EMEK

'Asgari ücret insan onuruna yara��r geçimi sa�lamal�d�r'

ETHA
4 Aral�k 2020 Cuma

2021 asgari ücret görü�melerinin bugün ba�layaca��n� hat�rlatan D�SK, Türk-�� ve Hak-��, asgari ücretin insan onuruna yara��r geçimi sa�lamas� gerekti�ine dikkat çekti. Yapt�klar� toplant�da ortakla�t�klar�n� belirten konfederasyonlar, temel ilkeleri aç�klad�.

D�SK, Türk-�� ve Hak-��, asgari ücrete ili�kin ortak aç�klama yapt�.

D�SK Genel Ba�kan� Arzu Çerkezo�lu, Türk-�� Genel Ba�kan� Erün Atalay ve Hak-�� Genel Ba�kan� Mahmut Arslan'�n imzas� ile yap�lan aç�klamada, "Asgari ücret insan onuruna yara��r bir geçim sa�lamal�d�r" denildi.

'�NSAN ONURUNA YARA�IR B�R GEÇ�M ÜCRET� SA�LANMALIDIR'
2021 asgari ücret görü�melerinin koronan�n, tüm dünya ve ülkede a��r insani, sosyal ve ekonomik tahribat yaratt�� bir dönemde ba�lad�� hat�rlat�lan aç�klamada, "Küresel salg�n, ba�ta i�çiler olmak üzere tüm ücretli çal��anlar�n ya�ama �artlar�n� daha da a��rla�t�rd�. Ciddi i� ve gelir kay�plar�na yol açt�. Nitekim devletin resmi kurumu taraf�ndan aç�klanan son büyüme rakamlar�nda, çal��anlar�n milli gelirden ald�klar� pay�n ciddi oranda geriledi�i de görülmektedir. 2021 y�l�nda geçerli olacak asgari ücretin, pandemi ko�ullar�nda ya�anan i� ve gelir kayb� dikkate al�narak insan onuruna yara��r bir geçim ücreti olarak tespit edilmesi ortak dü�üncemizdir" denildi.

Asgari ücretin, i�çi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal ko�ullar�na göre insanca ya�amas�n� mümkün k�lacak, insanl�k onuruyla ba�da�acak bir ücret oldu�u vurgulanan aç�klamada, asgari ücretin, çal��anlar�n ya�ama ve çal��ma �artlar�n�n düzenlenmesine yönelik önemli uygulamalardan birisi oldu�u kaydedildi. Aç�klamada, "Asgari ücret ve civar�nda çal��an milyonlarca i�çinin oldu�u ülkemizde, belirlenecek asgari ücret rakam� sadece asgari ücretli çal��anlar� de�il, i�sizlik ödene�i, k�sa çal��ma ödene�i vb. ödemeleri alan hak sahiplerini de do�rudan etkilemektedir" diye kaydedildi.

Uluslararas� Çal��ma Örgütü (ILO) Anayasas�'n�n giri�inde, "i�çinin ve ailesinin yaln�zca geçimini temin eden ücret, insanca ya�amaya yeterli bir ücret de�ildir. Halbuki i�çinin insanca ya�amas� için yeterli ücrete sahip olmas� gerekir" yer ald�� hat�rlat�lan aç�klamada, üç konfedarasyonun da bir araya gelerek "insan onuruna yara��r bir asgari ücret" belirlenmesi konusunda ortakla�t�� kaydedildi.

'ASGAR� ÜCRET B�R PAZARLIK ÜCRET� DE��LD�R'
Aç�klaman�n devam�nda �unlar ifade edildi:

"Anayasam�z devlete 'çal��anlar�n yapt�klar� i�e uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve di�er sosyal yard�mlardan yararlanmalar� için gerekli tedbirleri alma' görevi vermektedir. Ayr�ca, asgari ücretin tespitinde 'çal��anlar�n geçim �artlar� ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur' denilmektedir.

Asgari ücret bir pazarl�k ücreti de�ildir. ��çinin ailesiyle birlikte insanca ya�amas�n� sa�layacak gelirdir. Asgari ücretin belirlenmesi müzakerelerinde göz önünde tutulmas� gereken öncelikli husus, çal��anlar�n kar�� kar��ya bulunduklar� geçim ko�ullar�d�r. Çal��anlar, ya�an�lan ekonomik s�k�nt�lar�n nedeni de�il ma�durudur ve 'ülkenin içinde bulundu�u ekonomik durum' gerekçesiyle asgari ücretin dü�ük belirlenmesi kabul edilemez. Türkiye'nin rekabet �artlar�n� dü�ük ücret politikas�yla sa�lamak do�rultusunda bir anlay�� olmamal�d�r. Ülkemizdeki asgari ücret düzeyi AB üyesi ço�u ülkenin gerisindedir.

