GÜNCEL

Avustralya yang�n� bize ne gösterdi

CEM�L AKSU
16 Ocak 2020 Per�embe

Bir felaket yakla��rken çaresizlik hissinden önceki belki de son soru ne yapmal� oluyor ve bu sorunun cevab� olan eylem gerçekçilik bariyerine toslay�p geri dönüyor. Benzer felaketlerin tüm dünyada kap�da oldu�u su götürmez gerçe�i ile ya�aman�n tek yolu, evet onurlu, ba� dik, vicdanl�, vb. erdemleri ta��maktan bahsetmiyorum, hayatta kalman�n tek yolu devrimci bir hatta bütünlüklü bir ekoloji mücadelesi yürütmek olacak.

Avustralya'da k�ta çap�nda süren orman ve çal� yang�nlar� "can yakt�kça" gündemde kalmaya devam ediyor. Yang�nlar�n do�al döngünün mevsimsel bir parças� oldu�u k�tada bu y�lki çal� ve orman yang�nlar� ilkin Temmuz'da küçük çapl� �ekilde ba�lam��, ancak Eylül'e gelindi�inde özellikle do�u k�y�lar�nda etkili olmak üzere yüzlerce noktada, adan�n neredeyse tamam�na yay�lm��t�. Adada �u ana dek 15 milyon hektar�n üzerinde bir alan�n yand�� belirtiliyor. Hava s�cakl��n�n birkaç derece dü�mesi ve k�sa ya�� aral�klar�yla yava�lasa da kontrol alt�na al�namayan yang�nlar aylard�r sürüyor olmas�na ra�men sosyal medyada tüm k�tay� yang�nlarla kaplanm�� gösteren foto�raf(1), dumanlarla kaplanan ba�kent Canberra ve Sydney'in ve küle dönmü� hayvanlar�n k�yamet günü görüntüleriyle birle�erek meseleyi birden dünya çap�nda ana tart��ma gündemlerinden biri haline getirdi.

Bilim insanlar� yang�nlar�n Mart'a kadar sürece�ini tahmin ediyorlar. �u ana dek en az 28 ki�inin hayat�n� kaybetti�i, yakla��k 2 bin evin küle döndü�ü ülkede çok say�da kent ve kasabada elektrik ve internet ba�lant�s� kesintileri ya�an�yor.(2) Yang�nlar�n çap� öyle büyük ki ç�kan dumanlar 17,7 km yüksekli�e ula�arak stratosferde dünyay� dola�maya ba�lad�. Dumanlar 8 Ocak'ta Güney Amerika'ya ula��rken yang�nlar�n tüm dünyadaki atmosferik olaylar� etkileyecek büyüklükte oldu�unu gösteriyor.(3) Sydney Üniversitesi'nden profesör Chris Dickman'a göre 1 milyar�n üzerinde, Dünya Do�ay� Koruma Vakf�'n�n (WWF) en son aç�klamas�na göre ise 1.25 milyar memeli, ku� ve sürüngenin yanarak veya ya�am yerlerini terk ettikten sonra açl�ktan ya�am�n� kaybetti�i hesaplan�yor ki bu say�ya böcek, kurba�a ve bal�k ölümleri dahil de�il.(4) Zengin tür çe�itlili�i olan k�tada k�taya özgü özellikle kanguru, koala gibi büyük memelilerden 300'ün üzerinde canl� türlerinden bir k�sm� maalesef yeryüzünden silinecek. Ya��larla birlikte sulara ta��nacak birikintilerle su ekosistemleri de ciddi darbe alacak ve artacak alglerle kirlenen içme sular� ülkede su stresine yol açacak.(5) Ayr�ca ülkenin belki de en büyük spor organizasyonlar�ndan Avustralya Aç�k tenis turnuvas� elemelerinin ilk gününde olu�an hava kirlili�i sporcular�n performans�n� etkileyerek meseleyi dünya gündeminde tutmaya devam etti.(6) Baz� sporcular turnuvan�n ertelenmesini isterken baz�lar� turnuvaya kat�lmaktan vazgeçtiler. Barbarl��a dönü�ten söz ediyorsak olan biten i�te budur.

