GÜNCEL

Tutsaklar�n taleplerine disiplin soru�turmas�yla yan�t veriliyor

ETHA
28 Ekim 2021 Per�embe

�ç Anadolu Bölgesi hapishanelerde 3 ayl�k hak ihlallerini raporla�t�ran �HD Ankara �ubesi, tutsaklar�n sa�l�k hakk�n�n engellendi�ini ve uydurma gerekçelerle haklar�nda soru�turma ba�lat�ld��n�n alt�n� çizdi.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD) Ankara �ubesi Hapishaneler Komisyonu'nun gelen ba�vurular, avukatlar�n hapishanelere yapt�klar� ziyaretler, tutsaklar�n yollad�� mektuplar ve tutsak aile görü�melerinin aktar�lmas� ile derlenen bilgiler sonucunda haz�rlanan, Temmuz-A�ustos-Eylül aylar�nda �ç Anadolu Bölge hapishanelerinde ya�anan hak ihlallerini raporla�t�rd�.

2021 y�l�nda Temmuz, A�ustos ve Eylül aylar�nda Türkiye'nin çe�itli hapishanelerinde tutsaklar�n ya�am�n� yitirdi�i aktar�lan raporda, isimler �öyle payla��ld�:
▪ Adem Ta�demir: Patnos L Tipi Hapishanesi, 05 Temmuz 2021'de �üpheli �ekilde ya�am�n� yitirdi.
▪ �aban Dilbilen: Hakkari Kapal� Hapishanesi, 06 Temmuz 2021'de intihar sonucu
hayat�n� kaybetti�i iddia edildi.
▪ Mustafa Güven: Erci� A Tipi Kapal� Hapishanesi, 19 Temmuz 2021'de Covid-19
nedeniyle ya�am�n� yitirdi.
▪ Cenk Sar�: Antalya E Tipi Kapal� Hapishanesi, 05 A�ustos 2021'de Kalp Krizi Nedeniyle Ya�am�n� Yitirdi.
▪ Mustafa Karsl�: �stanbul Kartal Hapishanesi, 12 A�ustos 2021'de Covid-19 nedeniyle ya�am�n� yitirdi.
▪ Mustafa Ok�en: Konya E Tipi Hapishanesi, 18 A�ustos 2021'de kalp krizi nedeniyle ya�am�n� yitirdi.
▪ Mehmet Ali Çelebi: Sincan Hapishanesi, 4 Eylül 2021'de tahliye edildikten 10 gün sonra yo�un bak�mda tutuldu�u hapishanede ya�am�n� yitirdi. 4. Evre kanser hastas�yd�.
▪ Merve Cemilo�lu: Hapishane bilinmiyor, 19 Eylül 2021'de geçirdi�i komplikasyonlar
nedeniyle ya�am�n� yitirdi.
▪ Kenan Özcan: Afyon/Bolvadin Hapishanesi; 20 A�ustos 2021'de vefat etmi�. Vefat�ndan 4 gün önce hastaneye kald�r�lm�� ancak nedeni aç�klanmam��.
▪ M.B.: Gültepe Kapal� Hapishanesi, 28 Eylül 2021'de Covid-19 intihar sonucu hayat�n� kaybetti�i iddia edildi.

