 32'si kad�nlardan olu�urken, emeklilerin sadece yüzde 19'u kad�n oldu�ununu vurgulad�.

Çerkezo�lu, "Emeklilikte Ya�a Tak�lanlar (EYT) ülkemizde büyük bir toplumsal sorundur. Emeklikte ya�a tak�lmak 1998 y�l�nda i�e giren ve o tarihte 2023 y�l�nda emekli olma hakk�na sahip bir i�çinin, 1999 y�l�nda ç�kar�lan bir yasa ile emeklili�inin 15 y�l sonraya, 2038 y�l�na ertelenmesidir" dedi.

4 milyon 600 bin ki�inin EYT ma�duru oldu�unu hat�rlatan Çerkezo�lu, "Bugün ya�a tak�lmasa emekli olabileceklerin say�s�n�n ise 750 bin ile 1 milyon civar�nda oldu�u ifade edilmektedir" diye kaydetti.

EYT SORUNU 2 M�LYAR TL �LAVE ÖDEME �LE ÇÖZÜLEB�L�R
EYT sorununun çözümünün SGK için ayl�k ortalama 2 milyar TL civar�nda ilave bir ödeme anlam�na geldi�ini belirten Çerkezo�lu, "Bunun anlam� SGK'n�n ödeyece�i emekli ayl�klar�n�n yakla��k yüzde 6-7 civar�nda artmas�d�r. Ve bu kayna�� yaratmak hiç de zor de�ildir. Tahsil edilemeyen SGK primlerinin tahsil edilmesi, kay�t d�� çal��anlar�n sigortal� çal��t�r�lmas�, sermaye çevrelerine tan�nan vergi ve prim te�viklerinin bir k�sm�n�n EYT için ayr�lmas�, bu toplumsal sorunu çözmeye fazlas�yla yetecektir" dedi.

EYT sorununun çözümü için ayda 2 milyar TL civar�nda ödemeyi çok gören iktidar�n, 2010-2020 aras�nda bütçeden patronlara sadece SGK prim deste�i için 154 milyar TL'yi a�k�n kaynak aktar�ld��na dikkat çeken Çerkezo�lu, iktidar�n her ko�ulda tercihini patronlardan yana kulland��n� söyledi.

KIDEM TAZM�NATI OTADAN KALDIRILMAK �STEN�YOR
AKP taraf�ndan 16 Ekim 2020'de meclise sunulan "��sizlik Sigortas� Kanunu ile Baz� Kanunlarda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun Teklifi"nin 25 ya� alt� ve 50 ya� üstü çal��anlar�, ba�ta k�dem tazminat� olmak üzere temel haklardan mahrum ederek çal��t�rman�n yolunu açt��n� ifade eden Çerkezo�lu, "Zaman�nda çe�itli isimler alt�nda gasp edilmeye çal��lan, ancak i�çi s�n�f�n�n mücadelesiyle savunulan k�dem tazminat� bu kez parça parça ortadan kald�r�lmak istenmektedir" dedi.

Çerkezo�lu konu�mas�n� �öyle sürdürdü:
"25 ya� alt� ve 50 ya� üstü i�çiler için belirli süreli sözle�melerin ko�ulsuz olarak yap�labilmesine olanak tan�yan teklif bu ya� gruplar�na keyfi olarak belirli süreli i� sözle�mesi yap�lmas�n�n önünü aç�yor. Belirli süreli i� sözle�mesi ile çal��mak geçici i�çi olarak çal��mak demektir. Bu çal��ma biçimi i�çi aç�s�ndan büyük hak kay�plar� yarat�r. Belirli süreli sözle�me ile çal��t�r�lan i�çiler k�dem ve ihbar tazminat�na hak kazanamazlar. Belirli süreli i� sözle�mesi ile çal��anlar i� güvencesi hükümlerinden yararlanamazlar.

"Bu teklif her �eyden önce ya�a ba�l� ayr�mc�l�kt�r. S�rf belli ya� gruplar�nda olduklar� için milyonlarca i�çiyi temel haklar�ndan yoksun b�rakmak Anayasan�n e�itlik ilkesinin ihlali anlam�na gelmektedir.

"Bu teklif en çok EYT kapsam�nda olan i�çilere olumsuz yans�yacak. Bilindi�i gibi EYT'liler çal��ma y�l� ve pirim gün say�s� doldurup ya� ko�ulu nedeniyle bekleyen i�çilerden olu�uyor. Bu çal��anlar genellikle 50 ya� üzeri i�çilerden olu�uyor. Bu teklif yasala��rsa EYT'liler belirli süreli sözle�me ile çal��maya zorlanacak ve daha güvencesiz ko�ullarda çal��m�� olacaklar.

25 YA� ALTI VE 50 YA� ÜSTÜ ��Ç�LER�N HAKLARI GASP ED�L�YOR
"K�sacas� Hükümet EYT sorununu çözmek yerine EYT'liler için, ba�ta k�dem tazminat� hakk� olmak üzere yeni hak kay�plar�na yol açacak bir düzenlemeyi gündeme getiriyor. K�dem tazminat�n� ortadan kald�rmak için bu niyeti türlü türlü ambalajlara soktular. Fon dediler, Bireysel Emeklilik Sistemine entegre edece�iz dediler ancak yine de i�çi s�n�f�na bu ac� ilac� yutturamad�lar. Bu kez de i�çi s�n�f�n� ya�a göre bölerek, 25 ya� alt� ve 50 ya� üstü i�çilerin haklar�n� gasp etmeye çal��yorlar.

"Biz biliyoruz ki, k�dem tazminat� hakk� bize çocuklar�m�z�n emanetidir ve çocuklar�m�z�n bu hakk�n� savunmak tüm i�çi s�n�f�n�n görevidir. Evet tüm i�çilerin 25 ya� alt�nda çal��acak çocuklar� olacak ve bugünün genç i�çileri de bir gün 50 ya��na gelecek. Buradan bir kez daha iktidar� uyar�yoruz: Ne çocuklar�m�z�n emanetinin ne de gelece�imizin gasp edilmesine sessiz kalmay�z. Genç ve ileri ya�taki i�çilerin korunmas� gerekirken ayr�mc�l��a maruz b�rak�lmas�, haks�zl�kt�r, hukuksuzluktur, vicdans�zl�kt�r! Bizler D�SK olarak emeklilik hakk�m�z için, k�dem tazminat� hakk�m�z için, çocuklar�m�z ve gelece�imiz için mücadeleye devam edece�iz."

D�SK: Emeklilerin yüzde 60'� asgari ücretin alt�nda ayl�k al�yor

�lgili Haberler