GÜNCEL

'Alevilere dönük asimilasyon politikalar� Osmanl�'dan bugüne sürüyor'

�STANBUL - ETHA
25 �ubat 2024 Pazar

HDK ve DEM Parti'nin gerçekle�tirdi�i "Cumhuriyetin 100. y�l�nda Aleviler Konferans�"nda konu�an DEM Parti E� Genel Ba�kan� Tülay Hatimo�ullar�, " Cemevlerine çimento hediye ederek, banka hesaplar�na paralar yat�rarak, dedeleri imamlar gibi maa�a ba�layarak, Alevilere yönelik bugüne kadar gerçekle�tirilen katliamc� ve asimilasyoncu politikalar�n d��nda �u anda ba�ka bir yöntem denemektedirler. Bu yönteme Aleviler asla tenezzül etmeyecektir" dedi.

Halklar�n Demokratik Kongresi (HDK) ve Halklar�n E�itlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), "Cumhuriyetin 100. y�l�nda Aleviler Konferans�"n� �i�li'de bulunan Cemil Canda� Kent Kültür Merkezi'nde gerçekle�tirdi. Konferansa, DEM Parti E� Genel Ba�kan� Tülay Hatimo�ullar� ve milletvekilleri, HDK E� Sözcüsü Esengül Demir, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) E� Genel Ba�kan� Çi�dem K�l�çgün Uçar, Pir Sultan Abdal Kültür Derne�i (PSAKD) Genel Ba�kan� Cuma Erçe, Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) E�ba�kanlar� Kadriye Do�an ve Zeynel Kete ve çok say�da Alevi örgütü temsilcisi kat�ld�.

Demokrasi ve özgürlük mücadelesinde ya�am�n� yitirenler an�s�na sayg� duru�uyla ba�layan konferans, nefeslerle devam etti. Konferansta; "Erken Cumhuriyet Döneminden Bugüne Politik Sistem ve Aleviler", "Toplumsal De�i�im Dinamikleri Ba�lam�nda Muhalefet ve Aleviler" gibi ba�l�klar tart��ld�.

HAT�MO�ULLARI: AS�M�LASYON POL�T�KALARI SÜRÜYOR
Konferans�n aç�l�� konu�mas�n� yapan DEM Parti E� Genel Ba�kan� Tülay Hatimo�ullar�, Alevilerin cumhuriyet tarihi boyunca katliamlara maruz kald��n� ifade ederek, "100 y�ld�r bize dayat�lan katliamlara ve bask�lara kar��, Türkiye'deki �rkç� ve tekçi anlay��a kar�� verilen bir mücadelenin neferleriyiz, neferlerisiniz. 100 y�ll�k tarihimizde Koçgiri, Dersim, Mara�, Çorum Sivas, Gazi ve Ümraniye'de Aleviler bir katliamlar silsilesiyle kar��la�t�. Yine Suriye'deki katliamlarda Türkiye'deki egemenlerin, mevcut iktidar�n parma�� vard�" dedi. Alevilerin konu�tukça ve yan yana geldikçe tekçi ve �rkç� dayatmalara kar�� güçlü olacaklar�n�n alt�n� çizen Hatimo�ullar�, Alevilere dönük asimilasyon politikalar�n�n farkl� biçimlerde devam etti�ine i�aret etti.

'BU YÖNTEMLERE ALEV�LER ASLA TENEZZÜL ETMEYECEK'
Cemevlerinin Kültür ve Turizm Bakanl��'na ba�lanmas� ve ÇEDES projesine dikkat çeken Hatimo�ullar�, "Cemevlerine çimento hediye ederek, banka hesaplar�na paralar yat�rarak, dedeleri imamlar gibi maa�a ba�layarak, Alevilere yönelik bugüne kadar gerçekle�tirilen katliamc� ve asimilasyoncu politikalar�n d��nda �u anda ba�ka bir yöntem denemektedirler. Bu yönteme Aleviler asla tenezzül etmeyecektir, bunlar� asla kabul etmeyecektir. Alevilikte hizmet, pir mür�it hizmetleri Hak için yap�l�r ve r�zal�k al�narak yap�l�r. Bu r�zay� biz inanç toplumumuzdan al�r�z. Bu r�zay� devletin resmi ideolojisinden ya da bakanl�ktan, bir memurluktan almay�z. Bu r�zal�� iktidar�n bozmas�n� asla kabul etmeyiz" ifadelerini kulland�.