Tutsaklar�n sa�l�k haklar�n�n engellendi�i belirtilen raporda, �u veriler payla��ld�:
▪Tek ki�ilik, sa�l�ks�z nakil araçlar� ile sevkler yap�lmakta; bu durum özellikle kalp, ast�m, epilepsi hastalar�n�n sa�l�klar�n� kötü etkilemektedir.
▪ Mahpuslar kelepçeli muayene edilmekte, kelepçeli halde hastane sevkleri yap�lmaktad�r.
▪ Hasta mahpuslar revire geç ç�kar�lmakta, hastane sevkleri ya geç yap�lmakta ya da hiç yap�lmamaktad�r. Ayr�ca rutin yap�lmas� gereken test ve kontroller de aksamaktad�r.
▪ Adli T�p Kurumu politik tutum izleyerek "Hapishanede Kalamaz" raporu vermemekte, tam te�ekküllü hastane ve üniversite hastanelerinin "Hapishanede Kalamaz" raporlar� kabul edilmemekte ve a��r hasta mahpuslar�n infazlar� ertelenmemektedir.
▪ Diyet yeme�i ihtiyac� olan mahpuslar�n diyet yeme�i talepleri kar��lanmamaktad�r.
▪ Kendi öz bak�m�n� yapamayacak kadar hasta olan mahpuslar durumlar�na bak�lmaks�z�n hapishanelere konulmaktad�r.
▪ A��r psikolojik rahats�zl�klar� olan mahpuslar tahliye edilmiyor.
▪ Mahpuslar�n di� tedavileri yap�lamamaktad�r.
▪ Bir mahpus hastaneye 8 ayd�r sevk edilmedi�i için ve di�er ya�anan sorunlardan kaynakl� olarak açl�k grevi ba�latm��t�r.
▪ Mahpuslar kullanm�� olduklar� ilaçlar�n temininde zorluklarla kar��la�maktad�r.
▪ Ast�m hastalar�n�n sigara içilmeyen odalara geçme talepleri kabul edilmemektedir.
▪ Bir mahpusun, ücretini ödemi� olmas�na ra�men 5 y�ld�r di� tedavisi yap�lmamaktad�r.

Hapishanelerde i�kencenin sürdü�ünün alt� çizilen raporda, �u veriler payla��ld�:
▪ �ç Anadolu Hapishanelerinde 7 mahpus i�kence, darp ve kötü muameleye maruz kald�klar�n� ifade etmi�lerdir.
▪ Aksaray T Tipinde bir mahpus i�kence görmü�, hastaneye götürülmemi� ve �ikayetleri kabul edilmemi� ve bu nedenle de açl�k grevine ba�lam��t�r.
▪ Kayseri 1 Nolu T Tipinde bir mahpus darp edildi�ini, üç dört kere copla falakaya yat�r�ld��n�, 7-8 memurun ellerini ve ayaklar�n� tuttu�unu, ayakkab�s�n� ç�kard�klar�n� ve ayaklar�n�n alt�na vurmaya ba�lad�klar�n�, ac�dan birkaç gün ayaklar�n�n üzerine basamad��n�, çok i�kenceye maruz kalan insan tan�d��n� aktarm��t�r.
▪ Konya/Ak�ehir T Tipinde bir mahpus gözalt�na al�n�rken kolluk taraf�ndan i�kence ve hakaretlere u�rad��n� aktarm��t�r.
▪ Konya/Seydi�ehir'de bir mahpus, tek tutuldu�u ve kimse ile görü�türülmedi�i için kendisi ve ayn� cezaevinde bulunan 4 mahpus açl�k grevi ba�latm��lard�r.
▪ Sincan 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevinde bulunan bir mahpus kendisine i�kence yap�ld��n� aktarm��t�r.
▪ Sincan 3 Nolu L Tipinde iki kad�n mahpus �iddete u�rad�klar�n� aktarm��lard�r.
▪ Hapishanelerde mahpuslara ç�plak arama uygulamas� devam etmektedir.

Raporda, hapishanelerde her türlü hak talebine ya da ihlallere kar�� verilen tepkilere kar�� idarelerin, tutanak tutarak ve disiplin soru�turmas� ba�latarak kar��l�k verdi�inin alt� çizildi. Raporda, �u bilgilere yer verildi:
▪ �artl� tahliye ko�ullar� sa�lanmas�na ra�men keyfi gerekçelerle tahliyeler uzat�lmakta ve bu uygulama gözlem kurulu karar�yla gerçekle�mektedir. Hapishanelerde bu durumda olan pek çok mahpus bulunmaktad�r.
▪ Sincan Kad�n hapishanesinde 4 kad�n mahpusa Kürtçe �ark� söyledikleri ve halay çektikleri için ceza verilmi� ve tahliyeleri ertelenmi�tir.