Bugün Avustralya yang�nlar�na verilen tepkinin gecikmesi korku, �a�k�nl�k, �ok ve kayg� içinde olan biteni izlemekten öteye gidemeyen bir tart��man�n sonucu. Oysa ne yang�n�n büyüklü�ü ne de Avustralya devletinin yang�na kar��s�ndaki reaksiyonu �a��rt�c� de�ildi. Bilimsel veriler bunun gibi felaketlerin yakla�t��n� y�llard�r ortaya koymu�tu. Her y�l yay�nlanan raporlarda kritik bölgeler ayr�nt�l� �ekilde belirtilmi�ti. Bilimsel verilere ve iklim krizine kar�� içi bo� �üphecili�in, verilerin abart�ld��na veya tutmayaca��na dair beklentilerin zaman� çoktan geçti. Çoklu kriz içinde varolu�sal bir bunal�m ya�ayan kapitalizm için bile, sermayenin iklim krizinde bir f�rsat görerek kendi krizinden ç�k�� do�rultusunda harekete geçme planlar� yapmas� durumu netle�tiriyor. Peki dünya halklar�, i�çiler ve ezilenler ekolojik krizin her türden görünümü kar��s�nda kendini nas�l koruyacak? Yanarak, bo�ularak, açl�ktan, hastal�ktan ölmeyi beklemek d��nda sadece kurtar�lmay� m� bekleyecek? Avustralya yang�n� özelinde iklim krizini bir kez daha ele alarak ne yap�lmal� sorusuna art�k daha somut yan�tlar vermenin zaman� geldi.

YANGININ �KL�M KR�Z�YLE �LG�S�
Dünya'daki en kuru k�ta olan Avustralya her y�l ya��l� mevsimin sona ermesiyle birlikte mevsimsel bir yang�n dönemine giriyor, bu dönemde ya�anan yang�nlar belli s�kl�klarla büyük çapl� felaketlere de yol açabiliyor. Yang�n özellikle Avustralya yerli halklar�n�n al��k�n olduklar�, kültürlerine de i�ledikleri do�al bir olgu. Yang�nlar�n küresel �s�nman�n etkilerinin belirginle�mesinden önce do�an�n kendini yenilemesi, bitkilerin tohumlar�n� yeni alanlara saçmas� gibi etkileri mevcuttu. Ancak özellikle son 30 y�lda bu yang�nlar giderek kontrolden ç�kmaya ve do�al bir döngünün parças� olmaktan do�al olmayan do�al afetlere evrildi. 1983'te Kül Çar�amba, 2001'de Kara Noel, 2009'da 180 ki�inin öldü�ü Kara Cumartesi gibi felaketlere yol açt�.(7) 15 milyon hektardan fazla alan� kar��la�t�rmak gerekirse geçen y�l Ocak ay�ndaki Amazon orman� yang�nlar�nda 906 bin hektar, yine geçen y�l Temmuz ay�ndaki Sibirya steplerindeki yang�nlarda 2,6 milyon hektar alan yanm��t�.(8)

Yang�nlar nedeniyle ne kadar karbon sal�m� oldu�u tam hesaplanamasa da 400 milyon ton CO2 e�de�eri karbon sal�m� tahmini yap�l�yor. Halihaz�rda tüm dünyada etkilerini felaketlerle hissettiren iklim kriziyle bunun ba��n� Tuna Emren'in yaz�s�ndan(5) al�nt�layarak aç�klarsak:

"El Nino'yu bilmeyen yoktur. Küresel �s�nma onu güçlendirerek bat�ya kayd�rd�. El Nino sal�n�mlar�n�n Hint Okyanusu'nda etkili olmas�, Avustralya'da kurakl�k ya�anmas�yla sonuçlan�yor. S�cakl�klar�n bu y�l rekor seviyelerde seyretti�i k�tada rüzgârlar da durmak bilmedi. Bu ko�ullar alt�nda ba�layan yang�nlar h�zla yay�l�p büyüdükleri için, alevlerin etkisiyle ortaya ç�kan y�ld�r�mlara da �ahit olduk ki bunlar da yeni yang�nlar� ba�lat�yor."

