GÜNCEL

'Depremde devlet ve sa�lamc�l�k ideolojisi engelli b�rak�yor'

ETHA
13 �ubat 2023 Pazartesi

Depremde devlet ve sa�lamc�l�k ideolojisinin engelli b�rakt��n� kaydeden HDP E� Sözcüleri Çelebi ve Piro�lu, acil olarak al�nmas� gereken önlemleri s�ralad�.

Halklar�n Demokratik Partisi (HDP) Engelliler Komisyonu E� Sözcüleri Hatice Betül Çelebi ve Musa Piro�lu, depremde devlet ve sa�lamc�l�k ideolojisinin engelli b�rakt��n� kaydetti. Deprem ile birlikte olu�an a��r enkaz ve beraberinde gelen k�� ko�ullar�; engelli, ya�l�, kronik hasta ve nadir hastal�� olan bireyler için tolere edilemez olup, bu süreçte olu�an ma�duriyetlerinin derinle�memesi için gecikmeden farkl� engellilik sorunlar�na dönük planlamalar�n ve kamusal sorumluluklar�n ya�ama geçirilmesi hayati oldu�unu kaydeden Çelebi ve Piro�lu, acil olarak al�nmas� gereken önlemleri �öyle s�ralad�:

🔹"Engelli yurtta�lar�n ivedilikle tespitinin yap�lmas�, ya�ad�klar� konutlardaki hasar durumunun belirlenmesi, bar�nma imkan� kalmayan engelli yurtta�lar�n, engellilik durumlar� ve öznel ko�ullar� gözetilerek, ya bulunduklar� yerle�im yerlerinde ya da talepleri dahilinde uygun ko�ullar�n sa�lanaca�� ba�ka illerde aileleriyle birlikte konaklama imkanlar� olu�turulmal�d�r.
🔹Depremzedeler için olu�turulacak geçici yerle�im birimlerinde, çad�r/konteyner kentlerde engelli ve ya�l� nüfusun ihtiyaçlar� gözetilerek yap�, yol, WC düzenlenmesi yap�lmas� önemlidir. Fiziki eri�ilebilirlik sorunu olmayacak �ekilde bir planlama yap�lmal�d�r. Psiko-sosyal destek çal��malar� sistematik bir �ekilde ve acil olarak sunulmal�d�r.
🔹��itme engelli bireylerin ileti�imi ve rehabilitasyonu için deprem illerinde ve çad�r kentlerde i�aret dili ile anadilde destek sa�layabilecek, Kürtçe ve Arapça konu�acak tercümanlar görevlendirilmelidir.
🔹Deprem an�nda ortaya ç�kan yaralanma ve engellilik durumlar� ile daha öncesinde engellilik durumu olan bireyler için tekerlekli sandalye, baston, TAK( Temiz aral�kl� katater) i�lemi için kullan�lan tek kullan�ml�k katater, sonda, sonda torbas�, haval� yast�k, haval� yatak, hasta bezi, yatak yaras� bak�m ürünleri, pansuman için gerekli t�bbi ve sarf malzeme ve ilaçlar�, kolostomi malzemeleri, hijyen malzemeleri, ihtiyaç duyulan tüm t�bbi medikal malzemeler ve ilaçlar, i�itme engelli bireyler için i�itme cihazlar� ile görme engelliler için beyaz baston, ak�ll� telefon vb. araç gereçler gecikmeksizin ücretsiz olarak kar��lanmal�d�r.
🔹Bulunduklar� illerde diyaliz imkan� kalmayan diyaliz hastalar�n�n, solunum ve profesyonel t�bbi destek ortam�na gereksinim duyan SSPE ya da SMA'l� bireylerin, serebral palsi, omurilik felçlisi ve kas hastalar�n�n sa�l�k ve rehabilitasyon haklar� korunmal�, ma�duriyetleri önleyecek h�zl� ve bireyselle�tirilmi� organizasyonlar yap�lmal�d�r.
🔹Çölyak, Fenilketonüri gibi özel diyet gerektiren durumdaki yurtta�lar�n beslenme ihtiyaçlar� tespit edilerek ücretsiz ve ivedi olarak kar��lanmal�d�r.
🔹Güvenlik alanlar�n� yitiren ve rutinlerinden kopan nöroçe�itli bireylerin ya�ad�klar� travmalar�n nörotipik bireylerden çok daha a��r etkiler yaratabilme ihtimali, bu bireylerin aileleriyle birlikte öznel ko�ullar�na cevap olacak bar�nma mekanlar�n�n acilen olu�turulmas�n� zorunlu k�lmaktad�r. Özellikle otistiklere yönelik sunulmas� gereken kamu hizmetleri ve destekler kesintisiz ve ücretsiz olarak sürdürülmelidir.
🔹Görme engelli bireylerin talepleri do�rultusunda tüm temel ihtiyaçlar� adreslerine teslim edilmelidir.
🔹Depremde yaralanan ve kal�c� olarak engellilik durumu olu�an bireyler için gerekli rapor i�lemleri kolayla�t�r�lmal�, her türlü sosyal haklar ve ekonomik destekler geciktirmeden ula�t�r�lmal�, bölgedeki engelli yurtta�lar�n tamam�na her ay ko�ul aranmaks�z�n asgari ücrete e� de�er 'Temel Yurtta�l�k Geliri' ödenmelidir.
🔹Y�k�lan �ehirlerimizin yeniden in�as�, eri�ilebilir ve evrensel tasar�ma uygun olarak planlanmal�d�r. Ya�ad��m�z bu tarifsiz ac�lardan ç�kar�lan derslerle ve y�llard�r eri�ilebilir olmayan kentsel dönü�ümün topluma ve ya�ama yönelik bir sald�r� oldu�u bilinciyle eri�ilebilirlik mevzuat� uygulanmal�d�r."

'Depremde devlet ve sa�lamc�l�k ideolojisi engelli b�rak�yor'

�lgili Haberler