GÜNCEL

�nsan haklar� savunucular� bar�� için nöbette

HABER MERKEZ�
3 �ubat 2023 Cuma

�nsan Haklar� Derne�i her ay�n ilk cuma gününde gerçekle�tirdi�i Bar�� Nöbetinde anadil talebinin yan� s�ra, sava� politikalar�, ekolojik y�k�m, hapishanelerde tutsaklara yönelik sald�r�lar gündeme getirildi.

�nsan Haklar� Derne�i'nin her ay�n ilk cumas�nda yapt�� Bar�� Nöbeti eylemi birçok kentte tutuldu. Nöbet eylemlerinde sava� politikalar�n�n neden oldu�u ekolojik y�k�m, hapishanelerde tutsaklara yönelik sald�r�lar�n yan� s�ra anadil talebi dile getirildi.

'ANAD�L HAKKI TANINSIN, YASAL DÜZENLEME YAPILSIN'
�HD Ankara �ubesi, dernek binas�nda gerçekle�tirdi�i nöbette, anadile yönelik bask�lara dikkat çekti. Nöbete, HDP Ankara �l E�ba�kan� Pakize Sinemillio�lu ve ara�t�rmac� yazar Huriye �ahin de kat�ld�.

Anadilin do�u�tan gelen bir hak oldu�unu belirten �HD Ankara �ubesi E�ba�kan� Fatin Kanat, "Ne yaz�k ya�ad��m�z co�rafyada anadil hakk� da en çok çi�nenmi� hakk�n ba��nda geliyor. Bir k�y�m politikas� izlenmi�. Anadil üzerindeki bask�lar, soyk�r�m ve katliamlar� da içerisinde bulunduruyor. Anadil hakk�n�n tan�nmas� ve bununla ilgili acilen yasal bir düzenleme gerekiyor" dedi.

Huriye �ahin ve Pakize Sinemillio�lu'nun da söz ald�� Bar�� Nöbeti eyleminde Kürtçe, Ermenice, Gürcüce ve Arapça �ark�lar söylendi, �iirler okundu.

'KÖMÜR SANTRALLER� KAPATILSIN'
�HD Adana �ubesi'nin dernek binas�nda gerçekle�tirdi�i nöbette, sava� politikalar�n�n neden oldu�u ekolojik y�k�ma dikkat çekildi.

Nöbette konu�an �HD Adana �ubesi Ekoloji Komisyonu Sözcüsü Ya�ar Göko�lu, kentte ekolojik tahribat ve buna ba�l� olarak ya�anan hak ihlallerinin tüm h�z�yla devam etti�ini belirterek, "Yumurtal�k Sugözü Köyü'nde 20 y�ld�r çal��an, çevreyi zehirleyen �sken Kömür Santrali yetmiyormu� gibi �imdi de hemen yan� ba��nda Emba Hunutlu Kömür Santrali'nin yap�m�na siyasi iktidar taraf�ndan izin verildi, yap�m� tamamland� ve çal��maya ba�lad�. Her iki santral toplam olarak bir saatte 1.000 ton kömür yak�yor ve milyonlarca ton deniz suyunu so�utma amac�yla kullan�p kirletiyor. Tufanbeyli ilçesinde kurulu olan santral de 10 y�ld�r çal��maya ve bir saatte 1.000 ton kömür yakmaya devam ediyor" dedi. Türk devletinin Paris Anla�mas�'n� 2021 y�l�nda onaylad��n� hat�rlatan Göko�lu, mevcut kömür santrallerinin kapat�lmas� beklenirken, ikinci bir kömür santralinin aç�lmas�n�n Sugözü Köyü'nde kanser vakalar�nda art��a yol açt��n� söyledi.

Bölgede tar�m hasad�nda dü�tü�ü bilgisini veren Göko�lu, kömür santrallerinin yak�nlar�ndaki Yumurtal�k sahihinde deniz �s�s� ve yap�s�n�n de�i�ti�ini, geçim kayna�� olan bal�kç�l��n art�k yap�lamad��n� vurgulad�.

