Mustafa Öner yazdı | Zor zamanların kritik görevlerin yetkin komünisti Zeki Gürbüz
Öyle anlar gelir ki, tek başınasındır. Parti sensindir. Partiyi temsiliyette bütün sorumluluk senin iki omzundadır. Bu gibi durumlarda can feda öne çıkıp partiyi temsil etmek, partinin varlığını dosta düşmana karşı savunmak belirleyicidir. Öncülük eylemi ve tavrıyla kitlelerin güvenini kazanmaktır. Zeki yoldaş, abartısız her koşulda bunları yapmıştır.
Ahmet Şoreş yoldaşa ilişkin bu niteleme rastgele söylenmiş değil. Ya da yoldaşın ardı sıra duygusallıkla ona atfedilen bir övgü amacıyla da söylenmedi. Yoldaşın gelişkin nitelikleri, yetenekleri, pratik duruşu ve iş kotarıcı azmi bu nitelemeyle birebir uyumludur. Bu gelişkin belirgin özellikleri belirtilmezse Zeki yoldaş eksik anlatılmış olur.
Partisi ve birlikte çalıştığı yoldaşları da iyi bilir. Yoldaş, en zor koşullara, olanakların sınırlılığına inat kritik anlarda görev üstlenmede her zaman ön saflarda olmuştur. Görev, sorumluluk üstlenmede öncü rol oynamıştır. Yoldaş, böylesi dönemlerin görevlerini üstlenen komünist öncü kadro olarak kendisini yetiştirip geliştirmeyi her dönem görev edinmiştir.
30 yılı aşkın partili yaşamı, mücadelesi dayanıklı, sağlam kişiliği, çelik iradeli oluşu kritik anlarda sol duyulu, parti aklıyla hareket ediş tarzı, aldığı görev(ler)i layıkıyla yerine getirme kararlılığı nedeniyle yoldaş bu nitelemeyi fazlasıyla hak etmekte. Partisinin zor süreçlerde geçtiği, düşmanın partiye yönelik çeşitli biçimlerdeki saldırılarına kritik anlarda üstlendiği görevleri yerine getirirken sergilediği irade, yaratıcı biçimler ve kararlılık azmi yoldaşın en belirgin öne çıkan özelliklerindendir. Aynı sorumluluk bilinciyle iç ortamın, işleyişin, yoldaşlık ilişkilerinin devrimci niteliğinin yükseltilmesinde de her zaman özel bir çaba içerisinde olmuştur.
Başta genç komünistler, sosyalist yurtsever gençlik olmak üzere her yaştan, kuşaktan Zeki yoldaşın iz sürücüleri; yoldaşı, mücadele içerisinde, kendimizde nasıl yaşatabiliriz diye sorduklarında rahatlıkla belirtilen bu yeteneklerini örnek alabiliriz diye yanıt verilebilir. Mücadelenin zor dönemlerinde partinin karşı karşıya kaldığı kritik anlarda sorumluluk üstlenmeyi olması gereken doğal bir görev sayanlar, Ahmet Şoreş yoldaşın bu özgün özelliklerini kılavuz edinebilirler.
Sınıf savaşımının seyri içerisinde 'barışçıl' biçimlerin ağırlıkta olduğu, devrimle karşıdevrim arasındaki çelişki ve çatışmaların nispeten düşük yoğunlukta geçtiği dönemler olur. Böylesi politik atmosfer içerisinde devrimcilik yapmak görece daha 'kolay'dır. Riskleri fazla değildir. Olası bedel ödeme daha sınırlıdır. Salt bu dönemlere göre düşünsel ve kişilik olarak şekillenen kadrolar, koşullar değiştiğinde yeni duruma uyum sağlamada zorlanırlar.
