CHP'li belediyelerden Makine Mühendisleri Odası'na 'yetki darbesi'

İzmir ve İstanbul'daki CHP'li bazı ilçe belediyeleri, Makina Mühendisleri Odası ile asansör denetimi konusunda yaptıkları protokolü iptal etti, özel şirketlerle anlaşma yapıldı. MMO yöneticileri bunun yetki darbesi olduğunu vurguladı.

AKP'nin yetkilerini tırpanlamak için uğraştığı TMMOB'a bağlı odalara bir darbe de CHP'den geldi. İzmir ve İstanbul'daki bazı ilçe belediyeleri Makina Mühendisleri Odası ile imzaladıkları protokolleri iptal etti.

TMMOB'a bağlı Makina Mühendisleri Odası (MMO) asansör denetimiyle ilgili uzun yıllardır yetkisi bulunan kamu niteliğindeki kurumlardan biri. Ancak 2011 yılındaki yönetmelik değişikliğiyle bu sektörde özel firmaların önü açıldı. Bu süreçle birlikte kamunun yapması gereken denetimlerin önemli bir bölümü firmaların insafına terk edildi.

MMO ile protokolü iptal edip özel firmalarla anlaşanlar kervanına CHP'li belediyeler de dahil oldu. Protokolleri iptal eden CHP'li belediyeler arasında Bakırköy, Silivri, Sarıyer, Maltepe ve Beylikdüzü Belediyesi ile İzmir'deki Çiğli, Menemen, Gaziemir ve Bayraklı belediyeleri bulunuyor.

MMO ile protokolü iptal eden Bakırköy Belediyesi Meclisi'nde, CHP'li üyelerin oylarıyla And Uluslararası Belgelendirme firmasıyla protokol imzalanması yönündeki teklifi kabul edildi. Söz konusu firmanın sahibi ise AKP'ye yakınlığıyla bilinen şarkıcı İzzet Yıldızhan. Şirketin genel müdürü de CHP eski İstanbul İl Başkanı Bahri Şahin.

İZMİR'DEKİ CHP'Lİ BELEDİYELER DE MMO İLE PROTOKOLLERİ İPTAL ETTİ
ArtıGerçek'in haberine göre And firmasıyla protokol imzalayan belediyeler arasında CHP'nin İzmir'deki Çiğli, Menemen, Gaziemir ve Bayrakli belediyeleri de bulunuyor. Bu iptallerin yaşanmasının arkasında iki CHP'li milletvekilinin olduğu ve ilçe belediyelerine And Şirketi'nin genel müdürüyle birlikte bir dizi görüşmeler yapıldığı iddia ediliyor. MMO da bu iddiayı geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada dile getirerek "Belediyeler, CHP İzmir Milletvekili ve CHP Sakarya Milletvekil vei ilgili firma temsilcisi ile ziyaret edilmiştir" dedi.

Protokol iptal tartışması büyünce konu CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'na kadar gitti.

Peki bu tartışmanın arkasında neler yatıyor? CHP'li belediyeler neden protokolleri iptal ediyor? Asansör denetimini kimler yapıyor? Makina Mühendisleri Odası bu konuda nasıl bir role sahip?

Bu konuyu Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi yöneticileri Battal Kılıç, İbrahim Tataroğlu ve Hasan Özger ile konuştuk.

TÜRKİYE'DE ASANSÖR SAYISI 500 BİNİN ÜZERİNDE
MMO verilerine göreTürkiye'de konutlar, işyerleri, hastaneler, AVM'ler gibi birçok yerde kullanılan asansörlerin sayısı 500 binin üzerinde. 2018 yılında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği kapsamında gerçekleştirilen periyodik kontrollerin sayısı 434 bin 717. Kontroller sonrası; 223 bin 433 asansöre (% 51) kırmızı etiket, 21 bin 122 asansöre (% 5) sarı etiket, 102 bin 405 asansöre (% 24) mavi etiket ve 87 bin 757 asansöre de (% 20) yeşil etiket iliştirildi.