'BARI� HAP�SHANELERDEK� SORUNLARIN DÜZELMES�NE KATKI SA�LAR'
�HD �zmir �ubesindeki hasta tutsaklar için tutulan Bar�� Nöbetinin ard�ndan Konak eski Sümerbank önünde aç�klama yap�ld�.

�HD �ube Yöneticisi Ahmet Çiçek yapt�� aç�klamada, seçimlerin arifesinde aç�klanan metinlerde tutsaklar�n durumuna, hapishanelerdeki sald�r�lara de�inilmemesine tepki gösterdi. �nsan haklar�n�n nerede ve hangi ko�ulda olursa olsun herkese e�it uygulanmas� gerekti�ini söyleyen Çiçek, "Türkiye'deki uygulamalarda ayr�mc�l��a u�rayan mahpuslar�n ço�unlu�u siyasi mahpuslard�r. Bu ki�ilerin içinde gazeteciler, ayd�nlar, muhalif siyasi parti üyeleri, gençler, kad�nlar, LGBT�+'lar, insan haklar� savunucular�, sosyalistler, Kürtler… say�labilir. Devletin manevi �ahs�na hakaret, cumhurba�kan�na hakaret gibi suçlamalar�n hiçbirinin gerçeklikle alakas� yoktur. Herkesin örgüt üyesi olarak görüldü�ü ve bundan dolay� insanlara keyfi cezalar verildi�i bir ortamda seçime gidilmektedir. Toplumu dü�manla�t�ran bak�� aç�s� ve hapishanelerdeki hak ihlallerini gündeme almayan tutum belgeleri bu topluma e�itlik ve bar�� getirmez" dedi.

Uluslararas� mevzuatlar�n devletlerce özgürlü�ünden yoksun b�rak�lan ki�ilerin ya�am hakk� konusunda devletlere pozitif yükümlülükler yükledi�ini hat�rlatan Çiçek, "Sorunlara bireysel, toplumsal haklar ve uluslar�n kendi kaderini belirleme ba�lam�nda yakla��m gösterildi�inde, keyfi uygulamalar son bulur ve a��r hasta ve hasta mahpuslar birçok haklar�n� kullanabilir. Böylesi bir yakla��m yava� yava� hapishanelerin bo�almas�n� sa�layabilir. Bu da Türkiye'deki bar�� ortam�n�n olu�mas�na katk� sa�lar" diye konu�tu.

Bar��n herkesin hakk� oldu�unu hat�rlatan Çiçek, "Bar��, birçok sorunun çözümüne katk� sa�layaca�� gibi hapishanelerdeki sorunlar�n düzelmesine de katk� sa�lar" diye ekledi.

'HASTA TUTSAKLAR SERBEST BIRAKILSIN'
�HD Mersin �ubesi'nde yap�lan nöbet eylemine emek ve demokrasi güçleri de destek verdi. Nöbette konu�an �HD �ube E�ba�kan� Hakk� Demir, hapishanelerdeki hak ihlallerine de�indi.

Aç�klamay� okuyan �HD Mersin �ubesi Hapishaneler Komisyonu üyesi Bekir S�tk� Keçeci, Adalet Bakanl�� Cezaevi Tevkif Evleri Genel Müdürlü�ü verilerine göre, ülke genelinde 14 F tipi, 19 Yüksek Güvenlikli ve 6 S Tipi hapishane bulundu�unu söyledi.