"�klim uzman� Michael Mann alevler içindeki Avustralya'y� ziyaret etti�inde, kendisini bile �a��rtan yeni bir sürecin olu�tu�unu gördü; 'Yang�nlar kendilerine özgü bir geri besleme sistemi yaratm�� gibi görünüyor.' Alevlerden beslenen pyrocumulus'lar, yani yang�n bulutlar� y�ld�r�m üretmeye devam ettikçe sistem besleniyor. ��te bu tuhaf durum hiçbir iklim modelinde yer alm�yordu çünkü kendi sistemini olu�turan bir örne�ine ilk defa rastl�yoruz. Bunlar�n hiçbirine haz�rl�kl� de�ildik. Yak�n gelecekte kim bilir daha neler görece�iz."

Yani, Hint Okyanusu'ndaki La Nina denilen okyanus suyunun k�talar aras�ndaki s�cakl�k fark�na göre çift kutuplu ak�nt� döngüsünün küresel �s�nma kaynakl� rüzgâr rejimindeki de�i�iklikler nedeniyle aksamaya u�ramas� sonucu a��r� iklim olaylar� tetikleniyor, daha önce görülmemi� çapta sel, yang�n, kurakl�k ve s�cakl�k dalgalar� ya�an�yor. Örne�in bunun sonucu olarak Avustralya Ulusal Bilim Ajans� CSIRO'dan Wenju Cai'�n çal��mas�ndan al�nt�layarak yine ayn� yaz�dan aktar�rsak, "Hint Okyanusu'nun do�usu normal seviyeden daha so�uk, bat�s�ysa olmas� gerekenden daha s�cak. Bu fark, ya�murlar�n bat�ya ta��nmas�na sebep olunca, Avustralya yanarken Do�u Afrika ülkelerinde sel felaketleri ya�an�yor. Normalde bahar ya�murlar�n�n etkisiyle topra��n yeterince nem tutmu� olmas� gerekirdi. Fakat ya�murlar bat�ya kay�nca toprak nem kaybetti, yang�nlar�n büyüyüp yay�lmas�na engel olabilecek do�al faktörlerden biri ortadan kalkt�. Ola�anüstü s�cakl��a bir de bu kurakl�� ekleyince böyle bir tablo ç�k�yor kar��m�za."

Yang�nlar�n iklim bilimsel aç�klamas� bu, ancak bu noktaya gelinmesine neden olan sistemsel faktörleri incelemek de bütünlüklü bir ç�kar�m yapmak için gerekli. Avustralya, özellikle yang�nlar�n etkili do�u eyaleti Yeni Güney Galler'deki dev linyit ve ta� kömürü rezervleriyle dünyan�n en büyük kömür ihracatç�s� konumunda. Toplam dünya ta� kömürü ihracat�n�n yüzde 30'u buradan.(9) Keza ülke içinde de sanayi ve elektrik üretiminde en çok kullan�lan yak�t türü bu. Sermaye için kâr oran� çok yüksek olan bu yak�t Avustralya hükümetlerinin iklim krizi konusunda inkârc� ve yava� bir tutum sergilemesinin en büyük nedeni. Bu kadar aç�k ve net bir �ekilde geliyorum diyen ve adeta bir cinayet olan yang�n felaketi, Avustralya Meteoroloji Bürosu (BOM) raporlar�nda belirtilmesine ra�men dikkate al�nmad�. Raporlarda iklim krizi sonucunda karasal s�cakl�klar�n artt��, s�cak hava dalgas� ya�anan gün say�s�n�n artt��, ya��lar�n daha çok �iddetli hale geldi�i, ya�� anormallikleri ile ya�� artsa bile düzensizlik nedeniyle topra��n yeterli nem tutamad�� ve beraberinde orman yang�nlar� tehlikesinin artt�� belirtilmi�ti.(10)