Bask�lar, ileti�im yasaklar� ve di�er sorunlarla ilgili tespit edilen hususlar ise �öyle aktar�ld�:
▪Sosyal faaliyetler (spor, sohbet, kurs) kimi yerlerde tamamen durdurulmu� kimi yerlerde de k�s�tlanm��t�r. Çok nadir spora ç�kar�lan yerlerde de mahpuslar ayn� ko�u�takiler ç�kabiliyor.
▪ Kapal� görü�ler ayda iki kez yapt�r�l�yor.
▪ Pandemi sürecinde haftal�k 20 dakikal�k telefon kullanma hakk� tek bir numaray� arama �ekline indirgenmi�tir.
▪ Cenazelerine kat�lmak isteyen iki mahpusun talepleri kabul edilmemi�tir.
▪ Ko�u� aramalar�nda görevlilerin kimi zaman koruyucu malzeme (maske, eldiven vb.) kullanmad�klar� aktar�lm��t�r.
▪ Mahpuslara metal ka��k verilmemekte, onun yerine sa�l�ks�z olan plastik ka��klar verilmektedir.
▪ Mahpuslar taraf�ndan her türlü mektup-kart gibi postalar�n idareye verilerek bedellerinin emanet paradan kesilmesi �eklinde uygulanmas�na ra�men son de�i�iklikle mahpuslar�n gönderilere kendilerinin pul yap��t�rmas� istenmi� ancak her posta gönderisinin APS, taahhütlü, normal mektup olmas� ve gramajlar�n�n da tespit edilmesinin olanaks�zl�� nedeniyle bu uygulamaya uyum sa�lanamam��, Posta �daresi, bu uygulaman�n kendilerinden kaynaklanmad��n�, hapishane idaresi taraf�ndan inisiyatif al�nd��na dair cevab� bir mahpusa yaz�l� olarak iletmi�lerdir.
▪ Geçmi�te ayn� ko�u�ta bulunan mahpuslar bir den fazla mektubu ayn� al�c�ya gönderebiliyorken at�k bu haktan yararlanam�yorlar.
▪ Yeni Ya�am, Evrensel gazeteleri mahpuslara verilmemekte, gerekçe olarak da Bas�n �lan Kurumu'ndan resmi ilan ve reklam yay�nlama hakk� bulunmayan gazetelerin hapishanelere al�nmad�� aktar�lm��t�r.
▪ Mahpuslar�n kantinden alarak bir radyo bulundurma haklar� olmas�na ra�men radyolar� toplat�lm��t�r.
▪ Ailelerinden uzak hapishanelerde bulunan mahpuslar�n sevk talepleri kabul edilmemektedir.
▪ Afyon 1 Nolu'da kargoyla gelen kitaplar� ayda 2 kitap olarak verilmekte, odada ki�i ba�� 5 kitap bulundurulmakta ve d�� kantin yoluyla kendi paralar�yla sat�n almak istediklerinde ise sadece 1 yay�nevi ile anla��ld�� için istedikleri kitaplar�n bulunmad�� söylenmektedir.
▪ Mahpuslara aileleri taraf�ndan getirilen dergiler verilmemi� ve bunun için de bir gerekçe gösterilmemi�tir.
▪ Afyon 1 Nolu'da bir mahpusun tutmu� oldu�u 3 deftere aramada el konulmu� ve kendisine de gerekçe iletilmemi�tir.
▪ K�r�kkale F Tipinde bir mahpusun yazm�� oldu�u 400 sayfal�k romana el konulmu� ve geri verilmemi�tir.
▪ Mahpuslar�n sigara içilmeyen odalara geçme talepleri kabul edilmemektedir.
▪ Kantinde sat�lan ürünler hem çe�it olarak az hem de fiyatlar� yüksektir. Ayr�ca verilen ürünler kalitesizdir.
▪ Her mahpusun ücretsiz olarak içme suyuna eri�im hakk� olmas�na ra�men musluk suyunun içilemez olmas�ndan dolay� ücretle kantinden su almak zorunda kal�nmakta, mahpuslar�n ço�unun yoksul ve paras� olmad��ndan bir külfet ve ma�duriyet olu�maktad�r.
▪ Mahpuslara verilen yemekler besleyici de�ildir.
▪ 1 Mahpus maddi imkans�zl�klar nedeniyle, k�yafet yard�m� yap�lmas�n� talep etmi�tir.
▪ Sincan 3 Nolu L Tipinde iki kad�n mahpusun kald�� yerde kameran�n biri banyo kap�s�n� görmektedir.

Tutsaklar�n taleplerine disiplin soru�turmas�yla yan�t veriliyor

�lgili Haberler