21 Eylül 2024 Cumartesi

Aşırı sıcaklar işçilerin sağlığını ve güvenliğini riske atıyor

Birçok ülkede aşırı sıcaklar işçilerin sağlığını ve güvenliğini tehdit ediyor. Ülkelerin yasaları işçilerin lehine olsa da patronlar keyfiyetle yasaya uygun davranmıyor. Bu nedenle Avrupa'da işçi sınıfı çalışma koşullarının yeniden düzenlenmesini istiyor bu taleple İtalya ve Yunanistan'da işçiler greve çıktı.

Kapitalist kar hırsının yol açtığı iklim değişikliği nedeniyle birçok ülkede sıcaklık normalin üzerinde seyrediyor. Sıcaklığın aşırı arttığı Avrupa'da işçi sınıf çalışma koşullarının yeniden düzenlenmesini istiyor. Bu nedenle İtalya ve Yunanistan'da işçiler greve çıktı.

İTALYA'DA SICAKLIK 46 DERECEYİ GÖRDÜ
İtalya'da  Sicilya'da belli noktalarda hava sıcaklıkları 46-47 dereceyi, Sardinya'daysa 45-46 dereceyi gördü. Magneti Marelli'nin Abruzzo bölgesinde yer alan Sulmona komünündeki fabrikasında çalışan işçiler, aşırı sıcaklar nedeniyle 8 saatlik greve gitmeyi planladıklarını duyurdu.

Araba üreticisi Stellantis ise Napoli yakınındaki fabrikada çalışan işçilerin aşırı sıcaklar nedeniyle erken paydos yapmasına izin verildiğini bildirdi.

CGIL'DAN İŞÇİLERE: SENDİKALARA İHBARDA BULUNUN
Yaklaşık 5,5 milyon üyesi olan İtalya Genel İş Konfederasyonu (CGIL) sendikasının açıklamasında, "Aşırı sıcaklar  işçilerin sağlığını ve güvenliklerini riske atıyor" denildi. CGIL, sıcağa karşı gerekli korumaların sağlanmadığı yerdeki işçilerin sendikalara ihbarda bulunmasını da istedi.

Sendikalar, çoğunlukla Avrupa Birliği dışından gelen sezonluk işçilerin yer aldığı tarım ve inşaat sektöründe de aşırı sıcakların ciddi sağlık ve güvenlik sorunları yarattığına dikkat çekti.

PATRONLAR İŞ KANUNUNU İSTEDİĞİ GİBİ UYGULUYOR
İtalya'da iş kanunu işyerinde izin verilen maksimum sıcaklığı tanımlamıyor, ancak Fransa'da olduğu gibi, patronlar çalışanlarının işlerini güvenli bir şekilde yapabilmelerini sağlamaları gerekiyor. 2015 yılında verilen bir karara göre, patronlar kendilerine güvenli koşullar sağlamaması ya da kendilerini engelleyici sıcaklıklarda çalıştırması halinde, çalışanların -kazanç kaybı ya da işten çıkarılma olmaksızın- işi bırakma hakkı bulunmaktadır.

YUNANİSTAN'DA AŞIRI SICAKLAR NEDENİYLE İŞ BIRAKILDI
Yunanistan'daysa ünlü Akropolis antik kentindeki işçiler, çalışma koşullarına tepki göstererek  4 saat iş bıraktı. Başkent Atina'daki diğer antik kentlerde çalışanlar da eyleme katıldı. PEYFA sendikasının açıklamasında, 45 dereceye varan sıcaklıklarda bu şekilde çalışmanın imkansız olduğuna dikkat çekilerek, oybirliğiyle grev kararı alındığı belirtildi.

AVRUPA'DA ‘ÇALIŞMAK İÇİN ÇOK SICAK' YASASI
Avrupa Birliği düzeyinde, işyerinde izin verilen maksimum sıcaklığı tanımlayan ortak bir kural yok. Ancak bazı ülkeler kendi kurallarını getirmiş. Şaşırtıcı bir şekilde, günümüzde aşırı sıcakların sağlık için oluşturduğu riske rağmen, yüksek sıcaklıklara en alışkın ülkeler dahil olmak üzere iyi bir yasa hazırlanmış değil.

Geçen yaz, Birleşik Krallık ilk aşırı sıcak alarmıyla karşı karşıya kaldığında GMB sendikası, çalışanları kavurucu sıcaklıklardan korumak için mümkün olan en kısa sürede "çalışmak için çok sıcak" yasasının çıkarılması çağrısında bulundu.

