24 Kasım 2024 Pazar

'Bütçede sağlık emekçileri ve toplum sağlığı yok'

TTB ve SES ortak açıklama yaparak, 2024 yılı için hazırlanan Sağlık Bakanlığı bütçesine tepki gösterdi. Sağlık Bakanlığına genel bütçenin yüzde 6,6'sının ayrıldığı kaydedilen açıklamada, merkezi bütçesinin en az yüzde 15'inin sağlığa ayrılması gerektiği vurgulandı. Koruyucu sağlık hizmet hizmetlerine ayrılan payın yüksek olmasının önemine işaret edilen açıklamada, bütçede toplum ve sağlık emekçilerinin taleplerinin yer almadığına vurgu yapıldı, "Sağlık emek ve meslek örgütleri olarak Sağlık Bakanlığı 2024 yılı bütçesini sadece sağlık emekçilerinin değil, halkın sağlığını da koruyamayacağı için reddediyoruz" denildi.

Türk Tabipleri Birliği (TTB) ile Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), Sağlık Bakanlığı'nın 2024 Yılı Bütçe teklifine ilişkin ortak basın toplantısı düzenledi.

TTB Genel Merkez binasındaki açıklamaya Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Ağrı Milletvekili Dr. Heval Bozdağ, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bursa Milletvekili Dr. Kayıhan Pala, Türkiye İşçi Partisi (TİP) İstanbul Milletvekili Ahmet Şık da katıldı.

Basın toplantısında ilk sözü alan TTB Merkez Konseyi Başkanı Dr. Şebnem Korur Fincancı, TBMM Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın renkli grafikler eşliğinde sunduğu verilerin bilimsel ölçütlere uygun olmadığını ve hakikati büktüğünü belirten Fincancı, "Sağlıklı yaşam süreleri kısalırken, kronik hastalıklar artarken, şehir/şirket hastanelerine hasta garanti edilirken, kar artırıcı mekanizmalar çoğaltılırken; bu bütçenin Türkiye'de toplumun sağlığını koruyamayacağı aşikar" diye vurguladı. Fincancı, sağlık bütçesine ilişkin birlikte söz kurmanın önemine vurgu yaptı.

'KORUYUCU SAĞLIK HİZMETİNE DAHA FAZLA PAY AYRILMALI'
Ortak basın metnini okuyan TTB Merkez Konseyi 2. Başkanı Dr. Ali İhsan Ökten, Sağlık Bakanlığı'nın 2024 bütçesinde hekimler, sağlık emekçileri ve toplum sağlığının olmadığına dikkat çekti. Eleştirilerine rağmen Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilerek 2024 yılı Sağlık Bakanlığı bütçe tekliğinin yarın Meclis Genel Kurulu gündemine gelmesinin beklendiğini aktaran Ökten, son 20 yıldır kaynak toplanması ve paylaşımında adil davranılmamasının toplumsal eşitsizlikleri artırdığı ve toplum sağlığını olumsuz yönde etkilediğini söyledi.

Toplam bütçenin sadece yüzde 6,6'sının Sağlık Bakanlığı'na ayrıldığı bilgisini veren Ökten, bakanlık bütçenin TL üzerinden hesaplandığında yüzde 56 oranında arttığına, ancak döviz kuru üzerinden bakıldığında herhangi bir artış yapılmadığına işaret etti. Bakanlık bütçesinin yüzde 71,5'inin "tedavi edici sağlık hizmetleri", yüzde 28,5'inin "koruyucu sağlık hizmetleri" için ayrılmasını eleştiren Ökten, "Bilimsel bilgiler ışığında yapılacak planlamada önceliğin 'koruyucu sağlık' hizmetlerine verilmesi ve hem toplumun sağlığının geliştirilmesi hem de korunmasının öncelikli olması gerekmektedir. Tedavi edici ve koruyucu sağlık hizmet oranlarına ayrılan bütçe tersine çevrilmediği sürece sağlıklı bir toplum yaratmak mümkün olmayacaktır" dedi.

'MAAŞLAR YÜZDE 200 ARTIRILMALI'
Ökten, Türkiye'de sağlık sisteminin kırılgan olduğuna özellikle pandemi, deprem ve diğer afetlerde tanıklık ettiklerini söyleyerek bilimsel bir sağlık sistemi kurulmasının aciliyetine işaret etti. Hekimler ve sağlık emekçilerinin her geçen gün daha da yoksullaştığına dikkat çeken Ökten, "Bütçe teklifinde hekim ve sağlık emekçilerinin maaş ve emekli aylığına etki edecek ek göstergelerin ve özel hizmet tazminat oranlarının yükseltilmesiyle maaşlarda en az yüzde 150-200 oranında artış yapmaya olanak verecek düzenlemeler yapılmalıdır. Sağlık Bakanlığı bütçesinin hedefi şirketlere, yandaşlara kaynak aktarmak olmamalıdır. Bir bütün olarak sağlığın korunduğu, geliştirildiği topluma, toplumsal yaşantıya ulaşmak olmalıdır" diye ekledi.