FELAKET ENGELLENEB�L�R M�YD� YA DA SERMAYE DÜZEN� NE YAPTI
Yang�nlar�n ba�lad�� temmuz ay�nda federal hükümet Yeni Güney Galler eyaletindeki itfaiye biriminin bütçesini %35 k�sarken 22 eski itfaiye �efi yakla�an mevsimle ilgili iklim krizini ciddiye almayan hükümeti uyarm��t�. Nisan ve Eylül ay�nda hükümete do�rudan mektup yazan itfaiye �eflerine hükümetten hiçbir yan�t gelmemi�ti.(11) Hükümet aksine yang�n te�kilat�nda tam zamanl� ücretli çal��anlar�n say�s�n� azalt�p ABD men�eili The Volunteer Fire Fighters Association adl� STK üzerinden "gönüllü" say�s�n�n art�r�lmas� için bas�nda çevrecileri de suçlayan yo�un bir kampanya yürüttü.

Scott Morrison hükümeti, yang�nlar yerle�im yerlerinin bo�alt�lmas� noktas�na geldi�inde, yani ancak 4 ay sonra, ki bunu da itfaiye te�kilat�na dan��madan, orduyu göreve davet etti. 4 Ocak'ta 3 bin asker yang�nla mücadeleye kat�l�rken s�cakl��n 48,9 °C ölçüldü�ü ülkenin güney bat�s�ndaki Penrith o gün dünyan�n en s�cak noktas�yd�. Ülkenin tan�t�m� için milyon dolarl�k reklam kampanyalar� yürüten turizm eski bakan�, koyu dindar Ba�bakan Morrison, ya da bas�ndaki k�sa ad�yla ScoMo, t�pk� Trump gibi küresel �s�nman�n varl��n� reddediyor. Bu onun �u günlerdeki gözde projesinin neden Hindistan �irketi Adani Grubu'nun i�letmeyi planlad�� Queensland'daki yok olmakta olan resiflere yak�n kömür madeni oldu�unu da aç�kl�yor.(12) Keza 8 Ocak'taki aç�klamas�nda ülkenin iklim politikas�nda bir de�i�iklik olmayaca��n� yang�nlarla iklim de�i�ikli�i aras�nda bir ba� kurulamayaca��n� söylerken sermayenin ç�karlar� u�runa politik do�ruculu�u dahi b�rakarak iklim krizini reddetmeyi sürdürüyordu.

Halk yeni y�l kutlamalar� s�ras�nda itfaiye te�kilat�na destek olmak için 2 milyon dolar toplarken ScoMo hükümeti 100 milyar dolarl�k bütçeyi denizalt� al�m� için ay�r�yordu. Y�ll�k 25 milyar dolarl�k askeri harcamas�yla hem iklim krizi kar��s�nda umursamaz tavr�n� sürdüren hükümet hem de ülkenin ABD'ye ba��ml�l��n� art�r�yordu.(13) Ba�bakan bunun do�al bir afet oldu�unu vurgularken bu gerçekler felaketin do�al olmaktan ç�kt��n� ortaya koyuyor.

Çin'in etkisi giderek artsa da Avustralya'da ABD halen bask�n emperyalist güç konumunda. Ekonominin kilit sektörleri, keza ordu ve ana ak�m medya ABD'nin mali-ekonomik egemenli�i alt�nda. Alamet-i farikalar�ndan biri az�l� bir eko-k�r�mc� olmak olan Trump'�n ekolünden olan ScoMo, sermayenin hibe ve fonlar�yla elde etti�i seçim ba�ar�s�yla Avustralya'daki i�çi s�n�f�n�n duygular�na da oynayarak onlar� yakla�an iklim felaketleri öncesinde yal�tmaya, ülkedeki ezilen s�n�flarla birlikte hareket etmesinin önüne geçmeye yöneldi.(14)