Bu çağrı şimdiye kadar dikkate alınmadı, zira Birleşik Krallık'ta hala bir işyerinin çalışmak için sıcaklığı tanımlayan bir yönetmelik bulunmuyor, ancak tavsiye edilen bir minimum sıcaklık var. Sağlık ve güvenlik yönergeleri işyerinin "rahat" olmasını gerektirmektedir, ancak yalnızca aşırı soğuk tanımlanmış ve sıcaklığın ofis ortamında 16 santigrat derecenin altına düşmemesi veya işin fiziksel olarak zorlayıcı olması durumunda 13 derecenin altına düşmemesi gerektiği belirtilmiştir.

FRANSA'DA İŞ KANUNU İŞÇİLERE İŞ DURDURMA İZNİ VERİYOR
Fransa'da yasalar işyerinde azami bir sıcaklık derecesi belirlememekle birlikte, işverenlerin çalışanlarının görevlerini güvenli koşullarda yerine getirebilmelerini sağlamalarını gerektirmektedir; bu da aşırı sıcakların yarattığı risklere karşı korunmayı içerebilir. İş Kanununun bir maddesi uyarınca, inşaat sektöründeki patronlar çalışanlarına günde en az üç litre su sağlamak zorundadır. Bir başka hüküm ise çalışanların hayati tehlikeden korktuklarında işi durdurmalarına izin vermektedir - ancak bu durumun sıcak hava dalgasını kapsayıp kapsamadığı yoruma açıktır ve kanun tarafından açıkça tanımlanmamıştır.

ALMANYA'DA ‘İŞYERİNDE SICAKTAN MUAF' OLMA HAKKI
Almanya'da da hava sıcaklıkları artarken, tıpkı yaz sıcağı nedeniyle okuldan izin alan öğrenciler gibi işçi ve emekçiler, "Hitzefrei auf der Arbeit" ("işyerinde sıcaktan muaf") olma konusunda haklarının ne olduğunu merak etmeye başladı. Almanya'da normal şartlar altında işyerindeki maksimum sıcaklık 26°C olarak belirlenmiştir, ancak bu sınır yasalarda yer almamaktadır. Sıcaklıkların 26°C'yi aşması halinde şirketler, özellikle sıcaklık 30°C'ye ulaştığında içme suyu sağlayarak ve mola vermelerine izin vererek çalışanların güvenli bir şekilde çalışmaya devam etmelerini sağlamalıdır. Bu, işçilerin evlerine gitmelerine izin verildiği anlamına gelmez: Bunun yerine, patronlar odanın soğutulmasını sağlamalıdır.

İSPANYA YASALARI İŞÇİDEN YANA, İŞÇİ SENDİKAYA ŞİKAYET EDEBİLİR
İspanya, işyerindeki maksimum sıcaklığı açıkça düzenlemektedir. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü, ofis işleri için 17 ila 27 santigrat derece arasında bir sıcaklığın gerekli olduğunu, fiziksel efor gerektiren işlerin ise 14 ila 25 santigrat derece arasında bir sıcaklıkta yapılması gerektiğini belirtmektedir. Bir patron bu gerekliliklere uymazsa, işçiler yasalara uymasını sağlamak için patronu bir hükümet organına, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müfettişliğine veya bir işçi sendikasına şikayet edebilir.

İŞÇİLER SICAĞA KARŞI NE ÖLÇÜDE KORUNUYOR?
Ne yazık ki işçiler için, işyerinde sıcağa karşı bu tür bir yasal koruma, ısınan gezegende artan sıcaklıklara ayak uydurmuş gibi görülmüyor. Kuşkusuz, bahsi geçen dört ülkede ulusal direktifler patronlara çalışanlarına karşı bir özen yükümlülüğü getirmekte ve hatta bazıları tehlikeli derecede yüksek sıcaklıklar durumunda işçilere faaliyetlerine ara verme yetkisi vermekte fakat sınırlar belirsizliğini korumaktadır.

İşçi sendikaları, İngiltere ve İtalya'da görüldüğü gibi, hükümetlerin çalışmaya izin verilmemesi gereken azami sıcaklığı kabul etmelerini sağlamaya çalışmaktadır ve gezegen ısındıkça ve sıcak hava dalgaları sıklaştıkça konunun giderek daha tartışmalı hale gelmesi beklenebilir.