MMO İstanbul Şube Müdürü Hasan Özger asansör denetim sürecine ilişkin "Her ilçe belediyesinin uhdesinde olan bir iş. Belediyeler asansör denetimlerini yaptırmakla mükellefler. Asansörile ilgili mevzuatlarda son olarak 4 Mayıs 2018 yılında resmi gazetede yayımlanan periyodik kontrol yönetmeliği var. Bu yönetmelikle kontroller piyasaya açılmış durumda. Çok farklı şirketler bunları yapabiliyor. Akredite kurumları dediğimiz şirketler bunlar" dedi.

ASANSÖR DENETİMİNDE 'YEŞİL ETİKET' ALAMAYAN İSKAN DA ALAMIYOR
Özger, MMO'nun buradaki rolüne dikkat çekerek yıllardır bu asansör denetimlerini yaptıklarını, hatta bu yönetmelik yokken bile Bakırköy Belediyesi ile2003 yılında imzaladıkları bir protokolün olduğunu ve bu protokole göre denetim yaptıklarını vurguladı.

MMO İstanbul Şube Sekreteri İbrahim Tataroğlu da asansör bakımı ile denetiminin karıştırılmaması gerektiğine ve MMO'nun bakım değil denetim yaptığına vurgu yaptı. Tataroğlu, asansör bakım ve denetimin iki aşamadan oluştuğunu belirtti. Tataroğlu'nun verdiği bilgiye göre ilk aşama tescil öncesi yani asansör kullanıma açılmadan önce. MMO tarafından uygunluk verildiği zaman yani "asansör yeşil etiket"aldığı zaman binaya iskan veriliyor.

İkinci aşamada da halihazırda iskan alımış mevcut asansörler var. Burada da oda, bakımcı firma işini doğru düzgün yapmış mı, asansör güvenli mi diye kontrol ediyor. Özetle Oda, herhangi bir düzeltme veya bakım yapmıyor, sadece o an o asansörün güvenli olup olmadığını hangi eksikliklerin olduğunu kontrol ediyor ve bakım yapan firmayı denetliyor.

MÜTEAHHİTLER ASANSÖRE UYGUNLUK VERMEYEN ODA'YI BELEDİYELERE ŞİKAYET EDİYOR
Protokol iptaline giden bir süreç tam bu noktada başlıyor. Tataroğlu, bazı müteahhit firmaların asansöre uygunluk verilmediğinde kendilerini belediyeye şikayet ettiğini dile getirerek şunları söyledi:

"İlk aşama olarak anlattığım aşama kritik bir aşama. Çünkü burada asansöre uygunluk verilmediği zaman müteahhitlerle çatışma başlıyor. Dolasıyla müteahhitlerle bir çatışmamız var. Bazı müteahhit asansör nedeniyle iskan alamadığı için problem oluyor. 'Bunlar bana yeşil etiketi (uygunluk) vermiyor' diyerek odayı belediyeye şikayet ediyor."

SİLİVRİ BELEDİYESİ MÜTEAAHİT BASKISI NEDENİYLE ODA İLE PROTOKOLÜ İPTAL ETTİ
Bu çatışmanın örnekleri de yaşanmış. MMO İstanbul Şube Başkanı Battal Kılıç, bazı müteahhitlerin oda çalışanlarını silahla tehdit ettiğini dile getirerek müteahhit baskısı yüzünden Silivri Belediyesi'nin odayla olan protokolünü iptal ettiğini kaydetti. Kılıç "Burada müteahitler kendi çıkarlarını gözettiği için belediyelere baskı unsuru da oluyorlar. Belediyeler de odaları devredışı bırakıyor. Bu da ayrı bir örnek" dedi.  

Oda, sadece müteahhitlerle değil, aynı zamanda işini düzgün yapmayan bakım firmalarıyla da sorun yaşıyor. Tataroğlu, "Biz yılda bir kez bakımdan sonra asansörleri denetliyoruz ve denetimlerin büyük bir bölümünde bakım yapılan asansörlerde sorun tespit ediyoruz. Bu kez bakımcı firmalar bizi hedefe oturtuyor ve 'oda bizi zorluyor' diyorlar" sözleriyle yaşanan sıkıntıyı anlattı.