DEM Parti ve HDK olarak demokratik cumhuriyeti savunduklar�n� söyleyen Hatimo�ullar�, "Cumhuriyetin inançlara ve farkl�l�klara özgürlükler sunmad��n� gayet iyi biliyoruz. Cumhuriyet tarihi boyunca inançlar�n bu topraklarda ço�ulcu anlay��la özgürce ya�ayamad��n� hepimiz iyi biliyoruz. Demokratik cumhuriyet tezimizi buradan güçlendirmek ve bütün canlar�n e�it yurtta�l�k temellinde ya�ayabilmesini sa�lamak hepimizin görevidir" dedi.

DEM�R: �LK YÜZYILI DO�RU TAHL�L ETMEK ZORUNDAYIZ
HDK E� Sözcüsü Esengül Demir ise, cumhuriyetin ilk yüzy�l�n� do�ru tahlil edip sorgulayarak ikinci yüzy�l� kar��layabileceklerini söyledi. Osmanl�'dan kopu�u sa�lad�� iddia edilen cumhuriyetin ilk yüzy�l�nda ideolojik olarak çok büyük bir kopu�un olmad��n� vurgulayan Demir, Türkiye Cumhuriyeti devletinin kurucu akl�n�n Kürt ve Alevi sorunlar�na ili�kin Osmanl�'n�n ideolojisini sürdürdü�üne i�aret etti.

'�DEOLOJ�K, POL�T�K B�R KAVGA GEREK�YOR'
Alevili�in pek çok politikayla asimile edilmeye çal��ld��na dikkat çeken Demir, "Bin y�llar boyunca Alevi inanc�na dönük yürütülen asimilasyon politikalar�n�n Alevi toplumuna devletin istedi�i ölçüde etki etmedi�ini söyleyebiliriz" dedi. AKP döneminde düzenlenen Alevi çal��tay�yla bir "devletin Alevisi" kavram�n�n olu�turuldu�unu vurgulayan Demir, "Bu topraklarda ya�ayan inançlar ve kimliklerin kendilerini temsil etme, alan bulma ve bir arada özgürce ya�am ko�ullar�n�n olu�turulmas� gerekiyor. Bunun için de tabi ki ideolojik, politik bir kavga yürütmek gerekiyor. Alevi toplumu da bu süreçte bu kavgay� yürütme becerisi göstermi� bir toplumdur" dedi.

Konferans�n ilk sunumunu Prof. Dr. �ükrü Arslan, "Erken cumhuriyet döneminden bugüne politik sistem ve Aleviler" ba�l��yla yapt�.

ARSLAN: OSMANLI VE CUMHUR�YET ARASINDA B�R KOPU� YOK
Cumhuriyeti anlamak için Osmanl�'y� bakmak gerekti�ini vurgulayan Arslan, "Cumhuriyet Osmanl�'dan bir kopu� denilir. Ben tam tersini söylüyorum. Cumhuriyet Osmanl�'n�n Alevi kimli�i konusunda devam�d�r. AKP siyaseti de erken cumhuriyet döneminin bir devam�d�r" ifadelerini kulland�.