'BÜTÇEYİ REDDEDİYORUZ'
Sağlık Bakanlığı'nın 2024 yılı bütçesini sağlık emekçileri ve halkın sağlığını koruyamayacağı için reddettiklerini vurgulayan Ökten, "Bütçenin şeffaf ve tüm bileşenlerle birlikte hazırlanması gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz. 2024 Merkezİ Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu'ndayken de yaptığımız uyarıları tekrarlıyoruz:
♦ Oluşumundan her harcamasına kadar tüm aşamalarda toplumun denetleyebildiği bir bütçe hazırlanmalıdır.
♦ Sağlık Bakanlığı Bütçesi, genel bütçenin en az yüzde 15'i olmalıdır. Bütçe kaynakları, devletin laik ve sosyal nitelikleri öncelikli olarak kullanılmalıdır.
♦ Sağlık hizmetleri harcamalarında merkezi devlet harcamalarının payı artırılmalı, SGK ve hanehalkları harcamalarının payı azaltılmalıdır. Katkı-katılım, ilave ücret gibi hiçbir ad altında halktan sağlık hizmetleri için ücret alınmamalıdır.
♦ Bütçe oluşturulurken çalışanlar ciddi miktarda vergilerle ezilmemeli, vergiler asıl olarak özel sermayeden karşılanmalıdır.
♦ Hem sağlık sisteminde hem de sağlık sisteminin yürütüleceği bütçede koruyucu sağlık hizmetleri öncelenmelidir. HPV ve grip gibi aşılar da dahil tüm aşılar parasız olmalıdır.
♦ Kişiye ve çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri, birbirinden kopartılmadan Sağlık Bakanlığı tarafından kamusal olarak sunulmalıdır.
♦ Toplum sağlığının öncelendiği, kişiye ve çevreye yönelik koruyucu sağlık hizmetinin yaşam ve üretim alanlarında bir arada sunulduğu bir sağlık sisteminde tedavi edici hizmetler de etkin, kamusal sağlık kurumları tarafından verilmelidir. Şehir hastaneleri modeli tedavi edici sağlığa ayrılan bütçenin önemli bölümünün özel sermayeye kaynak aktarımıdır ve vazgeçilmelidir.
♦ Tüm emekçiler, insanca yaşayabilecekleri çalışma koşullarında hak ettikleri güvenceli ücreti almalıdır. Sağlık emekçilerine ek ödeme, teşvik vb. adlarla yapılan, rekabet oluşturan, ekip anlayışını ve çalışma barışını bozan ödeme yöntemi yerine yoksulluk sınırının üzerinde, tek kalemde, tamamı emekliliğe yansıyacak şekilde temel ücret ödenmesine başlanmalıdır.
♦ Yaşanması muhtemel yeni salgınlara ve beklenen afetlere karşı bütçe kalemi oluşturulmalıdır.
♦ Sağlık hizmetlerinin üretilmesi planlanması ve sunulmasının tüm aşamalarında sağlık emekçileri ve tüm sağlık örgütleri karar alma süreçlerine dahil edilmelidir."

Hekimler ve sağlık emekçilerinin taleplerini sıralayan Ökten, sağlık emek ve meslek örgütleri olarak kamu otoritesini uyardı, "Hakkımız olanı alana kadar mücadele edeceğimizi bir kez daha bildiriyor ve tüm çalışanları birlikte mücadeleye davet ediyoruz" dedi.

BOZDAĞ: EZİLENLER VE EMEKÇİLERİN OLMADIĞI BÜTÇEYİ KABUL ETMİYORUZ
TTB ve SES'in ortak açıklamasının ardından basın toplantısına katılan vekiller söz aldı. DEM Parti Milletvekili Heval Bozdağ, toplum dahil olmadan hazırlanan bir bütçenin toplumun ihtiyaçlarının karşılayamayacağını söyledi. Güvenlik politikalarına ayrılan payın artırıldığını, bölgesel eşitsizliklerin derinleştiğini, anadilinde sağlık hakkının gasp edildiğini kaydeden Bozdağ, içinde halkların, ezilenlerin ve emekçilerin olmadığı bir bütçeyi kabul etmeyeceklerini vurguladı.

CHP Milletvekili Dr. Kayıhan Pala'nın ardından TİP Milletvekili Ahmet Şık söz aldı. Basın toplantısı soruların yanıtlanmasının ardından sona erdi.