EMEK

'Aile hekimleri i� yükü alt�nda eziliyor'

HABER MERKEZ�
1 Kas�m 2020 Pazar

CHP Genel Ba�kan Yard�mc�s� Gamze Akku� �lgezdi, sa�l�k sisteminin birinci basama�� olan aile hekimlerinin i� yükü ile ilgili haz�rlad�� raporda; aile hekimlerine müracaat�n artt��, uygunsuz rapor taleplerinin �iddeti getirdi�i, devletin hekimleri yaln�z b�rakt�� ve 'Beyaz Kod' uygulayan�n aç��a al�nd�� tespitleri yap�ld�.

CHP Genel Ba�kan Yard�mc�s� ve �stanbul Milletvekili Gamze Akku� �lgezdi, aile hekimlerinin genel ve pandemi dönemi sorunlar�n� tüm boyutlar� ile ele alan ve çözüm önerilerini sunan kapsaml� bir rapor haz�rlad�.

Aile hekimlerinin üzerindeki i� yüküne dikkati çeken �lgezdi, "Tüm bu fedakârca çal��malara ra�men aile hekimlerine Sa�l�k Bakanl�� taraf�ndan mart-nisan ve may�s aylar� için ek ödemeleri verilmemi�tir. Aksine hastas�ndan virüs kaparak izole olan, hastanede yatan aile hekimlerinin maa�lar� kesilmi�tir. Son derece önemli bir sa�l�k hizmeti veren, salg�n öncesindeki hizmetlerini de aksatmadan yürüten, aile hekimleri ile aile sa�l�k merkezi çal��anlar� aç�s�ndan bu uygulama adaletsiz ve haks�z bir sonucu ortaya ç�karm��t�r" dedi.

Pandemi ile birlikte i� yükü artan, sayg�nl�klar� zedelenen, maa�lar� azalan, hiçbir haktan yararland�r�lmayan aile hekimleri ve çal��anlar� için reform niteli�inden düzenleme yap�lmas�n�n zorunlulu�una vurgu yaparak, "7 ayd�r insanüstü çaba ile görevlerini yapan aile hekimlerinin deneyimleri Bilim Kurulu'na ve il pandemi kurullar�na önemli katk�lar sa�layacakt�r. Bu nedenle bu kurullarda mutlaka aile hekimli�i uzmanlar� görevlendirilmelidir" ifadelerini kulland�.

Aile hekimli�i raporundan öne ç�kan tespitler �öyle:

A�LE HEK�MLER�NE MÜRACAAT YÜZDE 21 ARTTI
"Bugün Türkiye'de aç�klanan en son verilere göre 7 bin 979 Aile Sa�l�� Merkezi ve 26 bin 252 Aile Hekimli�i Birimi'nde toplam 24 bin 82 aile hekimi görev yapmaktad�r. Türkiye'de her bir aile hekiminin 3 bin 405 ki�iden sorumlu oldu�u görülmektedir. Öte taraftan yine 2018 y�l� verilerine göre Türkiye'de bir y�l içerisinde Aile Sa�l�� Merkezi'ne de aile hekimleri taraf�ndan gerçekle�tirilen muayene say�s� 258 milyon 436 bin 607 olarak kay�tlara geçmi�tir. Bu rakam 2014 y�l�nda 214 milyon 120 bin 750 idi. Buna göre 2014-2018 y�llar� aras�nda aile hekimlerine müracaat say�s�nda yüzde 21 art�� ya�and�. Bu veriler ayn� zamanda i� yükü artarken, hastaya ayr�lan zaman�n azald��n� ve sunulan sa�l�k hizmetinin kalitesinin dü�tü�ünü gözler önüne seriyor.

A�LE HEK�ML�� RAPOR HEK�ML��NE DÖNÜ�TÜ
"Çal��ma ko�ullar�n�n iyile�tirilmesi gereken ve hem i� bar�� yönünden hem de sa�l�k hizmetlerinin kalitesi aç�s�ndan daha da geli�tirilmesi gereken aile Hekimli�i Sistemi amac�ndan uzakla�m��t�r. 'Rapor hekimli�ine dönü�türülen aile hekimli�i nedeniyle, tabipler as�l ve öncü görevleri olan kanser tarama, kronik hastal�k takipleri ve obezite ile mücadeleden uzakla�t�r�lmaktad�r.

DEVLET, A�LE HEK�MLER�N� YALNIZ BIRAKTI
"Covid-19 ile enfekte olan sa�l�k çal��an� say�s� eylül 2020'de 29 bin 865 olarak kay�tlara geçmi�tir. Türkiye'de 12 Eylül 2020 tarihi itibar� ile 85 sa�l�k çal��an� Covid-19 nedeniyle hayat�n� kaybetmi� olup 41'i, yüzde 48,2'si hekimdir. Aile Hekimleri sa�l�k sisteminin birinci basama��nda Covid-19 mücadelesi yaparken, devlet ve bakanl�k taraf�ndan yaln�z b�rak�ld�. Hastalar�ndan virüs kapan aile hekimlerine maa� dahi yat�r�lmad�. Genel tepkilerle a�ustos itibari ile bu yanl��tan dönülse de Mart - A�ustos dönemi kesintileri aile hekimlerine ödenmedi.