Bunun bilincinde olan çeşitli deneyimlerden geçen öncü kadro politikasını zor zamanlara, kritik süreçlere, dönemeçlere göre belirlemiştir. Kadrolarını da buna göre yetiştirir, şekillendirir. Öncünün kadroları ve militanları da devrimcileşmelerinde, eğitimlerinde ve kendilerini yetiştirmelerinde partinin kadro politikasını referans alırlar. Zeki yoldaş da aynı referansla kendi gelişimini yönettiği gibi yoldaşlarının da yeni kadroların da bu esaslara göre yetişip şekillenmelerine büyük önem veren, özen gösteren yoldaşların önde gelenlerinden olmuştur.
Kritik anlar, dönemeçler, parti faaliyetinin zor şartları altında sürdürülmesi deyimi bir bakıma genel, soyut kalabilir. Neleri içerdiği, neyi ifade ettiği tam anlaşır da olmayabilir. Mesela, faşizmin dolu dizgin saldırılarının sürdürdüğü koşullar; güvenlikli çalışma şartlarının her zamankinden daha fazla önem kazandığı zamanlar; kadro açığının arttığı dönemler; çalışmaların daraldığı durumlar olarak sayılabilir.
Gözaltılarda, kaçırma durumlarında, düşmanın irade kırma, düşürme, ideolojik olarak teslim alma girişimleri, parti örgütlerinin, kadrolarının bir şekilde zor durumda kaldığı anlar kritik anlardır. Bu gibi durumlarda öne çıkıp görev, sorumluluklar üstlenmek zor koşullara göre şekillenen kadroların işidir. Zeki yoldaş bunu kendi pratiğiyle başardığını kanıtlamıştır.
Bazı durumlarda doğan güvenlik zaaflarını gidermede risk alıp atağa geçmektir. Kritik süreçlerde rol üstlenmektir. Tıpkı Zeki yoldaş gibi. Bazen çıkan fırsatları anında değerlendirmektir. An geldiğinde zaman yitirmeden, geri, çekingen, sağlamcı, ikircikli davranışlara devrimci müdahalede bulunmaktır. Bazen de kitlelerin biriken öfkesini dışa vurup maddi bir güce dönüştürmek için bir kıvılcım çakmaktır. Harekete geçen kitleleri tutuklanma, vurulma pahasına doğru yöne yönlendirmek için öncülüğe atılmaktır.
Tıpkı Gazi ayaklanmasında, Gezi-Haziran genel ayaklanmasında komünistlerin öne çıkarak üstlendikleri görev gibi... Zor durumda kalan, kuşatma altında olan yoldaşlarına çıkış yolu açmak için harekete geçmekte, kuşatma çemberini yaracak sorumluluğu üstlenmekte, kritik zamanların ruhuna göre kendilerini yetiştiren komünist kadrolara has bir meziyettir.
Öyle anlar gelir ki, tek başınasındır. Parti sensindir. Partiyi temsiliyette bütün sorumluluk senin iki omzundadır. Bu gibi durumlarda can feda öne çıkıp partiyi temsil etmek, partinin varlığını dosta düşmana karşı savunmak belirleyicidir. Öncülük eylemi ve tavrıyla kitlelerin güvenini kazanmaktır. Zeki yoldaş, abartısız her koşulda bunları yapmıştır. Pratiğiyle üstlendiği riskli görevlerle bu özelliği sabittir. Kendi yaptıklarıyla yetinmemiştir. Zor zamanların kritik dönemeçlerinde üstesinden gelebilecek kadroların yetiştirilmesi için her zaman ısrarlı bir çaba içerisinde olmuştur.
Çeşitli nedenlerle sorun yaşayan, bazı sıkıntıları olan, kafası karışan, özgüven yitimi yaşayan, sendeleyen, an geldiğinde ne yapacağına karar veremeyen, karar vermekte zorlanan ideolojik kırılma yaşayan yoldaşlar olur.