Sermayenin iklim kriziyle ilgili burjuva ideolojik ku�atmas� esas�nda daha önce tütün ve asbest için kulland�klar� stratejiyle ayn�. Önce sorunu inkâr etme, sonra varl��n� zorla kabul etse de etkilerini küçümseme ve en son da PR çal��malar� etkisini yitirip halk gerçeklerle yüzle�ti�inde çözümü erteleme.(15) Bu süreçte yang�nlarla ilgili önce kundakç�l�k, sonra da ye�illerin sabotaj� suçlamalar� yap�ld�, en son I��D'in intikam ald�� bile söylendi medyada. Ancak Avustralya'da durum yang�ndan ba��ms�z olarak üçüncü a�amaya gelmi� durumda. Bir ara�t�rmaya göre halk�n %78'i fosil yak�tlar�n kullan�m�n�n azalt�lmas�n� ve vergilerin bunun için kullan�lmas�n� savunuyor.(16) Hükümetin ba�� durumu inkâr etmeyi sürdürse de burjuva politik zeminde ad�m atmaks�z�n iktidar�n� koruyamayaca��n�n da fark�nda.

Geçen y�l Türkiye'de ç�kan orman yang�nlar�nda iktidar�n yerden uçak dahi kald�ramazken olan biteni teröristlere havale etmesine benzer bir durum ya�an�yor Avustralya'da. Devletin operasyonlar bahanesiyle Dersim ormanlar�n� yakmas�yla Avustralya'daki bu do�a katliam� esas�nda ayn� temel sebepten, kapitalizmin iki farkl� ülkedeki i�leyi�inin özgünlüklerinden ve genel olarak onun dünyasal ekolojik tahribat�ndan kaynaklan�yor. Yani en soyut olarak evet, Avustralya'daki yang�n felaketi sermayenin önceliklerine göre hareket edilmeseydi bugünkü iklim krizi ko�ullar�nda dahi önlenebilirdi. Yeni yang�n uçaklar� sipari�i veren ve uluslararas� yard�m için ça�r� yapan ScoMo Hawaii tatilinin ard�ndan temsilcisi oldu�u sermaye düzeninin devam� için �imdi fazla mesaiye kal�yor. Sonuçta "sermaye düzeni için dünyan�n sonunu dü�ünmek kapitalizmin sonunu dü�ünmekten daha kolay. Sorunun basitçe para harcanarak çözülece�i inanc� hala yayg�n." Bu inançla ilgili Twitter'daki �u bilgisel yine konuyla ilgili bir ba�ka durum:

"European Changemaker Summit'de kat�ld��m en iyi oturum 'filantropinin ele�tirisi' konusundayd�: Seçilmemi�lerin -sermaye sahiplerinin- toplumda istedikleri ki�i ve kurumlara istedikleri miktarda para da��tmas� hangi toplumsal sorunun önceliklendirilece�ini etkiliyor. Normalde seçilmi�lerin temsil ettikleri halk ad�na karar vermesi gereken konularda sermaye sahipleri hibe fon vererek toplumsal ihtiyaçlar� önceliklendirme gücünü kazan�yor, üstelik bu güç vergi muafiyeti ile kendilerine alt�n tepside sunuluyor. Örne�in Avustralya'daki yang�nlar için Amazon'un sahibi Jeff Bezos 690 bin dolar ba�� yapm��. Bir dü�ün. Bezos her 4.5 dakikada bu paray� kazan�yor. Yani kendisi için ancak bir Avustralyal� yurtta��n cebinden 70 cent vermesi kadar de�erli. Amazon Avustralya'da geçen sene 1 milyar dolar yapm�� ve sadece %2 vergi vermi� (20 Milyon dolar). E�er normal %30 gelir vergisi al�nabilseydi 300 milyon dolar ile �u yapt�� ba��n 435 kat�n� toplum kullans�n diye vermi� olacakt�."(17)