Yapt�� ara�t�rmalarda inceledi�i çok say�da belgenin hakim anlay��n yanl�� oldu�una i�aret etti�ini vurgulayan Arslan, Alevilik konusunda Osmanl� ve cumhuriyet aras�nda keskin kopu�lar olmad��n� ifade etti. Osmanl�'da Alevilere dönük politikada k�y�m, k�r�m, katliam politikalar�yla kar��la�t�klar�n� kaydeden Arslan, Alevili�in Osmanl�'da "yoldan ç�kmak, yoldan sapmak" �eklinde tan�mland��n� dile getirdi. "Bu tan�mlama daima bu toplulu�u d��ar�da tutmak, kenarda tutmak, sadece vergi al�nmas� gereken bir grup olarak görmek ve gerekiyorsa da��tmak, bask� uygulamak" diyen Arslan, ayr�ca Osmanl�'da 1826 y�l�nda Bekta�i tekkelerinin kapat�ld��na i�aret etti.

'ALEV�LER�N DESTE��N� ALMAK �Ç�N POL�T�K OYUNLAR OYNANDI'
Cumhuriyet döneminde bu politikalar�n devam etti�ini söyleyen Arslan, Osmanl�'dan cumhuriyete geçi� döneminde meclis Alevi milletvekillerinin seçildi�ini ancak bunun bir taktik oldu�unu belirtti. "Politik bir oyun bu. Alevi milletvekilleri vard� ama onlar�n cumhuriyetin ilan�ndan sonra kar��la�t�klar� muameleler çok hazindir" diyen Arslan, seçilen Alevi milletvekillerinin geçi� dönemi sonras� idam ve sürgünle kar�� kar��ya kald��n� hat�rlatt�.

1924 Köy Kanunu'na i�aret eden Arslan, rejimin kendi yapmas� gereken kamusal i�lerin bir k�sm�n� halka yükledi�ini ve bu i�lerin tan�mlanmas�nda, halk�n yapmak zorunda oldu�u i�lerden biri olarak "mescit ve cami yapmak" oldu�unu aktard�. Öte yandan rejimin hilafeti kald�rd��n� ama bir gün sonra Diyanet ��leri Reisli�i'ni kurdu�unu dile getiren Arslan, bu uygulamalar�n rejimin dini tercihini çok net ortaya koydu�unu vurgulad�.

'DERS�M KATL�AMI �Ç�N YAVUZ'DAN SONRA �K�NC� FET�H DEND�'
Tekke ve Zaviyeler Kanunu'yla t�pk� 1826'da Osmanl�'da Bekta�i tekkelerinin kapat�lmas� gibi Alevilerin ibadethanelerinin de kapat�ld��n� dile getiren Arslan, "16 Haziran 1937 tarihli gazetede man�ette 'Yavuz'dan sonra ikinci fetih' diye bir haber var. Bahse konu olan yer Dersim. 'Bunu bir Yavuz yapt�, bir de �imdi Mustafa Kemal yap�yor' deniyor. Cumhuriyet yaz�n�nda Yavuz'la ili�kilendirilmesi çok çarp�c�, bir süreklili�in itiraf�d�r bu. Bir Alevi bunu görmezse bence kendini de görmüyor demektir" ifadelerini kulland�.

'KOMUTANLAR DERS�M KATL�AMINA KATILDIKLARINI G�ZLED�'
1930'lu y�llar�n gazetelerinde Alevi ve Bekta�ilere dönük çok say�da gözalt�, tutuklama, soru�turma ve itibars�zla�t�rma haberleri oldu�una i�aret eden Arslan, di�er yandan Dersim Katliam� sonras� buna ili�kin gazetelerde tek bir haberin bile yer almad��n� kaydetti. Katliama kat�lan komutanlara madalya verildi�ini ancak bu olayda görev yapt�klar�n�n dosyalarda gizlendi�ini anlatan Arslan, "Cumhuriyetin en büyük utanc�d�r Dersim Katliam� ve cumhuriyetin kendisi bile bunu savunam�yor" dedi.

Konferans, di�er sunumlarla devam etti.

'Alevilere dönük asimilasyon politikalar� Osmanl�'dan bugüne sürüyor'

�lgili Haberler