Bugün ücretliler üzerinde dayan�lmaz boyutlarda vergi yükleri bulunmaktad�r. Ücretli çal��anlar�n eline geçen ücret vergi nedeniyle ilerleyen aylarda dü�mektedir. Asgari ücret alan i�çiler bile y�l�n son aylar�nda daha dü�ük ücret almaktad�r. Asgari ücret kadar bir gelirin ücretli çal��anlar için vergi d�� b�rak�lmas� yönünde tüm sosyal taraflar aras�nda görü� birli�i olu�mas�na ra�men -�imdiye kadar- herhangi bir düzenleme yap�lmam��t�r. ��verenin sosyal güvenlik primi dü�ürülmesine ra�men i�çilerin sosyal güvenlik primi muhafaza edilmi�tir.

ASGAR� ÜCRET BEL�RLEN�RKEN ALINMASI GEREKEN TEMEL �LKELER
Konfederasyonlar, "insan onuruna yak��r" bir düzeyde asgari ücret belirlenebilmesi için, Komisyon çal��malar� s�ras�nda temel al�nmas� gereken ilkeleri �öyle s�ralad�:

- Asgari ücretin saptanmas�nda Anayasa'da yer alan "geçim �artlar�" yakla��m�na öncelikle uyulmal�d�r. Günün ekonomik ve sosyal ko�ullar�na göre i�çinin ve ailesinin insanca ya�amas�n� mümkün k�lacak ve insanl�k onuruyla ba�da�acak asgari ücret belirlenmelidir. �çinde ya�ad��m�z salg�n ko�ullar�n�n yaratt�� gelir kayb� ve gider art��lar� da dikkate al�nmal�d�r.

- Asgari ücret Asgari Geçim �ndirimi (AG�) hariç ve net olarak aç�klanmal�d�r. Bu ücretten yap�lacak vergi, sosyal güvenlik vb. kesintiler net tutar�n üzerine ilave edilmeli ve y�l boyunca asgari ücret aç�klanan bu net ücretin alt�na dü�memelidir.

- Ücretlerin asgari ücrete tekabül eden k�sm� vergiden muaf olmal�d�r. Ayr�ca ücretliler için damga vergisi uygulamas� kald�r�lmal�d�r. Asgari ücret sonras� ilk vergi basama�� için uygulanacak oran yüzde 10 olmal�d�r.

- Asgari ücret, herhangi bir ay�r�m yap�lmadan yine ulusal düzeyde tek olarak ve y�ll�k belirlenmelidir. ��çilerin aras�nda nitelik, k�dem, i�in mahiyeti gibi ekonomik amaçl� de�erlendirmelerin tümünden ba��ms�z olarak ele al�nmal�d�r.

- Asgari ücret, ekonomik ölçülerin ötesinde sosyal bir ücret olarak kabul edilmeli ve bu özelli�i temel al�narak belirlenmelidir.

- Devlet çal��anlar aras�nda ayr�m yapmamal�, kamuda geçerli en dü�ük ayl�k tutar�n� asgari ücret belirlenirken de dikkate almal�d�r."

YAPILMASI GEREKENLER:
Asgari ücret ile ba�lant�l� olarak ve günümüz ekonomik ko�ullar� da dikkate al�narak yap�lmas� gerekenler ise �öyle s�raland�:

- ��verenlere sa�lanan sosyal güvenlik prim deste�in benzeri i�çilere de verilmeli ve i�çilerin sosyal güvenlik haklar�nda bir kay�p yaratmayacak �ekilde i�çi SGK prim pay� 5 puan dü�ürülerek bütçeden kar��lanmal�d�r.

- Pandemi ko�ullar�nda i�sizlik sigortas�ndan i�çilere yap�lan ödemelerin (k�sa çal��ma ödene�i, nakdi gelir deste�i ve i�sizlik sigortas�) alt s�n�r� asgari ücret olmal�d�r.

- Pandemide i� ve gelir kayb� olan i�çilere asgari ücret düzeyinden az olmayan bir nakdi gelir deste�i verilmelidir. Bu destek kay�ts�z çal��an i�çiler için bütçeden kar��lanmal�d�r.

- 'Sosyal Devlet' ilkesi gere�i 'aile yard�m�' çal��mayan e� için uygulamaya konulmal�d�r.

- Sendikal örgütlenmenin oldu�u i�yerleri için asgari ücret te�viki uygulanmal�d�r."

D�SK, Türk-�� ve Hak-��, ortak çal��ma ilkelerine uygun olarak, ortaya ç�kan görü�leri payla�maya devam edeceklerini de bildirdi.

'Asgari ücret insan onuruna yara��r geçimi sa�lamal�d�r'

�lgili Haberler