Tabi ki servetin vergilendirmesi ilk anda yaralar�n sar�lmas� için bir anlam ifade etse de üretim ili�kilerine dokunmadan kapitalizmin yaratt�� hiçbir krizden kurtulu�un olmayaca��n� vurgulamak gerekir. Hesaplamalara göre yang�nlar�n ülkeye maliyeti ba�lang�ç olarak 700 milyon dolar. Ancak turizm geliri, tar�msal üretim, ticaret vb. kalemlerdeki kay�plar ve hava kirlili�inin temizlenmesi gibi uzun vadeli maliyetler eklendi�inde 2-3 milyar dolar olmas� bekleniyor.(18) Bu miktar daha önceki büyük yang�nlar�n maliyetini oldukça a��yor. Elbette bu maliyetin bedeli iklim krizi kar��s�nda henüz örgütsüz olan Avustralya i�çi s�n�f� ve ezilenlerine ödetilecek. Asl�nda bu konuda 2007 seçimlerinde iyi bir haf�zaya sahip olan ülkede o dönem iktidar�n Liberal Parti'den tekrar i�çi Partisi'ne geçmesinin önemli etkenlerinden biri de sokakta ekoloji örgütlerinin kömür endüstrisine kar�� giri�tikleri eylemler ve iklim krizini seçim döneminde politik bir söyleme, halk�n talebine dönü�türebilmesiydi.(19) Benzer bir seferberlik olmaks�z�n ne bu yang�n�n bedeli ne de Paris iklim anla�mas�nda sermayenin a�z�na bakan devletin emek dü�man� politikalar� engellenemeyecektir.(20) Greta Thunberg'in COP25 konu�mas�ndaki veri tam da bu gerçe�i ifade ediyordu: "Dünya bankalar�, Paris Anla�mas�'ndan bu yana 1,9 trilyon dolarl�k fosil yak�t yat�r�m� yapt�."

Felaketleri atlatmak tür olarak hayatta kalmaya yetmeyecek, kapitalizmden de kurtulmak �art. Belki ilk bak��ta devrim ufukta görünmüyor ama çokça tart��lan-önerilen Ye�il Yeni Anla�ma gibi ilk anda kapitalizmin eko-k�r�mc� pençelerini törpüleme stratejisi de ekolojik krizin y�k�m�n� durduramayacak. Farkl� sermaye fraksiyonlar�n�n �u an için ç�karlar�n�n do�rultusunda arkas�nda veya kar��s�nda durdu�u Ye�il Yeni Anla�ma ile steril bir yeni insanl�k, yeni ahlak in�as� biraz önce bahsedilen umutsuzluk için çok ferahlat�c� bir çözüm sunuyor. Hele ki dünyada sava� tamtamlar�n�n sesi yava� yava� yükselirken, özellikle Akdeniz ve kutuplardaki hidrokarbon arama faaliyetleri "ulusal ç�kar" martavallar�yla anlat�l�rken. Elbette dile kolay uygulamas� zor YYA'n�n geni� ve militan bir kitle mücadelesi ile örülmesini öngören ve iktidardan sadece bölü�üm ili�kileri anlam�nda de�il üretim ili�kileri anlam�nda da pay talep eden ana tart��man�n ciddiyetle ele al�nmas� gerekiyor. Ancak hem bu mücadelenin yine steril bir emek-sermaye çeli�kisi hatt�ndan geli�ece�ini varsay�yor hem de Avustralya yang�n�ndaki gibi krizin her geçen yeni e�ikler atlayarak ilerledi�i, milyonlarca insan�n iklim mültecisi konumuna dü�ece�i ve üstüne kapitalizmin a��lamayan kriziyle birle�ece�ini göz ard� ediyor.