Bu vb. durumda olanlar bir bakıma kritik eşiktedirler. Tam da böylesi durumlarda yoldaşının yanıbaşında olmak, ona yoldaş-parti eli uzatmak, sınırın bu yanına-kolektife yüzünü dönmesini sağlayabilir. Anlamaya çalışmak, yoldaşınla nasıl empati kurmak gerektiğini bilmek, kritik eşiği devrimci yöne doğru geçmeye yeterli olabilir. Ahmet Şoreş yoldaşı tanıyanlar, onunla çalışanlar yoldaşın bu özelliklerinin de gelişkin olduğunu bilirler. Yoldaşın sezgileri güçlüdür. Gözlemleri nesneldir. Bir o kadar da kendine görev çıkarmada sorumlu ve emekçidir. İkna kabiliyeti güçlüdür, kolay kolay pes etmez.
Zeki yoldaş, görev, iş ayrımı yapmaz. Görevini yerine getirirken işin kolay yanını seçmez. Yapılması gereken de ısrarlıdır. Sabırlıdır. Ama ertelemeci değildir. Bir plan disiplin çerçevesinde işlerini yapar. Çalışma tarzı böyledir. Yakınma, sızlanma yoldaşın düşüncesinde ve pratiğinde yer bulamaz.
Bu gelişkin niteliklerinden iş bitirici özelliklerinden dolayıdır ki partisi görev verdiğinde rahattır. Gözü arkada kalmaz. Çünkü aldığı işi yarım bırakmak yoldaşın çalışma tarzında yoktur. Birçok badireyi atlatmayı başarmıştır. Karşıdevrimin kuşatmalarını mücadelenin farklı cephelerinde bir şekilde yarıp boşa çıkardığı gibi, üsleri ve yoldaşlarını da sağlama almayı defalarca becermiştir. Güvenlikli çalışmada deneyim biriktirmiş yetkin yoldaşlardan birisidir.
Zeki yoldaşın özgüveni gelişkindir. Düşmanı ne abartır ne küçümser. Sorunları aşmada bir şekilde başaracağına inanır. Üstesinden gelinemediği durumlarda nedenlerine kafa yorar. Yeni yollar arar bulur. Üstlendiği görevleri bugün olmazsa yarın ama yerine getirmede kendinden emin hareket eder. "Gerçekçi ol imkansızı iste" bilincini içselleştirmiştir.
Ahmet Şoreş yoldaş da olmakta olan yetkin bir komünist yönetici vasfına sahiptir. Olanla yetinmez. Kendini tamamlanmış görmez. Girdiği ortama ayak uyduranlardan, dengeci davrananlardan olmamıştır. Ortamın ilişkilerinin geri verimsiz yanlarıyla uzlaşmaz bir komünisttir. Yaptığı yanlışlarla, eksikleriyle, hatalarıyla barışık olmayanlardandır. Savunmacı gerekçeleri kendine kalkan edenlerden hiç olmamıştır. Lafı hiç dolandırmadan vermesi gereken özeleştiride de örnek alınacak davranışa sahiptir. Mütevazıdır. Bu özellikleriyle de ideolojik ve pratik olarak hem öğreten hem öğrenendir.
İrfan, Adil, Demircioğlu, Süleyman ve Bayram yoldaşlardan olduğu gibi, Zeki yoldaşta da öğreneceğimiz, örnek alacağımız sayısız ileri gelişkin özellik var. O da kendisinden önce uğurlanan nice yoldaşın gelişkin yanlarından öğrenmeyi görev edinenlerden oldu her dönem. Ahmet Şoreş yoldaşın gelişkin önderlik, yöneticilik, örgütçülük vasıflarından birisi de, politik-askeri komutanlık yeteneğini de anlatan yoldaşları olacaktır.
Zeki yoldaşı mücadelemizde yaşatabilmemiz için ondan öğrenmemiz gerekir. Öğrenemezsek, yaşatamayız da. "Yoldaştan nasıl öğrenmeliyiz, hangi özelliklerini alarak zor zamanlara göre şekillenebiliriz?" sorularının peşine düşüp cevaplarını bulmak için Zeki yoldaşı tüm yanlarıyla yeterince tanımaya çalışırsak sorulara yanıt bulmada zorlanmayız. Yeter ki isteyelim. Israrlı, azimli olalım...