Hapishane ko�ullar�n�n tutsaklar�n güvenli�ini tehlikeye att��n� belirten Keçeci, "F tipi, S Tipi ve Yüksek Güvenlikli hapishanelerin uygulamaya konulmas� akabinde uzmanlar ve hak savunucular� taraf�ndan siyasi iktidarlara yap�lan uyar�lar�n hakl�l�� ortaya ç�km��, bu hapishanelerde tutulan mahpuslar�n ba�ta ya�am hakk� olmak üzere sa�l�k, aile ve özel hayata sayg�, avukat� ile görü�me ve haberle�me haklar� sürekli bir �ekilde ihlal edilerek, infaz yasas�na ayk�r� uygulamalar meydana gelmi�tir" dedi.

Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlü�ünün 1 Ocak 2023 verilerini payla�an Keçeci, 399 hapishanede 341 bin 497 mahpus oldu�unu söyledi. 5 bin 765 mahpusun 65 ve üzeri ya�ta oldu�unu belirten Keçeci, hasta tutsaklar�n tedavi hakk�na eri�emedi�ini, hapishanede kalabilecek durumda olmayan a��r hasta tutsaklar�n tahliye edilmedi�ini hat�rlatarak, iktidar�n meseleye güvenlikçi politikalarla bakt��n� söyledi.

K�sa bir süre önce Adalet Bakanl��'n�n 'hasta tutuklu'larla ilgili düzenleme yapt��n� hat�rlatan Keçeci, a��r hasta ve ya�l� tutsaklar�n hapishanelerde tutulmaya devam edildi�ini belirtti.

�HD Hatay �ubesi ve �skenderun Temsilcili�i de dernek binalar�nda nöbet gerçekle�tirdi.

'BÖLGE �LLER�NDE ��KENCE RUT�NE DÖNÜ�MÜ� DURUMDA'
�HD Diyarbak�r �ubesi de Bar�� Nöbeti eyleminde bölgede temel insan haklar�na yönelik sald�r�lara i�aret etti. Nöbete, Bar�� Anneleri, Özgürlük �çin Hukukçular Derne�i (ÖHD), Diyarbak�r Emek ve Demokrasi Platformu, E�itim-Sen, TMMOB üye ve yöneticileri de kat�ld�. Nöbet eyleminde bas�n metnini �HD Amed �ube Sekreteri Yakup Güven okudu.

Bölgede temel insan haklar�n�n korunmad��n�, ya�am hakk�n�n ihlal edildi�ini, i�kence ve kötü muamelenin rutine dönü�tü�ünün alt�n� çizen Güven, ya�an�lan hak ihlallerinin büyük k�sm�n�n Kürt sorununun çözümsüzlü�ünden kaynakland��na dikkat çekti. Güven, "Kürt kimli�inin tan�nmamas�, anadilde e�itim hakk�n�n engellenmesi, 90'l� y�llarda ya�anan faili meçhul cinayetler ve gözalt�nda kaybetmeler, köy yakmalar�, yakla��k k�rk y�ld�r süren çat��mal� ortamda ya�anan can kay�plar�, gözalt� birimlerinde uygulanan i�kence ve kötü muameleler, hapishanelerdeki a��r hasta mahpuslar�n durumu gibi birçok ihlal ve öte yandan bu ihlallerin faillerini koruyan cezas�zl�k sistemi bir bütün olarak, devletin ve siyasi iktidarlar�n Kürt meselesini çözmemekte �srar etmelerinden kaynaklanmaktad�r" dedi.

'ÖNCE TECR�T KALDIRILSIN'
Nöbet eyleminde söz alan Bar�� Annesi Nazmiye Yürek ise PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kald�r�lmas�n� istedi. Öcalan'�n avukatlar� ve ailesi ile görü�türülmesi gerekti�ini belirten Yürek, "Önce görü�me sa�lans�n sonra Kürtler'den oy istesinler. Öcalan'a uygulanan tecridi kald�rs�nlar. Da�lar�m�zdan talan�, sald�r� ve operasyonlar� çeksinler sonra seçimden bahsetsinler" �eklinde konu�tu.

�nsan haklar� savunucular� bar�� için nöbette

�lgili Haberler