AVUSTRALYA'DA YA DA BURADA FARK ETMEZ, NE YAPMALI?
Geçen y�la Brezilya, Endonezya, Sibirya, Kaliforniya ve son olarak Avustralya'dakiyle birlikte mega-yang�nlar damga vurdu.(21) Tüm bu felaketler iklim krizinin semptomlar� ve bunlarla mücadele etmek tek ba��na hiçbir zaman yetmeyecektir ve mücadele de buradan ancak dayan��ma s�n�rlar�na var�r. Buradan bak�ld��nda çok fazla su içtikleri için develerin itlaf�na ba�layan aborjin ve yerel avc�lar�n bu eylemi de kendi hayatta kalma mücadeleleri aç�s�ndan anlaml� görünür. Oysa ki herhangi bir a��r sanayi kolundaki fabrikalar�n tüketti�i su miktar� do�an�n, ekosistemin, do�al dengenin bir parças� olan bu hayvanlar�n tüketti�i suyla k�yaslanamaz bile.

Kapitalizmin kriziyle ideolojik bir çürüme içinde ya�ama dair anlam kayb�na u�rayan insanl�k, yani insanl��a çoktan yabanc�la�m�� egemen s�n�flar�n d��nda kalan insanlar, günün gerçekli�ini de d��sal bir olgu olarak alg�lanmakta ve bir tür kadercilikle "ba�a gelen çekilir" tarz� yakla��mla can havliyle ya�ama tutunaca�� an�n gelmesini bekliyor. Bunun yan�nda psikolojik çöküntü ve umutsuzluktan-çaresizlikten eylemden vazgeçenleri de katabiliriz. Gelecek 10 y�l �u an devam eden küresel ölçekteki halk ayaklanmalar�n�n, toplumsal huzursuzluklar�n kaynama noktas�na ula�t�� ve ekolojik krizin tüm mücadelelerin üzerinde yürütülece�i zemini olu�turaca�� bir süreç olacak.

Bir felaket yakla��rken çaresizlik hissinden önceki belki de son soru ne yapmal� oluyor ve bu sorunun cevab� olan eylem gerçekçilik bariyerine toslay�p geri dönüyor. Benzer felaketlerin tüm dünyada kap�da oldu�u su götürmez gerçe�i ile ya�aman�n tek yolu, evet onurlu, ba� dik, vicdanl�, vb. erdemleri ta��maktan bahsetmiyorum, hayatta kalman�n tek yolu devrimci bir hatta bütünlüklü bir ekoloji mücadelesi yürütmek olacak. Mega projeleri durdurmak, halk� farkl� ölçeklerde yereldeki ekoloji felaketlerine kar�� örgütlenmeye seferber etmek, bilinçlendirmek, sermayenin do�an�n s�n�rs�z sömürüsüne kar�� öz savunma temelinde prati�e giri�mek. Emek ve demokrasi güçlerinin önünde art�k bu mücadeleyi örgütleme görevi felaketler ve bitmek bilmeyen eko-k�r�m projeleri ile daha somut bir �ekilde duruyor. Bilimsel verileri devrimci, demokratik bir mücadelenin silah�na dönü�türemezsek o veriler sermayenin kendi krizinden ç�k�� için kullanaca�� bir araca dönü�tü�üne tan�k oluyoruz. Ekoloji mücadelesi zemininde birle�ik bir sistem kar��t� mücadele, devrimci demokratik kitle mücadelesinin ula�amayaca�� kat�l�mc�l��a ve k�lcal uçlara ula�ma imkân� tan�d�� gibi ezilenlerin saf�nda yer almayacak s�n�fsal katmanlar�, örne�in farkl� biçimleriyle kentli küçük burjuvaziyi yal�tmak ve izole etmek için de etkili bir cephe örecektir. Avrupa'da ba�layan gençli�in öncülü�ündeki iklim hareketi bugün Avustralya'da do�ru bir �ekilde fosil yak�t endüstrisini ve devleti hedefine koymay� ba�ar�yor ve �imdilik kendi yolunu açman�n aray��nda.