Tataroğlu firmaların şikayet ettiği MMO denetiminin aslında TSE standartlarına göre olduğunu ve bunu uyguladıklarını da sözlerine ekledi.

BAKIRKÖY BELEDİYESİ AKP'YE YAKIN OLAN İZZET YILDIZHAN'IN FİRMASIYLA ANLAŞTI
Konunun görünmeyen kısmında ise rant tartışmaları var. Son olarak Bakırköy Belediyesi'nin MMO ile protokolü iptal ederek And adındaki firmayla protokol yapması gözleri bu sektöre çevirdi. Tataroğlu başta CHP'li belediyelerin bu denetim işini kendileriyle yaptıklarını AKP'nin ise TSE ile yaptığını ifade etti. Bakırköy Belediyesi'nin protokol için adım attığı And firmasının sahibinin AKP'ye yakınlığıyla bilinen İzzet Yıldızhan ve genel müdürünün CHP eski İstanbul İl Başkanı Bahri Şahin olduğunu belirten Tataroğlu, protokol iptallerinin arkasında ise iki CHP'li milletvekilinin olduğunu duyduklarını ve bunun basına da yansıdığını söyledi.

TATAROĞLU: TUNCAY ÖZKAN VE ENGİN ÖZKOÇ ASANSÖR İŞİYLE NEDEN İLGİLENİYOR?
MMO İstanbul Şube Sekreteri İbrahim Tataroğlu, belediyelerle yapılan görüşmelerde neler konuşulduğu konusunda bilgilerinin olmadığını belirterek "CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan ve Sakarya Milletvekili Engin Özkoç'un asansör işleriyle ne işleri var? Bu konuya neden bu kadar ilgililer? Kendi mesleki uzmanlık alanları mı? Belediye başkanlarına baskı uygulamak nedir? Bunu açıklamalılar" dedi.

ODA'NIN KILIÇDAROĞLU İLE GÖRÜŞMESİNDEN DE BİR SONUÇ ÇIKMADI
Konu CHP liderine de gitmiş. Görüşmenin detaylarını anlatan MMO İstanbul Şube Başkanı Kılıç, konuyu CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşmelerine ve Kılıçdaoğlu'nun "Makina Mühendisleri Odası ile yapılan protokoller iptal edilmeyecek" demesine rağmen herhangi bir sonuç alamadıklarını belirtti.

'BU BİR YETKİ DARBESİDİR'
Gelinen süreci bir özelleştirme olarak gördüklerini belirten Tataroğlu, CHP'li belediyelerin protokol iptalini "yetki darbesi" olarak tanımladı. Odanın denetim konusundaki önemine vurgu yapan Tataroğlu şu rakamları paylaştı: "Tüm Türkiye'de güvenli asansör oranı yüzde 44. Örneğin bizim denetlediğimiz Bakırköy'de güvenli asansör oranını yüzde 84'e çıkardık. Bu oran yüzde 29'du. Bakırköy'de bizde kayıtlı olan asansör sayısı 3 bin 200. Hepsini kontrol ediyoruz. Sarıyer'de yüzde 32'ydi, yüzde 91'e çıkardık. Tam kontrol yapan kurumlardan biriyiz."

Özger de "Bu işlem kamu adına yapıldığı ve direkt insan can ve mal güvenliğine ilişkin kontroller olduğu için bu iş kamu kurumları tarafından; yani yetkili odalar tarafından yapılabilir diyoruz. Herhangi bir firmanın bunu yapamayacağını düşünüyoruz" ifadelerini kullandı. 

CHP'Lİ 9 BELEDİYE İLE PROTOKOL VARDI 4'E DÜŞTÜ
Makina Mühendisleri Odası yöneticisi Tataroğlu'nun verdiği bilgiye göre MMO'nun şu an İstanbul'da CHP'li Beşiktaş, Kadıköy ve Adalar ilçelerinde protokolü bulunuyor, Kartal da protokol iptal yazısını yolladı, belediye başkanıyla görüşmeler sürüyor.

Oda'nın İstanbul'da 9 CHP'li belediye ile protokolü vardı, bu sayı 4'e düştü. Protokol iptalleri, özellikle 2015 yılından bu yana artıyor.