UYGUNSUZ RAPOR TALEPLER� ��DDET�N SEBEB�
"Aile Hekimli�i sisteminin en büyük sorunu olan kanunsuz ilaç talepleri, hastan�n gelmeden raporlu ilaçlar�n�n yaz�lmas�n�n istenmesi, evde ziyaret edilen hastalar�n�n sorunlar� ve uygunsuz rapor talepleri aile hekimlerine yönelik �iddetin temel sebepleridir. Artarak devam eden ve di�er çal��anlardan 16 kat daha fazla �iddete maruz kalan sa�l�k çal��anlar�na yönelik, sözel ve fiziksel �iddeti önleyici, etkin ve cayd�r�c� kanunlar ivedilikle hayata geçirilmelidir. �lgili kanunlar mutlaka TCK içerisinde düzenlenmelidir.

BEYAZ KOD UYGULAYAN AÇI�A ALINIYOR
"Sa�l�k çal��anlar� görev saatleri esnas�nda her gün sözel ve fiziksel �iddete maruz kalmaktad�r. Sa�l�k Bakanl�� ise uygulanan �iddeti, adli makamlara bildirebilmek amac�yla Beyaz Kod uygulamas�n� hayata geçirmi�tir. Ne var ki, Beyaz Kod uygulayan doktorlar hakk�nda aç��a alma i�lemlerinin yap�ld�� görülmektedir. Birinci Basamak Sa�l�k kurulu�lar�nda güvenlik tedbirleri almaya yönelik çal��malar yap�lmal�d�r. 'Beyaz Kod' uygulamas� prati�indeki zorluklar azalt�larak daha efektif bir uygulama haline dönü�türülmelidir.

YILLIK �Z�NLERE KEYF� MÜDAHALE
"Aile hekimlerinin izin hakk�na ve kazan�mlar�na yönelik keyfi bir müdahale söz konusudur. Her aile hekiminin ve aile sa�l�� çal��an�n�n y�ll�k 30 gün ücretli izin hakk� olmal�d�r. Y�ll�k izin kullanandan herhangi bir kesinti yap�lmas�, ücretli y�ll�k izin tan�m�na uymamaktad�r. �zinli hekim ya da aile sa�l�� çal��an� yerine görevlendirme yap�ld��nda da görevlendirilen ki�iye t�pk� hizmet içi e�itim görevlendirmelerinde oldu�u gibi vekâlet ücreti ödenmelidir.

SEND�KA ENGELL�
"Aile sa�l�� çal��anlar� kendine özel yap�s� ile maalesef mevcut sendikalar�n toplu sözle�me döneminde temsil edilememektedir. Sendikal� olman�n önündeki engeller kald�r�lmal�d�r. Aile Hekimli�i uygulamas�n�n sendikal yap�da temsil edilebilmesi için Aile Hekimli�ini ayr� bir i� kolu olarak kabul edilerek, kanuni düzenlemeler yap�lmal� ve Aile Hekimli�i i� kolunda en fazla üyesi olan sendikan�n toplu sözle�me yetkisi kanuni düzenlemede yer almal�d�r.

RAPORLAR SEBEB�YLE MESLEK YAPILAMIYOR
"Aile hekimleri sürekli artan i� yüklerinin yan� s�ra kendilerinden talep edilen ve say�s� bir dönem neredeyse 400'ü bulan raporlar sebebiyle mesleklerini yapamaz hale gelmi�lerdir. Tüm i� yerlerinde i� yeri hekimi ve i� güvenli�i uzman� bulundurulmal�d�r. Finansal aksakl�klar için sosyal devlet gere�i i� yeri sahiplerine ekonomik destek verilmeli, aile hekimleri ilgili i� yerleri sözle�me imzalayarak i� yeri hekimli�i hizmeti vermelidir.

PANDEM�DE ÇÖZÜMLER
"Pandemi döneminde Bilim Kurulu'nda temsiliyet sa�lanmal�d�r. Randevu sistemine geçilmelidir. Raporlu ilaçlar�n eczaneden temini sa�lanmal�d�r. Rapor istemleri azalt�lmal�d�r. Okul izlenimleri ertelenmelidir. Okul a��lar� kesintiye u�rat�lmamal�d�r. Psikolojik destek sa�lanmal�d�r. Covid-19 meslek hastal�� say�lmal�d�r. Hayat�n� kaybedenlere �ehit unvan� verilmelidir. Periyodik test yap�lmal�d�r."

'Aile hekimleri i� yükü alt�nda eziliyor'

�lgili Haberler