Hasankeyf'in gözümüzün önünde sulara gömülmesi gibi bütünsel mücadele içinde böyle kay�plar�n olabilece�ini kabul ederek kesintisiz bir süreç yürütmeliyiz. "Durduramayaca��z" ya da "nas�l olsa yapacaklar, kendimiz daha büyük mücadeleler için tutal�m, y�pratmayal�m" gibi farkl� tondan mücadeleden kaçan tutumlarla da hem bireysel olarak bir iç mücadele vermeli, hem de kitleyi kolayc� bir ço�unluk olana kadar biriktirme sürecinin burjuva ak�lc� ç�kar�mlardan uzak tutacak(22) öncü pratikler sergileyerek ilerlemeliyiz. Daha büyük mücadele bugün mücadeleye giri�ilmezse hiçbir zaman olmayacak. E�er tüm dünyay�, do�ay� ve canl�lar� önemsedi�imizi söylüyorsak tarihin kaydedicileri olmaktan ç�k�p yap�c�lar� olmak zorunday�z.

D�PNOTLAR
1 Sanatç� Anthony Hearsey NASA'n�n Yang�n Bilgilendirme Birimi'nden ald�� 1 ayl�k veriyle abart�l� bir ��kland�rma kullanarak yapt�� görselle�tirme gerçek uydu görüntüsü olmamakla birlikte yang�nlar�n ç�kt�� yerler aç�s�ndan do�rudur. Kaynak: https://www.bbc.com/news/blogs-trending-51020564
2 Yang�na dair kronolojik ve detayl� bilgiler için bkz.
3 https://www.artigercek.com/haberler/avustralya-daki-yangin-dumanlari-dunya-yi-dolasiyor
4 https://www.abc.net.au/news/2020-01-08/economic-bushfires-billions-ross-garnaut-climate-change/11848388
5 Tuna Emren'in marksist.org'daki yaz�s� bu konuda detayl� bilgiler içeriyor.
6 https://www.ntvspor.net/tenis/avustralya-daki-kirli-hava-teniscileri-etkiliyor-5e1dbb9223e967e814f44160
7 https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/jan/07/australia-fires-warning?CMP=share_btn_tw
8 https://www.counterpunch.org/2020/01/08/australias-big-burn-and-scotty-from-marketing/
9 https://www.industry.gov.au/resource/Mining/AustralianMineralCommodities/Pages/Coal.aspx
10 https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2020/01/10/avustralyayi-kim-yakiyor/
11 https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/jan/07/australia-fires-warning?CMP=share_btn_tw
12 https://www.stopadani.com/
13 https://www.counterpunch.org/2020/01/07/the-politics-of-australias-bushfires/
14 Avustralya KP-ML yay�n organ� Vanguard'daki konuyla ilgili yaz�.
15 �ngilizce'de 3 D: deny, diminish, delay. �lgili yaz� için bkz.
16 https://www.theguardian.com/environment/2019/dec/18/australia-found-to-be-much-less-divided-on-need-to-tackle-climate-change-than-us
17 https://twitter.com/arikantr/status/1216996086839152641
18 https://www.abc.net.au/news/2020-01-08/economic-bushfires-billions-ross-garnaut-climate-change/11848388
19 https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2018/05/01/komurculer-secimi-nasil-kaybetti/
20 https://www.cpaml.org/posting1.php?id=1030
21 2019'da orman yang�nlar� nedeniyle atmosfere 6.73 milyar ton CO2 e�de�eri sera gaz� sal�nd�. Dünya'da y�ll�k sal�m miktar� ise 34 milyar ton. 2019, 2003 ve 2015'teki yakla��k 8 milyar tonluk yang�n kaynakl� sal�mdan sonra en yüksek miktara ula��lan y�llardan biri oldu.
22 http://etha15.com/haberdetay/kanal-istanbulda-referandum-aldatmacasi-ve-godotu-beklerken-109238

Avustralya yang�n� bize ne gösterdi

�lgili Haberler